Маздазнан

Wikipedia — ирекле энциклопедия проектыннан ([http://tt.wikipedia.org.ttcysuttlart1999.aylandirow.tmf.org.ru/wiki/Маздазнан latin yazuında])

Маздазнан – ул Җирне кешелек Ходай белән хезмәттәшлек итәргә һәм әңгәмә корырга булырлык итеп бакча итеп төзекләндерелергә кирәк дип раслаган нео-Зәрдөштлек дине.[1] 19-ынчы гасыр ахырында Госман Зар-Адушт Ханиш, туганда исеме Отто Ханиш, тарафыннан нигезләнеп дин 6-нчы гасыр Маздакизмын яңартуы булган.[2] Тарафдарлар вегетариан диеталар тоткан һәм сулау күнегүләре практикалаган. Фикер, эмоция һәм үзенңне тотыш мәсьәләләрен игътибар үзәгендә тотып, Маздазнан шәхси сәламәтлекнең практик аспектлары аңлы сулау "Гаһ-Ллама" аша ирешелә ала дип өйрәткән. The word Маздазнан сүзе фарсы теле "Мазда" һәм "Знан" сүзләреннән килеп чыккан дип әйтелә һәм, "остаз фикер" дигәнне аңлата дип фараз ителә.[3]

Тәгълиматлары[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Гәрчә хәрәкәт башта җәмәгать лекцияләре һәм төркемнәрдә күнегүләрдән торса да, җәмәгать соравы Сулыш көче китабын мөрәҗәгатькә ирешелерлек иткән. Бу китап Маздазнанны физик, рухи һәм акыл үсеше өчен сулау, эчәклек һәм гландуляр күнегүләр белән диета (вегетариан) хәрәкәт итеп алга сөргән.

Аның популярлыгы озак булу җитмәвенең шәхси чишелеш әһәмиятлелеген ассызыклаудан кала, ул берәүнең язмышы өчен шәхси җаваплылыкны игълан итүгә күрә булырга мөмкин. Аның охшаш төркемнәр тудырган авыздан әйтелә торган сүз хәрәкәте буларак уңышы аның төрле физик торышлар һәм сулау ысулларының “сыналган һәм хак” традицияләр алдан фараз итеп булган һәм контроль астында акыл халәтләренә ничек китерүенә күрә дип әйтергә мөмкин. Аның Яһүди-Христиан һәм башка диннәргә мөнәсәбәте аның өч тарихи персонажка: Аиньяһита, Заратуштра һәм Иегошуага йогынтысыннан чыгарылырга мөмкин. Илаһи барлыкка китерелгән парның кызы Аиньяһита (Анахита дип искә алынырга мөмкин), 9000 ел элек яшәгән һәм ак Арийлар расасыннан килеп чыккан дип фараз ителә, аңа яһүдиләр һәм шулай итеп Назарет Гайсәсе керә. Күпчелек диннәрнең традицион Ходай персонажы "Гаһ-Ллама"да үзенең Маздазнан компонентына ия, ул "акыллылык," һәм "сез сулый торган һавада" дип искә алына. Сулау көче Гаһ-Ллама турында сулау күнегүләрендә сүз алып бара, биредә төп максат эффектив рәвештә "акыллы сулау" һәм "акыллылык" яки "Гаһ-Ллама" сулау аша үзеңне контрольдә тоту һәм тәнеңә хуҗа булу.

Хәрәкәт[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Беренче үзәкләр Чикагода 1890 елда һәм Нью-Йоркта 1902 елда нигезләнгән булган. 1917 елдан бирле Ханиш күбесенчә Калифорниядә, Лос-Анджелеста торган. Берничә галим бу тәгълиматларны башка илләргә алып килгән.

Европада, Маздазнан якынча 1907 елдан башлап элеккеге Калифорния фермерлары Дэйвид һәм Фрида Амманн тарафыннан дәгъва ителгән булган. Дэйвид Амман Лейпцигтан 1914 елда Эчке өйрәнүләр китабын нәшер итү өчен куылган булган. Европада Маздазнанның төп үзәге Цюрих янында Һеррлибергта Лебенсшуле (тормыш мәктәбе) булган. Хәрәкәтнең иң мәшһүр Европа тарафдарларының берсе Бауһауста укыткан, рәссам-абстракционист Йоһаннэс Иттэн булган, ул кырылган башларда, җете кызыл киемнәрдә һәм гидроколонотерапия куллану сүзендә торган.[4][5]

1930-ынчы елларда хәрәкәтнең бай тарафдары, Глория Гаск Бомбейга Парсиларга Зәрдөштнең "чын" юлламасын яңарту максаты белән барган. Гәрчә бу кабул ителмәсә дә, ул анда Америка Кушма Штатларына кайтканчы берничә ел калган булган.

Нацистлар Маздазнанны 1935 елдан бирле тыйганнар, бу тыю Германиядә 1946 елга кадәр калган. Хәзер хәрәкәттә берничә мең алман тарафдары бар.

1980-енче елда Маздазнанның штаб-фатиры Калифорниядә Энсинитаска күчкән, һәм 2001 елда штаб-фатирның ахыргы менеджеры юкка чыккан һәм оешкан хәрәкәт Америка Кушма Штатларында булудан туктаган, гәрчә АКШ-ында һаман да изоляцияләнгән тарафдарлар яки практиклар булуы мөмкин.

2007 елда, хәрәкәт Канадада Питер деБоэр тарафыннан тормышка кайтарылган булган.

Әдәбият[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

  • Hanish, Otoman Zar-Adusht: Inner Studies: A Course of Twelve Lessons, 1902
  • Hanish, Otoman Zar-Adusht: Ainyahita in Pearls (articles 1907–1909)
  • Hanish, Otoman Zar-Adusht: Mazdaznan Dietetics and Cookery Book, 1913
  • Hanish, Otoman Zar-Adusht: Mazdaznan Health and Breath Culture, 1914
  • Hanish, Otoman Zar-Adusht: Jehoshua the Nazir, (describes mystical eastern sources on Jesus of Nazareth).
  • Hanish, Otoman Zar-Adusht: Ever Creative Thought, 1931

Искәрмәләр[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

  1. ↑ "Mazdaznan". Religions of the World, Second Edition: A Comprehensive Encyclopedia of Beliefs and Practices (2nd ed.). Santa Barbara, Calif.: ABC-CLIO. 2010. p. 1841. ISBN 978-1-59884-204-3. https://books.google.com/books?id=v2yiyLLOj88C&q=Mazdaznan&pg=PA1841. 
  2. ↑ Spencer, Colin (1996). The Heretic's Feast: A History of Vegetarianism. Hanover, NH: University Press of New England. p. 313. ISBN 978-0-87451-760-6. https://books.google.com/books?id=rIjZo-cvifAC&q=Mazdaznanism&pg=PA313. 
  3. ↑ Furness, Raymond (2000). Zarathustra's Children: A Study of a Lost Generation of German Writers. Boydell & Brewer. p. 171. ISBN 1-57113-057-8. 
  4. ↑ Forgács, Éva (1995). The Bauhaus Idea and Bauhaus Politics. Central European University Press. p. 51. ISBN 1-85866-012-2. 
  5. ↑ Cimino, Eric (2003). Student Life at the Bauhaus, 1919-1933. M.A. Thesis, UMass-Boston, Chapter 3 ("Mysticism at the Bauhaus"). https://www.academia.edu/27783104. 
Чыганак — https://tt.wikipedia.org/w/index.php?title=Маздазнан&oldid=3520013