Эчтәлеккә күчү

Кара карлыгач

Wikipedia — ирекле энциклопедия проектыннан ([http://tt.wikipedia.org.ttcysuttlart1999.aylandirow.tmf.org.ru/wiki/Кара карлыгач latin yazuında])
Кара карлыгач
Сурәт
Кыскача исем H. rustica
Халыкара фәнни исем Hirundo rustica L., 1758[1][2][3][…]
Таксономик ранг төр[1][2][4][…]
Югарырак таксон Карлыгач[1]
Таксонның халык атамасы Barn Swallow[2][5][3][…], Rauchschwalbe[2][3][6][…], Golondrina Común[2][3], oreneta comuna[2][3][7][…], vlaštovka obecná[2][3][7][…], gwennol[8], suitsupääsuke[2][3][7][…], Låvesvale[2][3][7][…], Деревенская ласточка[2][3][7][…], ツバメ[2][3][7][…], Landsvale[2][3][7][…], haarapääsky[2][3][9][…], füsti fecske[2][3][7][…], dymówka[2][3][7][…], lastovička obyčajná[2][3][7][…], Europese Swael[2][3][7][…], ladusvala[2][3][7][…], Boerenzwaluw[2][3][7][…], Hirondelle rustique[2][3][6][…], Rondine[2][3][7][…], kmečka lastovka[2][3][7][…], นกนางแอ่นบ้าน[2][3][7][…], Hirondelle de cheminée[5][6], European Swallow[5], Swallow[5], šelmeninė kregždė[2][3][7][…], Layang-layang api[3][10][7], Landsvala[3][10][7], bezdelīga[2][3][7][…], andorinha-de-bando[2], andorinha-das-chaminés[2], Golondrina tijerita[11], boerenzwaluw[6], barn swallow[6], Golondrina común[7][10], ластівка сільська[7][10], Spálfu[7][10], Fáinleog, Gwennili-siminal, Gobhlan gaoithe, Gollan geayee, Gwennol, lastavica[10] һәм 家燕[12][13][14][…]
Базионим Hirundo rustica savignii[d]
Таксономик төр Карлыгач
ХТСБ саклану статусы югалу куркынычы иң аз булган[d][15]
Бүләкләр
Канатлары киңлеге 0,32 метр[19]
Төрләр ареалы харитасы
Чехия Республикасының юкка чыгу куркынычы булган төрләре Кызыл исемлеге статусы Янамый диярлек[d][20]
Тәүлек циклы көндез актив[d][21]
Таксон ареалы Бразилия, Хэфэй[d][22], Кытай[23] һәм Көньяк Кытай таулары[d][24]
Оя зурлыгы 4,27[25]
Йомыркаларының инкубацион периоды 13,5 ± 1 тәүлек
 Кара карлыгач Викиҗыентыкта

Кара карлыгач (лат. Hirundo rustica) — кыйгач кара канатлы, яхшы очучы кош.

Сыерчыктан ким. Бергәләп йөриләр. Җиргә кунмый диярлек, күп вакытларын һавада үткәрәләр. Канатлары тар һәм озын, арткарак каерылып тора. Койрыгы бераз кытыршы, сумала, тамасы саргылт ак. Башка карлыгачлардан кара гына төсле булуы белән аерыла.

Чыелдык тавыш чыгара: "ии-и-и, рии-и".

Оясы кыя ташларда, кәрнизләрдә, агач куышларында була, аны кара балчыктан сылап эшли. Оясының төсе буй-ала. Канатлы бөҗәкләр белән туклана, аларны һавада гына тота. Суны да очып барышлый гына эчә. Зарарлы бөҗәкләрне аулап файда китерә.

Дөньяда барлыгы 75 төре билгеле.

Э.Ф. Ишбирҙин. Башҡортостан ҡоштары. Уфа, 1986 ел Уфа, 50-се бит.

