Киев

Wikipedia — ирекле энциклопедия проектыннан ([http://tt.wikipedia.org.ttcysuttlart1999.aylandirow.tmf.org.ru/wiki/Киев latin yazuında])
Навигациягә күчү Эзләүгә күчү
Бу терминның башка аңлатмалары да бар, аларны карау өчен Киев (мәгънәләр) битенә күчегез.
Киев
Panorama of Kyiv from Saint Sophia Monastery.jpg
COA of Kyiv Kurovskyi.svg
Халык саны 2 935 239 (1 март 2018), 2 935 239 (2019) Edit this on Wikidata
Нигезләнгән 482 Edit this on Wikidata
Хөкүмәт башлыгы Виталий Владимирович Кличко Edit this on Wikidata
Сәгать поясы Көнчыгыш Аурупа вакыты, UTC+02:00, UTC+03:00
Кардәш шәһәрләр Махачкала[1], Мүнхен[2], Вилнүс[3], Әнкара[3], Кастория[d], Райниккендорф[d], Эдинбург[2], Рига[3], Үһән, Афин, Бакы, Братислава[4][2], Београд, Брүсил, Будапиш, Чикаго[3], Кракув[3][5], Фларинсә[2], Һелсинки, Кьото[2], Минск[3], Оденсе[2], Пекин, Pretoriä, Рио-де-Жанейро, Сантьяго, София, Стокһолм, Таллин[3], Тбилиси, Тирана, Торонто, Тулуза[2], Варшау, Виянә, Санкт-Петербург, Амстердам, Буйныс-Айрыс, Мехико, Нур-Солтан[3], Ирәван[3], Провиденс, Кишенәү[3], Тампере[2][3][6], Сучжоу[d][2], Ашкабад[3], Волгоград[3], Мәскәү[3], Hanoy[3], Лейпциг[2][7], Лейпциг[2][7] һәм Амстердам коммунасы[d]
География
АТБ Украина
Ил Украина
Мәйдан 839 квадрат километр
ДДӨБ 179 ±1 митер Edit this on Wikidata
Сулык Днипро
Координатлар 50.45°N 30.5236°E Edit this on Wikidata
Почта индексы 01000 Edit this on Wikidata
Телефон коды 44 Edit this on Wikidata
UA-30 Edit this on Wikidata
Сәясәт
Канун чыгару органы Киевский городской совет Edit this on Wikidata
Хөкүмәт башлыгы Виталий Владимирович Кличко Edit this on Wikidata



Киев (укр. Київ - Кыйив) — Украинаның башкаласы, Киев өлкәсенең административ үзәге (аның эченә керми). Герой шәһәр. Шәһәр Днепр елгасында урнашкан. Мәйданы — 835,6 км², халкы — 2799,9 мең кеше (2011 елның 1 апреленә).

Тарих[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Next.svg Төп мәкалә: Киев Русе
  • 864 елны Аскольд белән Дир Киевны басып алалар.
  • 10 гасырда Киев Русе дәүләте барлыкка килгән. 988 елда православие динен кабул иткән.
  • 1132-1134 елдан соң Киев Русе күп кенәзлекләргә таркалган. 1132 елда Полоцк, 1134 елда Новгород шәһәре Киев кенәзенең хакимиятен танырга туктаганнар, «разодралась вся земля русская» (Новгород кулъязмасы). Аерым урыс кенәзлекләре үз кенәзе белән идарә ителгән, кайчакта урыс кенәзлекләре арасында үзара сугышлар булганнар.
  • 1240 елда Бату хан Киев шәһәрен басып җимергән. Алтын Урда ханнары Владимир кенәзләренә ярлык бирә башлаган. Шулай итеп, Киев шәһәре башкала вазифасын югалткан.
  • 1941 елның 19 сентябрь — Икенче бөтендөнья сугышы барышында Киев алман гаскәрләре тарафыннан алына.
«Киев халкын чукындыру», Клавдий Лебедев

География[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Шәһәр Көнчыгыш-Аурупа тигезлегендә, Днепр елгасы өстендә урнаша. Шулай ук Днепр елгасының кушылдыклары: Десна, Дарница, Лыбедь, Горенка, Любка, һәм тагын якынча 20 елга һәм гөрләвек ага.

