Бали монархлары исемлеге

Wikipedia — ирекле энциклопедия проектыннан ([http://tt.wikipedia.org.ttcysuttlart1999.aylandirow.tmf.org.ru/wiki/Бали монархлары исемлеге latin yazuında])

Бу Индонезия архипелагында утрау, Бали Патшалыгы монархлары исемлеге. Кертелгән булып беренче чиратта утрауның киң дәрәҗәдә хөкемдарлары һәм икенче чиратта 17-енче һәм 18-енче гасырда килеп чыккан кече дәүләтләрнең раджалары тора. Хөкемдарларның ничек итеп бер-бер артлы килүе һәм даталары һәрвакыт яхшы документланган булып тормый һәм дәреслекләрдә бер-берсенә каршы килүче расламалар булырга мөмкин. Түбәндәге исемлек эпиграфик язмаларга, Бали хроникаларына (бабад) һәм Нидерланд колониаль чыганаклар тәэмин иткән мәгълүматка нигезләнгән. Бали монарх сызыклары һәм монархия Балида Бали монарх сызыклары һәм монархия дәвам итә дип раслана, шулай да, Индонезия составында булуга күрә, Балида элеккеге хөкемдарларның калкуы бастырылган булган. Һинд дине Бали монархияләренең һәм мәдәниятенең интеграль өлеше булып тора.

Балиның борынгы патшабикәләре һәм патшалары[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Вармадэва династиясе

Җайя Династиясе

Сингасари Балида хөкем сөрә 1284

  • Раджапатиһ Макакасар Кебо Паруд (губернатор, fl. 1296-1300)

Асаба хөкемдарларның янә пәйда булуы

  • Маһагуру Дһармоттунгга Вармадэва (1324-1328 елга кадәр)
  • Валаджаякертанинграт (1328-?) [угыл]
  • Шри Астасура Ратна Буми Бантен (fl. 1332-1337)

Маҗапаһит Балины яулап ала 1343

1343 елдан соң Бали патшабикәләре һәм патшалары[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Сампранган һәм Гелгел династиясе

Клунгкунгта Балиның титуляр патшабикәләре һәм патшалары

  • Дэва Агунг Җамбе I (1686-як. 1722) [Далем Ди Маденың улы яки якын туганы]
  • Дэва Агунг Геде (як. 1722-1736) [угыл]
  • Дэва Агунг Маде (1736-як. 1760) [угыл]
  • Дэва Агунг Шакти (як. 1760-1790; бәреп төшерелгән булган, як. 1814 елда үлгән) [угыл]
  • Дэва Агунг Путра I Кусамба (як. 1790-1809) [угыл]
  • Густи Айу Каранг (регент 1809-1814)
  • Дэва Агунг Путра II (1814–1850; Балиның һәм Ломбокның 1849 елга кадәр хөкемдары (сусуһунан)) [Дэва Агунг Путра I-нең угылы]
  • Дэва Агунг Истри Канья (патшабикә, 1814–1850, 1868 елда үлгән)
  • Нидерланд сюзеренитеты 1843-1908
  • Дэва Агунг Путра III Бһатара Далем (1851–1903) [Дэва Агунг Шактиның оныгы]
  • Дэва Агунг Җамбе II (1903–1908; 1904 елга кадәр Клунгкунгның хөкемдары (сусуһунан)) [угыл]
  • Туры Нидерланд хөкеме 1908-1929
  • Дэва Агунг Ока Гег (1929–1951, 1964 елда үлгән) [эне]
  • Клункунг Индонезия унитар дәүләтенә кертелгән булган 1950

