Луҗ

Wikipedia — ирекле энциклопедия проектыннан ([http://tt.wikipedia.org.ttcysuttlart1999.aylandirow.tmf.org.ru/wiki/Луҗ latin yazuında])
Навигациягә күчү Эзләүгә күчү
Луҗ
POL Łódź flag.svg
POL Łódź COA.svg
Герб[d]
Луҗ (Польша)
Луҗ
Ил Польша
Воеводалык Лодзь воеводалыгы
Координатлар 51°47′00″ т. к. 19°28′00″ кч. о.HGЯO
Башлык Hanna Zdanowska[d]
Халык саны 708 554[1] кеше
Сәгать кушагы UTC+1, җәен UTC+2
Телефон коды 42
Автомобиль коды EL
Commons-logo.svg Аудио, фото һәм видео Викиҗыентыкта

Лодзь (пол. Łódź [wut​͡ɕ] (info) — «каек») — Польшаның үзәк өлешендә урнашкан шәһәр, Лодзь воеводалыгының административ үзәге. Халык саны буенча Польшаның өченче шәһәре.

Тарих[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Беренче тапкыр 1332 елда Łodzia авылы буларак телгә алынган. 1432 елда шәһәр хокуклары бирелә.

1793 елда Польшаның икенче бүлүе нәтиҗәсендә Пруссия составына күчкән. 1806—1815 елларда — Варшау һерцоглыгы составында. 1815 елдан Русия империясе составында.

1823-1873 елларда һәр ун ел эчендә халык саны икеләтә арткан.

1915—1918 елларда алман оккупациясе астында. 1918—1939 елларда Польша составында.

1939 елның 8 сентябрьдә алман гаскәрләре Лодзьны басып алдылар. 1940-1944 елларда ул Литцманштадт исемен йөрткән. 1945 елның 18 гыйнварында Совет армиясе тарафыннан азат ителгән. 1948 елда кадәр Варшауның җимерек хәлдә булуы сәбәпле, башкаласы фактик рәвештә Лодзьда урнашкан булган.

Икътисад һәм мәдәният[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Транспорт юлларының мөһим төен. Якындагы шәһәрләр белән Лодзь агломерациясен тәшкил итә.

1990-елларга кадәр илнең тукымачылык сәнәгатенең иң эре мәркәзе. Полиграфия һәм азык-төлек сәнәгатьләре үсеш алган. Униаерситет, техника, табибият һ.б. институтлар, театрлар, музейлар бар.

Мигъмарият һәйкәлләрдән рәтүш, монастырь һ.б. сакланган.

Халык саны[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

1897[2] 1900[2] 1921[2] 1931[2] 1946[2] 1950[2] 1960[2] 1970[2] 1978[2] 1988[2] 2002[2] 2011[2]
283 206 314 020 452 000 605 500 496 929 620 273 709 698 762 699 825 200 854 003 785 134 725 055

Халыкара мөнәсәбәтләр[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Кардәш шәһәрләр:

Шәһәрдә 9 чит ил консуллыгы (Франция, Дания, Алмания, Австрия, Бөекбритания, Бельгия, Латвия, Маҗарстан, Молдавия) урнашкан.

Искәрмәләр[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

  1. ↑ http://demografia.stat.gov.pl/bazademografia/Tables.aspx
  2. ↑ 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 2,10 2,11 Ludność Łodzi
  3. ↑ Stuttgart Städtepartnerschaften (German). Landeshauptstadt Stuttgart, Abteilung Außenbeziehungen. 2013 елның 27 июль көнендә тикшерелгән.
  4. ↑ Partner Cities of Lyon and Greater Lyon. [[copyright|]] 2008 Mairie de Lyon. 2008 елның 21 октябрь көнендә тикшерелгән.
  5. ↑ Kaliningrad -Partner Cities. [[copyright|]] 2000–2006 Kaliningrad City Hall. 2008 елның 8 декабрь көнендә тикшерелгән.
  6. ↑ Twin towns and Sister cities of Minsk [via WaybackMachine.com] (Russian). The department of protocol and international relations of Minsk City Executive Committee. 2013 елның 21 июль көнендә тикшерелгән. 2013 елның 2 май көнендә төп чыганагыннан архивланган.
  7. ↑ Tel Aviv sister cities (Hebrew). Tel Aviv-Yafo Municipality. 2008 елның 19 гыйнвар көнендә тикшерелгән.
  8. ↑ Vänorter – orebro.se
Чыганагы — "https://tt.wikipedia.org/w/index.php?title=Луҗ&oldid=2251415"