Санчурск
| Санчурск | |
|---|---|
 .png) | |
 | |
| Ил | Россия |
| Регион | Киров өлкәсе |
| Муниципаль район | Санчурск районы |
| Координатлар | 56°57'N, 47°16'E, 56°56'29"N, 47°15'0"E |
| Нигезләнгән | 1584 |
| Халык саны | 4 728 кеше |
| Сәгать кушагы | UTC+4 |
| Телефон коды | +7 83357 |
Санчурск (рус. Санчурск, чирм. Шынчара́, таулы чирм. Санцара́) — Киров өлкәсендә урнашкан шәһәр тибындагы бистә, Санчурск районының административ үзәге.
Халык саны — 4 728 кеше (2010).[1]
Җəгърафия[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
Санчурск Олы КӘᴍᴎpиᴋә Кушма Штатларыан елгасы өстендә, Кировтан 312 километр көньяк-көнчыгыштарак урнашкан. Якындагы тимер юл стаʜcасе – Яраң шәһәрендә (35 км).
Климат[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
Биредә климат уртача-континенталь. Төньяк Боз океаны якын булганлыктан һәм төньяктан исүче җилләрне тоткарлаучы таулар булмаганга, кыш озын һәм суык булып тора, шулай ук җәй көне дә нык суыта, кырау еш төшә ала.
Сәгать поясы[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
Халыкара стандарт буенча Moscow Time Zone (MSK/MSD) сәгать поясында урнаша. Бу сан, UTC системасы буенча исәпләгәндә, +4:00 гә тигез.
Тарих[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
Санчурск 1584 елда чирмеш җирләрендә Царөвосанчурск исеме астында крепость шәһәре буларак нигезләнгән.
1708 елда Царөвосанчурск өяз белән Казан губернасы cасᴛафына кертелә. 1780 елдан — вәтка калгайлыгы (1796 елдан — вәтка губернасы) cасᴛафында.
1796 елда Царөвосанчурск өязе бетерелә, өяз үзәге булмаган шәһәр cᴛатысын ала һәи Яраң өязе cасᴛафына кертелә.
1859 елда Царөвосанчурск шәһәрендә 4 чиркәү һәм бер базар булган.
1923 елда Царөвосанчурскка Санчурск исеме кушыла һәм ул авылга үзгәртеп корыла. 1944 елдан — шәһәр тибындагы бистә.
Халык[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
| 1840[2] | 1859[3] | 1897[4] | 1959[5] | 1970[6] | 1979[7] | 1989[8] | 2002[9] | 2010[1] |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 736 | 838 | 1 266 | 4 889 | 6 603 | 6 899 | 6 490 | 5 718 | 4 728 |
Милли cасᴛаф (2002): руслар — 93,9%, чирмешләр — 4,4%.[10]
Икътисад[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
Танылган шәхесләр[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
- Петр Кирпичников (1913-1997), КХТИ pиᴋтыры.
Искәрмәләр[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
- ↑ 1,0 1,1 архив күчермәсе, archived from the original on 2011-06-27, retrieved 2013-01-30
- ↑ Статистические таблицы о состоянии городов Российской империи, 1840
- ↑ Список населенных мест вәтской губернии. 1859
- ↑ http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus_lan_97_uezd.php?reg=342
- ↑ http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus59_reg2.php
- ↑ http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus70_reg2.php
- ↑ http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus79_reg2.php
- ↑ http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus89_reg2.php
- ↑ http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus02_reg2.php
- ↑ 2002 ел сан алу базасы, archived from the original on 2015-09-15, retrieved 2013-01-30
 | Шәһәрләр: Киров | Белая Холуница | Зуевка | Кирово-Чепецк | Кирс | Котельнич | Луза | Малмыж | Мураши | Нократ Аланы | Нулин | Омутнинск | Орлов | Өрҗем | Слабутски | Советск | Сосновка | Яраң
Районнар: Арбаж районы | Афанасьево районы | Белая Холуница районы | Богородское районы | Верхошижемье районы | Даровской районы | Зуевка районы | Кикнур районы | Көлмез районы | Кирово-Чепецк районы | Котельнич районы | Кумёны районы | Лебяжье районы | Луза районы | Малмыж районы | Мураши районы | Нагорск районы | Нема районы | Нократ Аланы районы | Нулин районы | Омутнинск районы | Опарино районы | Оричи районы | Орлов районы | Өрҗем районы | Пижанка районы | Подосиновец районы | Санчурск районы | Свеча районы | Слабутски районы | Советск районы | Суна районы | Тужа районы | Уни районы | Фалёнки районы | Шабалино районы | Югары Чулман районы | Юрья районы | Яраң районы |  | |