Менгви Раджалары[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

  • Густи Агунг Шакти (Густи Агунг Аном) (як. 1690-1722)
  • Густи Агунг Маде Алангкадженг (1722-як. 1740) [угыл]
  • Густи Агунг Путу Майун (1740-ынчы еллар) [эне]
  • Густи Агунг Маде Мунггу (1740-ынчы еллар-1770/80) [ир туган]
  • Густи Агунг Путу Агунг (1770/80-1793/94) [угыл]
  • Густи Айу Ока Каба-Каба (регент 1770/80-1807) [әни, дәү әни]
  • Густи Агунг Нгураһ Маде Агунг I (1807–1823) [Густи Агунг Путу Агунгның улы]
  • Густи Агунг Нгураһ Маде Агунг II Путра (1829–1836) [угыл]
  • Густи Агунг Кетут Бесакиһ (1836-1850/55) [ир туган]
  • Нидерланд сюзеренитеты 1843-1891
  • Густи Айу Истри Бианг Агунг (1836–1857)
  • Густи Агунг Нгураһ Маде Агунг III (1859–1891) [Густи Агунг Путу Майунның токымы]
  • Клунгкунг, Бадунг, Гианьяр һәм Табанан тарафыннан Менгви җимерелгән, 1891

Табанан раджалары[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

  • Шри Магаде Ната [угыл]
  • Густи Нгураһ Лангванг (Прабһу Сингасана) [угыл]
  • Густи Нгураһ Табанан (Прабһу Виналван) [угыл]
  • Густи Ваяһан Памедекан (?-1647) [угыл]
  • Густи Маде Памедекан (1647-як. 1650) [ир туган]
  • Густи Нгураһ Табанан (Прабһу Виналванан) (икенче мәртәбә, як. 1650-?)
  • Прабһу Нисвенг Панида (?-1654?) [Густи Маде Памедеканның улы]
  • Густи Маде Даланг (1654?-?) [ир туган]
  • Густи Ненгаһ Малкангин [Густи Ваяһан Памедекан улы]
  • Густи Боло ди Малкангин [Прабһу Виналванан улы]
  • Густи Агунг Баденг (17-енче гасыр ахыры регенты) [Густи Маде Памедеканның үги улы]
  • Прабһу Магада Шакти (як. 1700) [Прабһу Нисвенг Паниданың улы]
  • Англураһ Мур Памаде [угыл]
  • Густи Нгураһ Секар (fl. 1734) [угыл]
  • Густи Нгураһ Геде [угыл]
  • Густи Нгураһ Маде Раи (?-1793) [ир туган]
  • Густи Нгураһ Раи Пенебель (1793-як. 1820) [ир туган]
  • Густи Нгураһ Убунг (як. 1820) [угыл]
  • Густи Нгураһ Агунг I (як. 1820-1843) [Густи Нгураһ Маде Раи оныгы]
  • Нидерланд сюзеренитеты 1843-1906
  • Густи Нгураһ Агунг II (1843–1903) [угыл]
  • Густи Нгураһ Раи Перанг (Густи Нгураһ Агунг III)(1903–1906) [угыл]
  • Нидерланд яулап алуы 1906
  • Чокорда Нгураһ Кетут (1929–1939) [энесе]
  • Густи Нгураһ Ваян (Җеро Компьянг Табанан) (регент 1939-1944)
  • Чокорда Нгураһ Геде (1944–1950, кепала 1950-1955, 1987 елда үлгән) [Чокорда Нгураһ Кетут угылы]
  • Табанан Индонезия унитар дәүләтенә кергән 1950
  • Чокорда Англураһ Табанан (династиянең титуляр башы 2008 елның 21 марты - ...) [угыл]

