Луҗ

Луҗ
	Луҗ
	пол. Łódź
Байрак[d]	Илтамга[d]
Нигезләнү датасы	29 июль 1423
Рәсми исем	Ліцманштат, Лицманштадт һәм Łódź
Демоним	łodzianin, łodzianka һәм lodzano
Шигарь тексты	Ex navicula navis һәм Z łódeczki łódź
Дәүләт	Польша
Нәрсәнең башкаласы	Луҗ воеводалыгы[d], Генерал-губернаторлык[d], Восточно-Лодзинский повят[d] һәм Лодзинский уезд[d]
Административ-территориаль берәмлек	Луҗ воеводалыгы[d]
Сәгать поясы	Үзәк Аурупа җәйге вакыты[d], UTC+01:00 һәм UTC+02:00
Геомәгълүматлар	Data:Poland/Łódź.map
Хөкүмәт башлыгы	Һанна Ждановска[d]
Әгъзалык	Креатив шәһәрләр челтәре[d]
Халык саны	670 642 (31 март 2021)
Ир-ат халкы	305 533
Хатын-кыз халкы	365 109
Диңгез дәрәҗәсе өстендә биеклек	278 метр
Кардәш шәһәр	Вилнүс[…]
Нәрсә белән чиктәш	Згежский повят[d], Восточно-Лодзинский повят[d] һәм Пабяницкий повят[d]
Бүләкләр
Мәйдан	293 км²
Почта индексы	90-001–94-413
Рәсми веб-сайт	uml.lodz.pl(пол.)
Феноменның икътисады	economy of Łódź[d]
Социаль медиаларда күзәтүчеләре	11 221
Җирле телефон коды	42
Номер тамгасы коды	EL • ED
Шәрәфле ватандашлар төркеме	[d]
Монда җирләнгәннәр төркеме	[d]
Бу якта төшерелгән фильмнар төркеме	[d]
	Луҗ Викиҗыентыкта

Луҗ (пол. Łódź [wut͡ɕ] (info) — «каек») — Польшаның үзәк өлешендә урнашкан шәһәр, Луҗ воеводалыгының административ үзәге. Халык саны буенча Польшаның өченче шәһәре.

Тарих[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Беренче тапкыр 1332 елда Łodzia авылы буларак телгә алынган. 1432 елда шәһәр хокуклары бирелә.

1793 елда Польшаның икенче бүлүе нәтиҗәсендә Пруссия составына күчкән. 1806—1815 елларда — Варшава һерцоглыгы составында. 1815 елдан Россия империясе составында.

1823-1873 елларда һәр ун ел эчендә халык саны икеләтә арткан.

1915—1918 елларда алман оккупациясе астында. 1918—1939 елларда Польша составында.

1939 елның 8 сентябрьдә алман гаскәрләре Луҗны басып алдылар. 1940-1944 елларда ул Литцманштадт исемен йөрткән. 1945 елның 18 гыйнварында Совет армиясе тарафыннан азат ителгән. 1948 елда кадәр Варшаваның җимерек хәлдә булуы сәбәпле, башкаласы фактик рәвештә Луҗда урнашкан булган.

Икътисад һәм мәдәният[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Транспорт юлларының мөһим төен. Якындагы шәһәрләр белән Луҗ агломерациясен тәшкил итә.

1990-елларга кадәр илнең тукымачылык сәнәгатенең иң эре мәркәзе. Полиграфия һәм азык-төлек сәнәгатьләре үсеш алган. Униаерситет, техника, табибият һ.б. институтлар, театрлар, музейлар бар.

архитектура һәйкәлләрдән рәтүш, монастырь һ.б. сакланган.

Халык саны[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

1897^[11]	1900^[11]	1921^[11]	1931^[11]	1946^[11]	1950^[11]	1960^[11]	1970^[11]	1978^[11]	1988^[11]	2002^[11]	2011^[11]
283 206	314 020	452 000	605 500	496 929	620 273	709 698	762 699	825 200	854 003	785 134	725 055

Халыкара мөнәсәбәтләр[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Шәһәрдә 9 чит илнең консуллыгы (Франция, Дания, Алмания, Австрия, Бөекбритания, Бельгия, Латвия, Маҗарстан, Молдавия) урнашкан.

Искәрмәләр[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

[_6f6f1efd91542cfc-1] ttps://encyklopedia.pwn.pl/haslo/Lodz;3935278.html

[_fb62b4cc593d3ca6-2] ttps://sjp.pwn.pl/so/lodzianin;4460567.html

[_c2295abeacd4f0b2-3] ttps://sjp.pwn.pl/so/lodzianka;4460568.html

[_a5693e84347c3047-4] rchINFORM — 1994.
https://wikidata.org/wiki/Track:P5383https://wikidata.org/wiki/Track:P5604https://wikidata.org/wiki/Track:P12149https://wikidata.org/wiki/Track:Q265049https://wikidata.org/wiki/Track:P5573https://wikidata.org/wiki/Track:P5508

[_570f154702650c18-5] ttps://bdl.stat.gov.pl/api/v1/data/localities/by-unit/051011661011-0957650?var-id=1639616&format=jsonapi

[_303dd8f35abe50e4-6] ttps://bdl.stat.gov.pl/api/v1/data/localities/by-unit/051011661011-0957650?var-id=1639617&format=jsonapi

[_93e426a364ae8548-7] ttps://bdl.stat.gov.pl/api/v1/data/localities/by-unit/051011661011-0957650?var-id=1639618&format=jsonapi

[_f53afc156aa7ccb2-8] ttp://uml.lodz.pl/dla-mieszkancow/o-miescie/wspolpraca-z-zagranica/wilno/

[_1b4dfb93378fa8de-9] ttp://www.ivilnius.lt/pazink/apie-vilniu/miestai-partneriai

[_927a431a861517d0-10] ttps://vilnius.lt/lt/tarptautinis-bendradarbiavimas/

[лк-11] 11,00 ^11,01 ^11,02 ^11,03 ^11,04 ^11,05 ^11,06 ^11,07 ^11,08 ^11,09 ^11,10 ^11,11 Ludność Łodzi

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

к б ү Польшаның зур шәһәрләре
1,000,000+	Варшава
500,000+	Краков \| Луҗ \| Вроцлав \| Познань
200,000+	Гданьск \| Щецин \| Быдгощ \| Люблин \| Катовице \| Белосток \| Гдыня \| Ченстохова \| Радом \| Сосновец \| Торунь \| Кельце
100,000+	Гливице \| Жешув \| Забже \| Ольштын \| Бытом \| Бельско-Бяла \| Руда Шлёнска \| Рыбник \| Тыхы \| Домброва-Гурнича \| Гожув-Велькопольски \| Плоцк \| Эльблонг \| Ополе \| Валбжих \| Зелёна-Гура \| Влоцлавек \| Тарнув \| Хожув \| Кошалин \| Калиш \| Легница