Уэлен
| Уэлен | |
|---|---|
 | |
| Ил | Русия |
| Регион | Чукотка автономияле округы |
| Район | Чукотка районы |
| Координатлар | 66°10'0"N, 169°49'0"W |
| Мәркәз биеклеге | 3 м |
| Халык саны | 720 кеше |
| Сәгать кушагы | UTC+12 |
| Телефон коды | +7 4273695 |
| почта индекслары | 689310 |
Уэлен (рус. Уэлен, тәрҗемә — «кара җир»[1],чук.эским.Увэлен;юпик эским. Улыӄ, Олыӄ) — Чукотка автономияле округы Чукотка районының авылы, Русиянең иң көнчыгыш торак пункты.
Халык саны — 720 кеше.[2]
География[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
Уэлен Чукот ярымутравының төньяк-көнчыгышында, Дежнёв борыны (Ауразиянең иң көнчыгыш ноктасы) янында урнашкан.
Диңгез порты. Аэропорт.
Климат[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
| Уэлен климаты | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Күрсәткеч | Гый | Фев | Мар | Апр | Май | Июн | Июл | Авг | Сен | Окт | Ноя | Дек | Ел |
| Абсолют максимум, °C | 6,1 | 5,4 | 3,0 | 5,5 | 8,8 | 17,8 | 25,0 | 21,0 | 15,0 | 11,1 | 8,4 | 10,0 | 25,0 |
| Уртача максимум, °C | −17,7 | −17,9 | −16,7 | −10 | −1,3 | 4,5 | 9,1 | 8,4 | 4,8 | −0,1 | −5,7 | −13,3 | −4,7 |
| Уртача температура, °C | −20,5 | −21,4 | −19,7 | −12,8 | −3,1 | 2,6 | 6,7 | 6,5 | 3,5 | −1,4 | −8 | −15,6 | −6,9 |
| Уртача минимум, °C | −22,8 | −23,1 | −22,1 | −15,6 | −4,7 | 1,1 | 5,0 | 5,1 | 2,4 | −2,8 | −9,9 | −17,8 | −8,8 |
| Абсолют минимум, °C | −42,8 | −44,5 | −42 | −37,2 | −26,1 | −10 | −1,1 | −2,2 | −8,9 | −22 | −33,2 | −38,9 | −44,5 |
| Явым-төшем нормасы, мм | 23 | 20 | 13 | 17 | 18 | 15 | 32 | 48 | 44 | 39 | 28 | 25 | 322 |
| Чыганак: Погода и климат | |||||||||||||
Тарих[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
«Уэлен» исеме беренче тапкыр 1792 елдан телгә алына.[3] 1912 елда Уэленга Камчатка өлкәсенең Чукотка өязе идарәсе күчерерлә. 1916 елда монда Чукоткада иң беренче мәктәбе ачыла.
1940 елга кадәр — Чукотка районының үзәге.
Халык[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
| 2002[4] | 2010[2] |
|---|---|
| 679 | 720 |
2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: чукча эскимослар (82,3%), юпик эскимослар (8,2%), руслар (7,6%).[4]
Танылган шәхесләр[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
- Юрий Рытхэу — чукот язучысы.
Искәрмәләр[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
- ↑ архив күчермәсе, archived from the original on 2012-12-31, retrieved 2013-10-06
- ↑ 2,0 2,1 ЧИСЛЕННОСТЬ И РАЗМЕЩЕНИЕ НАСЕЛЕНИЯ ЧУКОТСКОГО АО., archived from the original on 2015-04-02, retrieved 2013-10-06
- ↑ http://www.beringiapark.ru/index.php?right=uelen
- ↑ 4,0 4,1 2002 елгы җанисәп алу базасы., archived from the original on 2018-06-15, retrieved 2015-05-14