Карангасем раджалары[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

  • Густи Ньйоман Каранг (як. 1600)
  • Англураһ Кетут Каранг [угыл]
  • Англураһ Ненгаһ Карангасем (17-енче гасыр ахыры) [угыл]
  • Англураһ Кетут Карангасем (fl. 1691-1692) [ир туган]
  • Англураһ Маде Каранг [Англураһ Ненгаһ Карангасемның угылы]
  • Густи Ваяһан Карангасем (fl. 1730) [Англураһ Кетут Карангасемның угылы]
  • Англураһ Маде Карангасем Шакти (Багаван Атапа Раре) (1730-ынчы еллар) [Англураһ Маде Карангның угылы]
  • Англураһ Маде Карангасем (1730-ынчы еллар-1775) [угыл]
  • Густи Геде Нгураһ Карангасем (1775–1806) [онык]
  • Густи Геде Нгураһ Лананг (1806–1822) [энесе]
  • Густи Геде Нгураһ Паһанг (1822) [Густи Геде Нгураһ Карангасемның оныгы]
  • Густи Геде Нгураһ Лананг (икенче мәртәбә 1822-1828; 1837 елда үлгән)
  • Густи Багус Каранг (1828–1838; 1839 елда үлгән) [Густи Геде Нгураһ Карангасемның улы]
  • Густи Геде Нгураһ Карангасем (1838–1849) [энесе]
  • Карангасемда Ломбок өстенлеге 1849-1894
  • Густи Маде Җунгутан (Густи Маде Карангасем) (вассал хөкемдар 1849-1850) [элеккеге punggawa (асаба җитәкче)]
  • Густи Гед Путу (вассал хөкемдар 1850-1893) [Ломбок раджасының энесе]
  • Густи Геде Ока (вассал хөкемдар 1850-1890) [ир туган]
  • Густи Геде Җелантик (1890–1908; 1916 елда туган) [ир туган]
  • Анак Агунг Агунг Англураһ Кетут Карангасем (1908–1950; died 1966) [Густи Геде Путуның угылы]
  • Карангасем Индонезия унитар дәүләтенә кергән 1950
  • Анак Агунг Где Җелантик (кепала 1951-1958) [угыл]

Җембрана раджалары[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Агунг династиясе

  • Густи Агунг Басангтамианг (17-енче гасыр) [Гелгел министры Густи Агунг Видьяның угылы]
  • Густи Брангбангмурти [угыл]
  • Густи Геде Гири (як. 1700) [угыл]
  • Густи Нгураһ Тапа [угыл]
  • Густи Маде Яса [ир туган]
  • Густи Геде Андул (18-енче гасырның беренче яртысы) [угыл]

Менгвиның династиясе

  • Густи Нгураһ Агунг Җембрана (18-енче гасыр уртасы) [Менгвиның Густи Агунг Шактиның оныгы]
  • Густи Нгураһ Бату (регент ?-1766) [угыл]
  • Густи Геде Җембрана (1766-?) [энесе]
  • Густи Путу Андул (1797-1809 елга кадәр) [угыл]
  • Густи Раһи (Бадунг регенты, fl. 1805)
  • Капитан Патими (регент, Бугилы, як. 1805-1808)
  • Густи Ваяһан Пасекан (регент як. 1812-1814)
  • Густи Маде Пасекан (регент як. 1812-1814) [ир туган]
  • Густи Путу Шлока (1809–1835) [Густи Путу Андулның угылы]
  • Густи Алит Мас (регент як. 1835-1840)
  • Густи Путу Дорок (регент як. 1835-1840) [Густи Нгураһ Батуның оныгының улы]
  • Густи Маде Пенарунган (регент як. 1840-1849)
  • Густи Нгураһ Маде Пасекан (регент як. 1840-1849)
  • Нидерланд сюзеренитеты 1843-1882
  • Густи Путу Нгураһ Шлока (1849–1855; 1876 елда үлгән) [Густи Путу Шлоканың улы]
  • Густи Нгураһ Маде Пасекан (патиһ 1849-1855; раджа 1855-1866)
  • Анак Агунг Маде Раи (регент 1867-1882; 1905 елда үлгән) [Густи Путу Андулның оныгы]
  • Җембранада Нидерланд туры хөкеме 1882-1929
  • Анак Агунг Багус Негара (1929–1950, кепала 1950-1960; 1967 елда үлгән) [Анак Агунг Маде Раиның оныгы]
  • Җембрана Индонезия унитар дәүләтенә кергән 1950

