Баһадиршаһ Сөяргул
| Баһадиршаһ Сөяргул | |
|---|---|
| Туган | 1750 Барда авылы |
| Үлгән | 1805 Дүртөйле районы |
| Ватандашлыгы | Россия империясе |
| Һөнәре | рухани |
Баһадиршаһ Сөяргул улы (Баһадиршаһ бин Сөяргул әл-Гайнәви әл-Каҗмакты) — мөселман дин әһеле, мөфәссир. Идел-Урал ягында беренче булып иске татар телендә Коръәннең җидедән бер өлешенең тәфсирен яза.
Биографиясе[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
Баһадиршаһ Сөяргул улы якынча 1750-нче елларда Пермь губернасы Барда авылында туган[1]. Шәҗәрәсе: Ишбулат → Әбдерәшит → Сөяргул → Баһадиршаһ[2].
Коры Алачык авылы (Агыйделнең уң як яры буенда) имамы Сәйфелмөлек бин Мортаза бин Сәлимнең (?-1802) мәдрәсәсендә укый һәм биредә 1771 елда «Дөррәтел-нәсихәт» китабын тәмамлый[2].
Гайнә вулысы Каҗмакты авылы мәчетендә имам булып хезмәт итә[2].
Идел-Урал ягында тәүгеләрдән булып иске татар телендә Коръәннең җидедән бер өлешенең тәфсирен яза һәм аның өстендә эшен 1805 елда тәмамлый. Бу китап Казан шәһәрендә 1859 елда «Китаб-и шәрәф-и мәаб Һәфтияк тәфсире төрки телендә» исеме астында нәшер ителә[1].
Уллары: Хөррәмшаһ (1777—?), Надиршаһ (1779—?), Гаделшаһ (1784—?)[1].
1805 һәм 1811 еллар арасында вафат булган[1].
Искәрмәләр[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 Саитбатталов И. Р. О трёх одноимённых толкованиях Корана и возможно первом муфассире из башкир // Традиционный Ислам в России и выдающийся башкирский ученый-теолог просветитель мусульманского мира, шейх Зайнулла Расулев: Материалы Международной научной конференции, посвященной 185-летию со дня рождения вы-дающегося башкирского религиозного и общественного деятеля Зайнуллы Расулева (1833–1917). — Уфа: ИИЯЛ УФИЦ РАН. — С. 219-223. — 396 с. — ISBN 978-5-91608-164-0.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 Ризаэддин Фахруддин. Асар. — Казань: «Рухият». — Т. 1. — С. 74, 76.
