Донецк

Wikipedia — ирекле энциклопедия проектыннан ([http://tt.wikipedia.org.ttcysuttlart1999.aylandirow.tmf.org.ru/wiki/Донецк latin yazuında])
Донецк
укр. Донецьк
рус. Донецк
Байрак[d]Илтамга[d]
Нигезләнү датасы 1869
Сурәт
Рәсми исем Донецьк[1]
... хөрмәтенә аталган Джон Джеймс Юз[d], Иосиф Сталин һәм Шәмәли Тынык
Нигезләүче Джон Джеймс Юз[d]
Рәсми тел украин теле
Дәүләт  Украина
Нәрсәнең башкаласы Донецкий район[d], Донецкая городская община[d] һәм Донецк өлкәсе
Административ-территориаль берәмлек Донецкая городская община[d]
Сәгать поясы UTC+02:00 һәм UTC+03:00
Диңгез, күл яки елга эчендә яки янында урнашуы Кальмиус[d]
Территориясенә дәгъва итә Россия
Хөкүмәт башлыгы Кулемзин Алексей Валерьевич[d][2]
Халык саны 901 645 (2022)[3]
Административ бүленеше Ворошиловский район[d], Будённовский район[d], Калининский район[d], Киевский район[d], Кировский район[d], Куйбышевский район[d], Ленинский район[d], Петровский район[d] һәм Пролетарский район[d]
Диңгез дәрәҗәсе өстендә биеклек 169 ± 0 метр
Кардәш шәһәр Тронһейм, Вилнүс[4][5], Таранто, Бохум[6][7], Шеффилд, Шарлеруа, Питтсбург, Мәскәү, Нарва, Катовитсе, Ростов-на-Дону, Кутаиси[d], Батум[8][9], Гомель, Акмәсҗит[10], Улан-Удэ[11], Филибә[d][12], Острава һәм Курск[13]
Мәйдан 358 км²
Почта индексы 283000–283497 һәм 83000–83497
Рәсми веб-сайт gorod-donetsk.com(рус.)
Харита сурәте
Төнге күренеше
Коллаж
Феноменның икътисады экономика Донецка[d]
Кышкы күренеше
Һавадан күренеш
Җирле телефон коды 622 һәм 623
Номер тамгасы коды AH
Монда җирләнгәннәр төркеме [d]
Объектның күренешләре өчен төркем [d]
Карта
 Донецк Викиҗыентыкта

Донэцьк, Кальмиус елгасы

Донецк (рус. Донецк, укр. Донецьк [Донэцьк]) — Украина көньяк-көнчыгышында урнашкан шәһәр. Украинаның икътисади, мәдәни, сәяси үзәкләренең берсе.

Донецк өлкеседә күп татарлар яши. Донецк hәм Донецк өлкәсенең үзәк мәчете — Әхәт Җәми.

География[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Шәһәр Донбасс үзәгендә, Азак диңгезеннән 95 километр төньяграк урнашкан. Шәһәр аша дүрт елга ага: Кальмиус, Бахмутка, Асмоловка һәм Черепашкина.

Донецкидан эре шәһәрләр кадәр ераклыгы (автоюллар буенча)
Россия байрагы Санкт-Петербург ~ 1776 км
Украина байрагы Киев ~ 730 км
Украина байрагы Полтава ~ 398 км
Россия байрагы Мәскәү 1023 км
Украина байрагы Харьков ~ 293 км
Россия байрагы Сарытау ~ 910 км
Украина байрагы Луганск ~ 152 км
Польша байрагы Варшава ~ 1562 км
Бельгия байрагы Брүссел ~ 2814 км
Украина байрагы Илбау ~ 1176 км
Украина байрагы Днепр ~ 250 км
Җилләр розасы
Җилләр розасы
Украина байрагы Красный Луч ~ 102 км
Россия байрагы Волгоград ~ 620 км
Румыния байрагы Бүкрәш ~ 1258 км
Украина байрагы Әдис ~ 730 км
Украина байрагы Симферополь ~ 547 км
Украина байрагы Мариуполь ~ 113 км Россия байрагы Ростов-на-Дону ~ 253 км
Россия байрагы Новороссийск ~ 648 км
Азәрбайҗан байрагы Бакы ~ 1544 км

Климат[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Донецк климаты
Күрсәткеч Гый Фев Мар Апр Май Июн Июл Авг Сен Окт Ноя Дек Ел
Абсолют максимум, °C 13,0 16,0 21,3 31,0 34,6 38,0 37,8 40,0 33,9 32,7 20,5 15,0 40,0
Уртача максимум, °C −1,3 −0,9 5,3 14,5 20,9 24,8 27,3 26,8 20,7 13,1 8,5 −0,3 13,3
Уртача температура, °C −4 −3,9 1,6 9,5 15,5 19,3 21,6 20,9 15,4 8,8 3,7 −2,8 8,8
Уртача минимум, °C −6,7 −7 −2,1 4,6 10,0 13,8 15,9 15,0 10,0 4,5 −1,1 −5,4 4,3
Абсолют минимум, °C −32,2 −31,1 −21 −10,6 −2,4 2,1 6,0 2,2 −6 −10 −22,2 −28,5 −32,2
Явым-төшем нормасы, мм 37 32 34 38 46 65 51 37 36 37 38 41 492


Тарих[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Шәһәр уэльслы Җон Юз тарафыннан металлургия заводы янындагы бистә буларак Юзовка исеме астында нигезләнгән. 1917 елда Юзовкага шәһәр статусы бирелгән.

1919—1925 елларда — губерна үзәге.

1924 елда шәһәргә Сталино исеме кушылган. 1932 елдан өлкә үзәге булып тора. 1961 елда исеме Донецк итеп үзгәртелгән.

Эчке бүленеш[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Донецк 9 районына бүленә:

  1. Будённый районы
  2. Ворошилов районы
  3. Калинин районы
  4. Киев районы
  5. Киров районы
  6. Куйбышев районы
  7. Ленин районы
  8. Петров районы
  9. Пролетариат районы

 Татар матбугаты[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

1930—1939 елларда шәһәрдә татар телле «Donʙass eşcese» («Донбасс эшчесе») гәҗите нәшер ителгән.

Спорт[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Моны да карагыз[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Сылтамалар[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Искәрмәләр[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]