Булеленг Раджалары[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Панҗи Шакти династиясе

  • Густи Панҗи Шакти (як. 1660-1697/99)
  • Густи Панҗи Ваяһан Данурдараштра (1697/99-1732) [угыл]
  • Густи Алит Панҗи (1732-як. 1757/65) [угыл]
  • Менгвидан бәйлелек 18-енче гасырның беренче яртысы
  • Густи Нгураһ Панҗи (Сукасаддада як. 1757/65) [угыл]
  • Карангасемнан бәйлелек як. 1757-1806
  • Густи Нгураһ Җелантик (Сингараджада як. 1757/65-як. 1780) [ир туган]
  • Густи Маде Җелантик (як. 1780-1793) [угыл]
  • Густи Маде Сингарадҗа (1793-?) [энесе]

Карангасем династиясе

  • Анак Агунг Раи (?-1806) [Густи Геде Нгураһ Карангасемның улы]
  • Густи Геде Каранг (1806–1818) [ир туган]
  • Густи Геде Нгураһ Паһанг (1818–1822) [угыл]
  • Густи Маде Ока Сори (1822–1825) [Густи Геде Карангның энесе]
  • Густи Нгураһ Маде Карангасем (1825–1849) [Густи Геде Карангның энесе]

Панҗи Шакти династиясе

  • Густи Маде Раи (1849, 1851–1853) [Густи Нгураһ Панҗиның улының улы]
  • Банглидан бәйлелек 1849-1854
  • Густи Нгураһ Кетут Җелантик (1854–1873; регентлык 1853-1861; 1893 елда үлгән) [Густи Нгураһ Җелантик токымы]
  • Нидерланд туры хөкеме 1882-1929
  • Анак Агунг Путу Җелантик (регент 1929-1938; анак агунг 1938-1944) [Густи Нгураһ Җелантик токымы]
  • Анак Агунг Ньйоман Панҗи Тисна (1944–1947) [угыл]
  • Анак Агунг Нгураһ Кетут Җелантик (1947–1950; 1970 елда үлгән) [ир туган]
  • Булеленг Индонезия унитар дәүләтенә кергән 1950
  • Анак Агунг Ньоман Пандҗи Тисна (кепала 1950-1958; 1978 елда үлгән)

Гианьяр раджалары[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

  • Дэва Манггис I Кунинг (Паһанг җитәкчесе)
  • Дэва Манггис II Паһанг (Паһанг җитәкчесе) [угыл]
  • Дэва Манггис III Бенгкел (Бенгкел җитәкчесе) [угыл]
  • Дэва Манггис IV Җорог (Гианьяр раджасы як. 1771-1788) [угыл]
  • Дэва Манггис V ди Мадья (як. 1788-1820) [угыл]
  • Дэва Манггис VI ди Рангки (як. 1820-1847) [угыл]
  • Дэва Манггис VII ди Сатрия (1847–1884; 1891 елда үлгән) [угыл]
  • Клунгкунгтан бәйлелек 1884-1891
  • Дэва Паһанг (1891–1896) [угыл]
  • Дэва Манггис VIII (1908 елга кадәр Дэва Геде Рака) (1896–1912) [ир туган]
  • Иде Анак Агунг Нгураһ Агунг (хөкемдар (анак агунг) 1913-1943) [угыл]
  • Иде Анак Агунг Где Агунг (1943–1946; 1999 елда туган) [угыл]
  • Иде Анак Агунг Геде Ока (1946–1950, кепала 1950-1958; 1993 елда туган) [ир туган]
  • Гианьяр Индонезия унитар дәүләтенә кертелгән булган 1950

Сукавати һәм Убуд раджалары[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Клунгкунгтан династия

