Нарва
| Нарва | |
| эст. Narva | |
| Байрак | Илтамга |
 |  |
| Нигезләнү датасы | 1345 |
|---|---|
 | |
| Рәсми исем | Narva |
| Рәсми тел | эстон теле |
| Дәүләт |
 Эстония[1] |
| Нәрсәнең башкаласы | Эстляндская трудовая коммуна[d], Нарвский городской совет[d] һәм Нарва[d] |
| Административ-территориаль берәмлек | Нарва[d] |
| Сәгать поясы | EEDT[d], UTC+02:00 һәм UTC+03:00 |
| Хөкүмәт башлыгы | Катри Райк[d][2] |
| Халык саны | 53 875 (1 гыйнвар 2023)[3] |
| Кардәш шәһәр | Ивангород[4], Tinglev Parish[d], Донецк[4], Лаһти[4], Пәрну[4], Карлскуга[d][4], Чорноморск, Петрозаводск[5], Элблонг[4], Горна-Оряховица[d][4], Санкт-Петербургның Киров районы[4], Бельцы[d][4], Кобулети[d][4] һәм Олайне[d] |
| Аның белән шул ук территорияне били | Нарва[d] |
| Бүләкләр |
 |
| Мәйдан | 68,71 км² (1 ноябрь 2020)[6] |
| Почта индексы | 20001–21020 |
| Рәсми веб-сайт | Lua хатасы: expandTemplate: template "ref-et" does not exist. |
 | |
| Беренче язма телгә алу | 1171 |
| Җирле телефон коды | 35 |
| Шәрәфле ватандашлар төркеме | [d] |
| Монда җирләнгәннәр төркеме | [d] |
| Объектның күренешләре өчен төркем | [d] |
 | |
 Нарва Викиҗыентыкта | |
Нарва (эст. Narva) — Эстония шәһәре, илнең халык саны буенча өченче шәһәр.
Халык саны — 58 663 кеше (2011).
География[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
Шәһәр Нарва елгасының сул ярында, Россия белән чигендә (Наравның каршы ярында Ивангород шәһәре урнаша), Санкт-Петербургтан 140 километр көнбатыштарак, Таллиннан 208 километр көнчыгыштарак урнашкан.
Климат[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
- Уртача еллык температура — +4,9 °C
- Уртача еллык җил тизлеге — 3,8 м/с
- Уртача еллык һава дымлылыгы — 80 %
| Нарва климаты | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Күрсәткеч | Гый | Фев | Мар | Апр | Май | Июн | Июл | Авг | Сен | Окт | Ноя | Дек | Ел |
| Абсолют максимум, °C | 8,6 | 10,6 | 16,0 | 25,7 | 30,1 | 32,7 | 33,0 | 34,0 | 29,9 | 21,0 | 11,5 | 8,3 | 34,0 |
| Уртача максимум, °C | −3,2 | −3,1 | 1,6 | 8,7 | 15,7 | 19,9 | 21,7 | 20,2 | 14,4 | 8,3 | 2,0 | −1,4 | 8,7 |
| Уртача температура, °C | −5,8 | −6,2 | −2 | 4,0 | 10,1 | 14,8 | 16,9 | 15,4 | 10,3 | 5,4 | −0,1 | −3,8 | 4,9 |
| Уртача минимум, °C | −8,9 | −9,7 | −5,4 | −0,1 | 4,4 | 9,3 | 11,7 | 10,7 | 6,3 | 2,5 | −2,5 | −6,7 | 0,9 |
| Абсолют минимум, °C | −37,3 | −37,4 | −27,8 | −13,7 | −5,8 | −0,9 | 2,6 | −0,5 | −5,4 | −12,4 | −22,9 | −42,6 | −42,6 |
| Явым-төшем нормасы, мм | 36 | 28 | 33 | 32 | 43 | 62 | 75 | 89 | 76 | 72 | 54 | 47 | 646 |
| Чыганак: Эстонский гидрометеорологический институт | |||||||||||||
Тарих[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
Беренче тапкыр 1171 елда телгә алынган. 1223 елда даниялеләр тарафыннан биредә ныгытма ниегзләнгән. 1223—1346 елларда Даниягә, 1346 елдан 1558 елга хәтле — Ливон орденына караган. 1558 елда Явыз Иван гаскәрләре тарфыннан алына, әмма 1581 елда шәһәр Швециягә күчкән.
1704—1919 елларда — Россия империясе составында, 1919—1940 елларда — Эстония составында. 1940 елдан ССРБ составына кергән.
Бөек Ватан сугышы барышында (1941 ның 17 августы) шәһәр алман-фашист гаскәрләре тарафыннан басып алынган. 1944 елның 26 июлендә Нарва операциясе нәтиҗәсндә азат ителгән.
1991 елдан Эстония составында урнаша.
Халык[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
| 1897[7] | 1959[8] | 1970[9] | 1979[10] | 1989[11] | 2001[12] | 2011[13] |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 16 599 | 27 630 | 57 863 | 72 816 | 81 221 | 68 680 | 58 663 |
Милли состав[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
| Милләт | 2002[12] | 2010[12] |
|---|---|---|
| руслар | 85,9% | 85,4% |
| эстоннар | 4,0% | 4,9% |
Икътисад[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
Икътисад нигезе — энергетика.
Кызыклы фактлар[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
- Нарва Эстониянең иң көнбатыш шәһәре булып тора; шуның өстенә шәһәр территоиясендә Эстониянең иң көнбатыш ноктасы (Кренгһолм утравы) урнашкан.[14]
Гәләрәй[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
-
Нарва кирмәне (Ивангород ягыннан) -
Вокзал -
-
Искәрмәләр[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
- ↑ archINFORM — 1994.
- ↑ https://web.archive.org/web/20211122093131/https://rus.err.ee/1608408941/predsedatelem-narvskogo-gorsobranija-izbrali-katri-rajk
- ↑ Statistical Database of Statistics Estonia
- ↑ 4,00 4,01 4,02 4,03 4,04 4,05 4,06 4,07 4,08 4,09 Города - побратимы и партнеры — Нарва.
- ↑ http://www.petrozavodsk-mo.ru/en/self/relations/view.htm?id=10500399@cmsArticle
- ↑ Land Board — 1990.
- ↑ http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus_lan_97_uezd.php?reg=1319
- ↑ http://demoscope.ru/weekly/ssp/ussr59_reg2.php
- ↑ http://demoscope.ru/weekly/ssp/ussr70_reg2.php
- ↑ http://demoscope.ru/weekly/ssp/ussr79_reg2.php
- ↑ http://demoscope.ru/weekly/ssp/sng89_reg2.php
- ↑ 12,0 12,1 12,2 архив күчермәсе, archived from the original on 2019-07-14, retrieved 2014-02-27
- ↑ архив күчермәсе, archived from the original on 2016-04-06, retrieved 2014-02-27
- ↑ http://narvskoye.kulichki.net/index.php?option=com_content&task=view&id=5&Itemid=6
