Крийя

Wikipedia — ирекле энциклопедия проектыннан ([http://tt.wikipedia.org.ttcysuttlart1999.aylandirow.tmf.org.ru/wiki/Крийя latin yazuında])

Kriyā (Санскрит телендә: क्रिया, "гамәл, эш, эшләп карау") иң еш "тәмамланган гамәл"гә карый, Йога дисциплинасында билгеле нәтиҗәгә ирешер өчен техника яки практика. Патанджалиның "Йога Сутралары"нда 2.1 крийяның өч типлары билгеләнә: аскетизм, тавыш белән уку һәм Ходайга тугъры булу. Мондый гамәлләрнең йогасы крийя йога дип атала.

Этимология[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Крийя ул Санскрит төшенчәсе, Санскрит тамыры kriдан алынган, аның мәгънәсе "эшләргә". Крийяның мәгънәсе "эш, гамәл, эшләп карау". Карма сүзе Санскрит тамыры санскр. (IAST) √kṛ (kri)дан алынган कृ, мәгънәсе "эшләргә, башкарырга, нәрсәнеңдер сәбәбе булырга, йогынты ясарга, әзерләргә, үтәргә".[1][2] Карма вербаль прото-Һинд-Европа тамыры *kwer- га карый ягъни "эшләргә, формалаштырырга".[3]

The root kṛ (kri) сүзе борынгы Санскрит әдәбиятында киң таралган, һәм ул Ригведада, башка Ведада, Упанишадаларда, Пураналарда, Һинд диненең эпосларында фикерләрне аңлату өчен кулланыла.[1][4]

Дини практикалар[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Патанджалиның Йога Сутраларында 2.1 крийяның өч тибы билгеләнә, атап әйткәндә аскетизм, джапа медитация, һәм Ходайга тугъры булу Бхакти.

Йогик чистарынулар яки шаткармалар кайвакыт Шаткрийялар дип атала ("алты гамәл").[5]

Искәрмәләр[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

  1. 1,0 1,1 see:
    • kṛ, कृ Monier Monier-Williams, Monier Williams Sanskrit-English Dictionary (2008 revision), pp 300-301;
    • Carl Cappeller (1999), Monier-Williams: A Sanskrit-English Dictionary, Etymological and Philologically Arranged with Special Reference to Cognate Indo-European Languages, Asian Educational Services, [[Махсус:Китап чыганаклары/[[[{{{lc}}}|просмотр]]] [[{{fullurl:{{{lc}}}|action=edit}} править]] [[{{fullurl:{{{lc}}}|action=history}} история]] [[{{fullurl:{{{lc}}}|action=watch}} следить]] [обновить]|ISBN 978-8120603691]]
  2. Mulla & Krishnan (2009), Do Karma-Yogis Make Better Leaders? Exploring the Relationship between the Leader's Karma-Yoga and Transformational Leadership, Journal of Human Values, 15(2), pp 167-183
  3. John Algeo and Thomas Pyles (2010), The Origins and Development of the English Language, 6th Edition, [[Махсус:Китап чыганаклары/[[[{{{lc}}}|просмотр]]] [[{{fullurl:{{{lc}}}|action=edit}} править]] [[{{fullurl:{{{lc}}}|action=history}} история]] [[{{fullurl:{{{lc}}}|action=watch}} следить]] [обновить]|ISBN 978-1428231450]], pp 54-55
  4. See Rigveda 9.69.5, 10.159.4, 10.95.2, Svetâsvatara Upanishad 2.7.v.1, Mahabharata 1.5141, etc.
  5. Shatkarmas - Cleansing Techniques 2016 елның 13 октябрь көнендә архивланган., in Yoga Magazine, a publication of Bihar School of Yoga