" Hirundo rustica "
  1. 1,0 1,1 1,2 Integrated Taxonomic Information System — 1996.
  2. 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 2,10 2,11 2,12 2,13 2,14 2,15 2,16 2,17 2,18 2,19 2,20 2,21 2,22 2,23 2,24 2,25 2,26 IOC World Bird List Version 6.3 — 2016. — doi:10.14344/IOC.ML.6.3
  3. 3,00 3,01 3,02 3,03 3,04 3,05 3,06 3,07 3,08 3,09 3,10 3,11 3,12 3,13 3,14 3,15 3,16 3,17 3,18 3,19 3,20 3,21 3,22 3,23 3,24 3,25 World Bird List: IOC World Bird List — 6.4 — IOU, 2016. — doi:10.14344/IOC.ML.6.4
  4. IOC World Bird List. Version 7.2 — 2017. — doi:10.14344/IOC.ML.7.2
  5. 5,0 5,1 5,2 5,3 Кызыл китап — 1964.
  6. 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 Бельгийский список видов
  7. 7,00 7,01 7,02 7,03 7,04 7,05 7,06 7,07 7,08 7,09 7,10 7,11 7,12 7,13 7,14 7,15 7,16 7,17 7,18 7,19 7,20 7,21 7,22 IOC World Bird List. Version 10.1 — 2020. — doi:10.14344/IOC.ML.10.1
  8. Gwefan Llên Natur
  9. Finnish Biodiversity Information Facility — 2012.
  10. 10,0 10,1 10,2 10,3 10,4 10,5 IOC World Bird List. Version 10.2 — 2020. — doi:10.14344/IOC.ML.10.2
  11. Aves Argentinas — 1916.
  12. (unspecified title)doi:10.17520/BIODS.2021201
  13. (unspecified title)doi:10.17520/BIODS.2021396
  14. 李家兴, 周丽萍, 孙家杰 et al. 广西山地农业化背景下鸟类多样性比较, Bird diversity in different habitats under agriculturalization in Guangxi, China // 生物多样性 — 2022. — ISSN 1005-0094doi:10.17520/BIODS.2021515
  15. The IUCN Red List of Threatened Species 2021.3 — 2021.
  16. https://www.birdlife.cz/co-delame/akce-pro-verejnost/ptak-roku/
  17. https://www.nabu.de/tiere-und-pflanzen/aktionen-und-projekte/vogel-des-jahres/1979-rauchschwalbe/index.html
  18. https://www.birdlife.ch/de/content/vogel-des-jahres-2004-rauchschwalbe
  19. Per G P Ericson Flight speeds among bird species: allometric and phylogenetic effects // PLoS Biol. / J. A. EisenPLoS, 2007. — ISSN 1544-9173; 1545-7885doi:10.1371/JOURNAL.PBIO.0050197PMID:17645390
  20. Portál informačního systému ochrany přírodyAgentura ochrany přírody a krajiny České republiky.
  21. Wiens J. J. Out of the dark: 350 million years of conservatism and evolution in diel activity patterns in vertebrates // Evolution / M. NoorWiley, 2017. — 16 p. — ISSN 0014-3820; 1558-5646doi:10.1111/EVO.13284PMID:28636789
  22. (unspecified title)doi:10.17520/biods.2021445
  23. (unspecified title)doi:10.17520/biods.2021475
  24. 胡一鸣 南岭哺乳类和鸟类物种丰富度空间分布格局及其影响因子, Species richness patterns of mammals and birds and their drivers in the Nanling Mountain Range // 生物多样性 — 2024. — ISSN 1005-0094doi:10.17520/BIODS.2023026
  25. Böhning-Gaese K., Jetz W., Sekercioglu C. H. The worldwide variation in avian clutch size across species and space // PLoS Biol. / J. A. EisenPLoS, 2008. — ISSN 1544-9173; 1545-7885doi:10.1371/JOURNAL.PBIO.0060303PMID:19071959