  • Дэва Агунг Аном (1713-1733 елга кадәр Сукавати раджасы)
  • Дэва Агунг Геде Майун Далем Патемон (1733 - 1757 елга кадәр) [угыл]
  • Дэва Агунг Геде Сукавати (як. 1757) [угыл]
  • Дэва Агунг Маде Плиатан (18-енче гасырның икенче яртысы) [ир туган]

Гианьяр сюзеренитеты астында Убуд хөкеме

  • Чокорда Путу Кандел (як. 1800) [угыл]
  • Чокорда Сукавати (19-ынчы гасыр) [угыл]
  • Чокорда Раи Батур (fl. 1874) [угыл]
  • Чокорда Геде Сукавати (1889-1919 елга кадәр) [угыл]
  • Тҗокорда Где Рака Соэкавати (1919–1931; 1967 елда үлгән) [угыл]
  • Чокорда Геде Агунг Сукавати (1931–1950; 1978 елда үлгән) [ир туган]
  • Убуд белән Гианьяр Индонезия унитар дәүләтенә кергән 1950

Бадунгта Памекутан раджалары[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Табананнан династия

  • Прабһу Бандана, Арья Нотор Ванира (17-енче гасыр) [Табанан Патшасы Шри Магаде Ната улы]
  • Густи Нгураһ Папак [угыл]
  • Густи Җамбе Пуле (як. 1660-1683) [угыл]
  • Җамбе һәм Памекутан сызыгына бүленгән, 1683
  • Густи Җамбе Мерик (1683-?) [угыл]
  • Густи Җамбе Кетевел [угыл]
  • Густи Җамбе Тангкебан (як. 1757) [угыл]
  • Густи Җамбе Аҗи [угыл]
  • Густи Җамбе Кшатрия (?-1780) [угыл]

Памекутан раджалары

  • Густи Мачан Гадинг (1683-?) [Густ Җамбе Пуле угылы]
  • Кьяи Англураһ Памекутан Шакти (fl. 1718) [угыл]
  • Кьяи Англураһ Памекутан Мур инг Укиран [угыл]
  • Кьяи Англураһ Памекутан Бһиҗа [угыл]
  • Памекутан һәм Ден Пасар сызыгына бүленгән як. 1780
  • Кьяи Агунг Геде Рака (?-1813) [угыл]
  • Кьяи Англураһ Памекутан Мур инг Гедонг (1813–1829) [угыл]
  • Анак Агунг Лананг (1829–1840) [Кьяи Памекутан Бһиҗа оныгы]
  • Кьяи Агунг Геде Вока Мур инг Мадарда (1840–1851) [угыл]
  • Чокорда Агунг Памекутан (хөкемдар (чокорда) 1851-1906) [энесе]
  • Памекутанның Бадунг белән Нидерланд яулап алуы 1906
  • Чокорда Нгураһ Геде Памекутан (бөтен Бадунның 1946-1950, кепала 1950-1959; 1986 елда үлгән) [өченче буындагы энесе]
  • Бадунг Индонезия унитар дәүләтенә кергән 1950

Бадунгта Касиманның раджалары[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

–1904) [угыл]

  • Анак Агунг Нгураһ Майюн (1904–1906)
  • Касиман белән Бадунгның Нидерландның яулап алуы 1906
  • Густи Нгураһ Маде (лорд (пунггава) 1927-1954; 1959 елда үлгән) [угыл]

Бадунгта Денпасарның раджалары[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

  • Густи Нгураһ Маде Пемекутан (1780-1817 елга кадәр) [Кьяи Англураһ Памекутан Шактиның оныгының улы]
  • Густи Нгураһ Маде Памекутан Дэвата ди Шатрия (1817–1828) [угыл]
  • Касиман доминантлыгы 1829-1861
  • Густи Нгураһ Геде Ока (титуляр раджа 1829-1842/48) [угыл]
  • Густи Нгураһ Маде Памекутан (титуляр раджа, 19-ынчы гасыр уртасы) [ир туган]
  • Густи Геде Нгураһ Памекутан (Чокорда Алит Нгураһ I) (1861–1890) [угыл]
  • Чокорда Алит Нгураһ II (хөкемдар (чокорда) 1890-1902) [угыл]
  • Чокорда Маде Агунг (1902–1906) [ир туган]
  • Бадунгның Нидерланд яулап алуы 1906
  • Чокорда Алит Нгураһ III (1929-1946 елларда бөтен Бадунгның; 1965 елда үлгән) [Чокорда Алит Нгураһ II-нең улы]
  • Хөкемдарлык Памекутан сызыгына күчә 1946

