Мәккә: юрамалар арасында аерма
к Bot: Migrating 132 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q5806 (translate me) |
к clean up, replaced: |район таблицада → |район җәдвәлдә using AWB |
||
Юл номеры - 21: | Юл номеры - 21: | ||
|район төре = |
|район төре = |
||
|район = |
|район = |
||
|район |
|район җәдвәлдә = |
||
|җәмгыять төре = |
|җәмгыять төре = |
||
|җәмгыять = |
|җәмгыять = |
||
Юл номеры - 60: | Юл номеры - 60: | ||
[[Файл:Mecca from Jabal Nur.JPG|230px|right|thumb]] |
[[Файл:Mecca from Jabal Nur.JPG|230px|right|thumb]] |
||
[[Файл:Supplicating Pilgrim at Masjid Al Haram. Mecca, Saudi Arabia.jpg|right|thumb|230px]] |
[[Файл:Supplicating Pilgrim at Masjid Al Haram. Mecca, Saudi Arabia.jpg|right|thumb|230px]] |
||
'''Мәккә́''' ({{lang-ar|مكة}} ''Мәккә'', шулай ук '''مكة المكرّمة''' ''Мәккә әл-Муккәррамә'' ягъни ''Мәккәи-Мөкәррәмә'') — [[Согуд Гарәбстаны]]ның көнбатыш өлешендә урнашкан [[шәһәр]]. Мөселманнарның [[Хаҗ]] кылу урыны. Мөселман булмаганнар өчен шәһәргә керү тыела. |
'''Мәккә́''' ({{lang-ar|مكة}} ''Мәккә'', шулай ук '''مكة المكرّمة''' ''Мәккә әл-Муккәррамә'' ягъни ''Мәккәи-Мөкәррәмә'') — [[Согуд Гарәбстаны]]ның көнбатыш өлешендә урнашкан [[шәһәр]]. Мөселманнарның [[Хаҗ]] кылу урыны. Мөселман булмаганнар өчен шәһәргә керү тыела. |
||
Юл номеры - 66: | Юл номеры - 65: | ||
Мәккә — мөселманнарның изге шәһәре. Мәккәнең үзәгендә [[Хәрам мәчете]] (''[[Мәсҗидел-Хәрам]]'') урнашкан. |
Мәккә — мөселманнарның изге шәһәре. Мәккәнең үзәгендә [[Хәрам мәчете]] (''[[Мәсҗидел-Хәрам]]'') урнашкан. |
||
Хәзерге вакытта Мәккәдә дөньядагы иң массив Әбраҗел-Бәйт манара-күксөзәрләр комплексы төзелеше алып барыла. |
Хәзерге вакытта Мәккәдә дөньядагы иң массив Әбраҗел-Бәйт манара-күксөзәрләр комплексы төзелеше алып барыла. |
||
2010 елның ноябрендә Мәккәдә илдәге беренче җир-өсте метрополитены ачыла. Әлеге [[метрополитен]] шәһәр буенча һәм хаҗ кылу урыннарына ([[Мөздәлифә үзәнлеге]] һәм [[Гарәфәт тавы]]) күченүне тәэмин итә. [[Кытай]] ярдәмендә төзелә. |
2010 елның ноябрендә Мәккәдә илдәге беренче җир-өсте метрополитены ачыла. Әлеге [[метрополитен]] шәһәр буенча һәм хаҗ кылу урыннарына ([[Мөздәлифә үзәнлеге]] һәм [[Гарәфәт тавы]]) күченүне тәэмин итә. [[Кытай]] ярдәмендә төзелә. |
||
Юл номеры - 129: | Юл номеры - 128: | ||
== Мәккә тарихы == |
== Мәккә тарихы == |
||
Мөселманнар фикере буенча, Мәккә тарихы [[Ибраһим]] һәм аның улы [[Исмәгыйль]] пәйгамбәр чорына — б.э.к. 19 гасырга барып тоташа. Ибраһим галәйһиссәләм гаиләсе белән [[Зәмзәм чишмәсе]] янына төпләнгәч, башка күп кабиләләр дә килә башлыйлар; беренче булып Җәхрамнан йәмән кабиләсе килеп урнаша. Өченче гасыр ахырында Рабига ибн әл-Харис җитәкчелегендәге Хузага кабиләсе, йәмән кабиләсен җиңеп, Мәккәгә килә. |
Мөселманнар фикере буенча, Мәккә тарихы [[Ибраһим]] һәм аның улы [[Исмәгыйль]] пәйгамбәр чорына — б.э.к. 19 гасырга барып тоташа. Ибраһим галәйһиссәләм гаиләсе белән [[Зәмзәм чишмәсе]] янына төпләнгәч, башка күп кабиләләр дә килә башлыйлар; беренче булып Җәхрамнан йәмән кабиләсе килеп урнаша. Өченче гасыр ахырында Рабига ибн әл-Харис җитәкчелегендәге Хузага кабиләсе, йәмән кабиләсен җиңеп, Мәккәгә килә. |
||
Хузага кабиләсендәге эчке чуалышлар аркасында, 440-450 елларда [[корәеш]] кабиләсе Мәккәне куларына төшерәләр. |
Хузага кабиләсендәге эчке чуалышлар аркасында, 440-450 елларда [[корәеш]] кабиләсе Мәккәне куларына төшерәләр. |
27 май 2014, 10:27 юрамасы
Мәккә | |
---|---|
Ил | Согуд Гарәбстаны |
Координатлар | 21°25'21"тн, 39°49'34"кнч |
Башлык | Халид ибн Фейсал Аль Сауд[d] |
Мәйдан | 400 км² |
Халык саны | 1 700 000 кеше |
Халык тыгызлыгы | 4200 кеше/км² |
Телефон коды | 1 |
Рәсми сайт | holymakkah.gov.sa |
Кардәш шәһәрләр | Мәдинә |
Мәккә́ (гарәп. مكة Мәккә, шулай ук مكة المكرّمة Мәккә әл-Муккәррамә ягъни Мәккәи-Мөкәррәмә) — Согуд Гарәбстанының көнбатыш өлешендә урнашкан шәһәр. Мөселманнарның Хаҗ кылу урыны. Мөселман булмаганнар өчен шәһәргә керү тыела.