Киевтан эре шәһәрләр кадәр ераклыгы (автоюллар буенча)
Белорусия байрагыПинск ~ 360 км.
Белорусия байрагыМинск ~ 430 км.
Польша байрагыВаршау ~ 680 км.		 Белорусия байрагыҺомел ~ 225 км.
Русия байрагыСмоленск ~ 500 км.
Русия байрагыПитырбур ~ 1050 км.		 Украина байрагыЧернигов ~ 125 км.
Русия байрагыБрянск ~ 410 км.
Русия байрагыМәскәү ~ 750 км.
Украина байрагыЖитомир ~ 135 км.
Украина байрагыРовно ~ 305 км.
Украина байрагыЛуцк ~ 370 км.
Җилләр розасы
 Украина байрагыСумы ~ 315 км.
Украина байрагыХаркау ~ 405 км.
Русия байрагыБелгород ~ 435 км.
Украина байрагыВинница ~ 200 км.
Украина байрагыХмельницкий ~ 275 км.
Украина байрагыИвано-Франковск ~ 450 км.		 Молдавия байрагыКишенәү ~ 395 км.
Украина байрагыНиколаев ~ 400 км.
Украина байрагыӘдис ~ 435 км.		 Украина байрагыКременчуг ~ 260 км.
Украина байрагыДнепр ~ 390 км.
Украина байрагыЗапорожье~ 440 км

Климат[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

  • Уртача еллык температура — +8,4 °C
  • Уртача еллык җил тизлеге — 2,5 м/с
  • Уртача еллык һава дымлылыгы — 74%
Киев климаты
Күрсәткеч Гый Фев Мар Апр Май Июн Июл Авг Сен Окт Ноя Дек Ел
Абсолют максимум, °C 11,1 17,3 22,4 30,2 33,6 35,0 39,4 39,9 33,8 27,9 23,2 14,7 39,9
Уртача максимум, °C −0,9 0,0 5,6 14,0 20,7 23,5 25,6 24,9 19,0 12,5 4,9 0,0 12,5
Уртача температура, °C −3,5 −3 1,8 9,3 15,5 18,5 20,5 19,7 14,2 8,4 1,9 −2,3 8,4
Уртача минимум, °C −5,8 −5,7 −1,4 5,1 10,8 14,2 16,1 15,2 10,2 4,9 0,0 −4,6 4,9
Абсолют минимум, °C −31,1 −32,2 −24,9 −10,4 −2,4 2,4 5,8 3,3 −2,9 −17,8 −21,9 −30 −32,2
Явым-төшем нормасы, мм 36 39 36 46 57 82 72 61 58 40 48 44 619


Административ бүленеш[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Адміністративний поділ Києва.gif

Киев 10 районына бүленә:

  1. Голосеево районы
  2. Дарница районы
  3. Днепр районы
  4. Десна районы
  5. Соломенка районы
  6. Святошино районы
  7. Оболонь районы
  8. Подол районы
  9. Печерск районы
  10. Шевченко районы

Киевта туганнар[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Галерея[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Моны да карагыз[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Сылтамалар[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

  1. ↑ http://consultant.parus.ua/?doc=0A10E557DA
  2. ↑ 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 2,10 http://www.shevkyivlib.org.ua/diznaysya/traditsiyi-i-svyata/117-mista-pobratimi-zagalny-spisok.html
  3. ↑ 3,00 3,01 3,02 3,03 3,04 3,05 3,06 3,07 3,08 3,09 3,10 3,11 3,12 3,13 3,14 https://kievcity.gov.ua/news/205.html
  4. ↑ http://www.bratislava-city.sk/bratislava-twin-towns
  5. ↑ http://www.krakow.pl/otwarty_na_swiat/2531,miasto,1,0,otwarty_na_swiat.html
  6. ↑ Ystävyyskaupungit — Тампере.
  7. ↑ 7,0 7,1 https://www.leipzig.de/buergerservice-und-verwaltung/partnerstaedte/kiew/
  8. ↑ (укр.) Головне управління статистики м. Києва

Шулай ук карагыз[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]


Wiki letter w.svg
 Бу мәкаләнең сыйфатын арттырыр өчен түбәндәгеләрне эшләргә кирәк?:
Чыганагы — https://tt.wikipedia.org/w/index.php?title=Киев&oldid=2417284