Бангли раджалары[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

  • Дэва Геде Тангкебан I (Ньялианның ?-1804)
  • Дэва Раи (як. 1804-1815)
  • Дэва Геде Тангкебан II (як. 1815-1833) [Дэва Геде Тангкебан I-нең улы]
  • Дэва Геде Тангкебан III (1833–1875) [угыл]
  • Дэва Геде Ока (1875–1880) [угыл]
  • Дэва Геде Нгураһ (1881–1892) [ир туган]
  • Дэва Геде Чекорда (1894–1911) [ир туган]
  • Дэва Геде Раи (регент 1913-1925) [ир туган]
  • Дэва Геде Таман (регент 1925-1930) [Дэва Геде Тангкабан III-нең оныгы]
  • Дэва Путу Букиан (карап торучы 1930-1931) [Дэва Геде Тангкабан III-нең оныгы]
  • Анак Агунг Кетут Нгураһ (хөкемдар (анак агунг) 1931-1950, кепала 1950-1960; 1961 елда үлгән) [Дэва Геде Чекорданың улы]
  • Бангли Индонезия унитар дәүләтенә кертелгән 1950

Шулай ук карарга мөмкин[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Библиография[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

  • C. C. Berg, De middeljavaansche historische traditie. Santpoort 1927.
  • A. J. Bernet Kempers, Monumental Bali; Introduction to Balinese Archaeology & Guide to the Monuments. Berkeley & Singapore 1991. ISBN 0-945971-16-8.
  • Helen Creese, 'Balinese babad as historical sources; A reinterpretation of the fall of Gelgel', Bijdragen tot de Taal-, Land- en Volkenkunde 147 1991.
  • A. A. Gde Darta et al., Babad Arya Tabanan dan Ratu Tabanan. Denpasar 1996. ISBN 979-649-021-8.
  • Mahaudiana, Babad Manggis Gianyar. Gianyar 1968.
  • S. O. Robson, 'The Ancient Capital of Bali', Archipel 16 1978.
  • Henk Schulte Nordholt, Macht, mensen en middelen; Patronen en dynamiek in de Balische politiek ca. 1700-1840. Doctoraalscriptie, Amsterdam 1980.
  • Henk Schulte Nordholt, The Spell of Power; A History of Balinese Politics. Leiden 1996. ISBN 90-6718-090-4.
  • I. Nyoman Suada et al., Selayang Pandang Tokoh-Tokoh Puri Agung Kesiman (Abad XIX-XX). Denpasar 1999.
  • Anak Agung A. Sudira, Mengenal Kawitan Warga Mahagotra Tirtha Arum. Denpasar 1992.
  • Truhart P., Regents of Nations. Systematic Chronology of States and Their Political Representatives in Past and Present. A Biographical Reference Book, Part 3: Asia & Pacific Oceania, München 2003, s. 1239-1244, ISBN 3-598-21545-2.
  • Adrian Vickers, The Desiring Prince; A Study of the Kidung Malat as Text. PhD Thesis Sydney 1986.
  • Margaret J. Wiener. Visible and Invisible Realms; Power, Magic, and Colonial Conquest in Bali. Chicago & London 1995. ISBN 0-226-88580-1.
  • Һагердал Һансның Бали тарих язуы буенча эшенә сылтама.
Чыганак — https://tt.wikipedia.org/w/index.php?title=Бали_монархлары_исемлеге&oldid=3489642