Николай Носов

Николай Носов
Николай Носов
	; Н.Н. Носов (1908-1976)
Туу датасы:	23 ноябрь 1908
Туу урыны:	Киев
Үлем датасы:	26 июль 1976 (67 яшь)
Үлем урыны:	Мәскәү
Милләт:	рус
Ватандашлык:	Русия империясе→; РСФСР→; ССРБ
Эшчәнлек төре:	язучы
Иҗат итү еллары:	1938-1976
Юнәлеш:	балалар әдәбияты
Жанр:	хикәя, повесть, роман
Иҗат итү теле:	рус теле
Дебют:	«Затейники» хикәясе (1938)
Премияләр:	(1952); РСФСР дәүләт премиясе (1969)
Бүләкләр:

Бу терминның башка аңлатмалары да бар, аларны карау өчен Носов битенә күчегез.

Николай Носов, Николай Николай улы Носов, рус. Носов Николай Николаевич (1908-1976) — рус совет балалар язучысы. Белмәмеш (рус. Незнайка) турында язган китаплары белән танылу алган. 3 нче дәрәҗә Сталин премиясе (1952), Н.К. Крупская исемендәге РСФСР дәүләт премиясе (1969) лауреаты.

Тәрҗемәи хәле[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

1908 елның 10 (23) ноябрендә Киевта цирк артисты гаиләсендә туган. Киев өлкәсенең Ирпень шәһәрендә гимназия (1917 елдан соң җидееллык мәктәп) (1924), Киев сәнгать институтының 2 курсын, аннан Мәскәүгә күчеп, Мәскәү кинематография институтын (ВГИК, 1932) тәмамлаган.

Ирпень шәһәрендә бетон заводында, Буча шәһәрендә кирпеч заводында эшләгән.

1932-1951 Мәскәүдә фәнни, уку-укыту һәм мультипликацион фильмнар режиссеры булып эшли.
Бөек Ватан сугышы елларында Кызыл Армия өчен хәрби-техник фильмнар әзерләүдә катнаша.

Иҗаты[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

1938 елдан «Мурзилка» журналында балалар өчен беренче «Затейники» хикәясе басыла. Иҗат белән ныклап сугыштан соңгы елларда шөгыльләнә башлый. 1945 елда «Детгиз» нәшрияты «Тук-тук» исемле беренче хикәя җыентыгын чыгара. 1952 елда «Витя Малеев мәктәптә һәм өйдә» китабы (1951) 3 нче дәрәҗә Сталин премиясе белән бүләкләнә. Балалар өчен язган әсәрләре буенча нәфис фильмнар һәм мультфильмнар төшерелгән.

Белмәмеш маҗаралары[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Белмәмеш турында язган китаплары белән танылу ала.

«Винтик, Шпунтик һәм тузан суырткыч»
1953 «Белмәмеш маҗаралары»
1958 «Белмәмеш Йолдызлы шәһәрендә»
1964 «Белмәмешнең Айга сәяхәте»

Белмәмешнең һәркемгә таныш сурәтен рәссам Алексей Лаптев (1905—1965) иҗат итә^[1].
«Белмәмешнең яңа маҗаралары»н язучының оныгы Игорь Петрович Носов дәвам итә.

Бүләкләре, мактаулы исемнәре[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

1943 Кызыл Йолдыз ордены
1967 Хезмәт Кызыл Байрагы ордены
1952 3 нче дәрәҗә Сталин премиясе — «Витя Малеев мәктәптә һәм өйдә» китабы (1951) өчен.
1969 Н.К. Крупская исемендәге РСФСР дәүләт премиясе — Белмәмеш турында трилогиясе өчен.

2008 елда язучының 100 яшенә багышлап, РФ Үзәк банкы 2 сумлык көмеш юбилей акчасы чыгарган^[2]