Мәккә — мөселманнарның изге шәһәре. Мәккәнең үзәгендә Хәрам мәчете (Мәсҗидел-Хәрам) урнашкан.
Хәзерге вакытта Мәккәдә дөньядагы иң массив Әбраҗел-Бәйт манара-күксөзәрләр комплексы төзелеше алып барыла.
2010 елның ноябрендә Мәккәдә илдәге беренче җир-өсте метрополитены ачыла. Әлеге метрополитен шәһәр буенча һәм хаҗ кылу урыннарына (Мөздәлифә үзәнлеге һәм Гарәфәт тавы) күченүне тәэмин итә. Кытай ярдәмендә төзелә.
Демография
Шәһәр халкы саны күрсәткече:
Ел | 1965 | 1979 | 2003 | 2007 |
Халык (мең кеше) | 185 | 367 | 1541.8 | 1700.0 |
Климат
Мәккә климаты — чүлле тропик. Мәккә — дөньяның иң кызу шәһәрләренең берсе. Абсолют минимум +10 °C, ә абсолют максимум +50 °C. уртача еллык температура +30,7 °C (чагыштыру өчен, дөньяның иң кызу торак пункты саналучы Даллолның уртача еллык температурасы — ≈34 °C).
Мәккә климаты | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Күрсәткеч | Гый | Фев | Мар | Апр | Май | Июн | Июл | Авг | Сен | Окт | Ноя | Дек | Ел |
Абсолют максимум, °C | 37,0 | 38,3 | 42,0 | 44,7 | 49,4 | 49,4 | 49,8 | 49,6 | 49,4 | 46,8 | 40,8 | 37,8 | 49,8 |
Уртача максимум, °C | 30,2 | 31,4 | 34,6 | 38,5 | 41,9 | 43,7 | 42,8 | 42,7 | 42,7 | 39,9 | 35,0 | 31,8 | |
Уртача температура, °C | 23,9 | 24,5 | 27,2 | 30,8 | 34,3 | 35,7 | 35,8 | 35,6 | 35,0 | 32,1 | 28,3 | 25,5 | |
Уртача минимум, °C | 18,6 | 18,9 | 21,0 | 24,3 | 27,5 | 28,3 | 29,0 | 29,3 | 28,8 | 25,8 | 22,9 | 20,2 | |
Абсолют минимум, °C | 11,0 | 10,0 | 13,0 | 15,6 | 20,3 | 22,0 | 23,4 | 23,4 | 22,0 | 18,0 | 16,4 | 12,4 | 10,0 |
Явым-төшем нормасы, мм | 20,6 | 1,4 | 6,2 | 11,6 | 0,6 | 0,0 | 1,5 | 5,6 | 5,3 | 14,2 | 21,7 | 21,4 | |
Чыганак: Мәккәдә һава торышы шартлары (урыс.) |
Мәккә тарихы
Мөселманнар фикере буенча, Мәккә тарихы Ибраһим һәм аның улы Исмәгыйль пәйгамбәр чорына — б.э.к. 19 гасырга барып тоташа. Ибраһим галәйһиссәләм гаиләсе белән Зәмзәм чишмәсе янына төпләнгәч, башка күп кабиләләр дә килә башлыйлар; беренче булып Җәхрамнан йәмән кабиләсе килеп урнаша. Өченче гасыр ахырында Рабига ибн әл-Харис җитәкчелегендәге Хузага кабиләсе, йәмән кабиләсен җиңеп, Мәккәгә килә.
Хузага кабиләсендәге эчке чуалышлар аркасында, 440-450 елларда корәеш кабиләсе Мәккәне куларына төшерәләр.
570 елда Фил елы вакыйгасы була.
Сылтамалар
Калып:Link FA Калып:Link FA Калып:Link FA Калып:Link FA Калып:Link GA