Уэлен

Wikipedia — ирекле энциклопедия проектыннан ([http://tt.wikipedia.org.ttcysuttlart1999.aylandirow.tmf.org.ru/wiki/Уэлен latin yazuında])
Уэлен
чук. Увэлен
Сурәт
Рәсми исем Уэлен
Дәүләт  Россия
Нәрсәнең башкаласы Уэлен авыл җирлеге[1] һәм Чукотский уезд[d]
Административ-территориаль берәмлек Уэлен авыл җирлеге[1], Чукотский район[d] һәм Чукотский уезд[d]
Сәгать поясы UTC+12:00
Халык саны 632 (2017)[2],
619 (2018)[3]
Диңгез дәрәҗәсе өстендә биеклек 3 метр
Мәйдан 166,35 км²
Почта индексы 689310
Җирле телефон коды 4273695
Карта
 Уэлен Викиҗыентыкта

Уэлен (рус. Уэлен, тәрҗемә — «кара җир»[4],чук.эским.Увэлен;юпик эским. Улыӄ, Олыӄ) — Чукотка автономияле округы Чукотка районының авылы, Русиянең иң көнчыгыш торак пункты.

Халык саны — 720 кеше.[5]

География[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Уэлен Чукот ярымутравының төньяк-көнчыгышында, Дежнёв борыны (Ауразиянең иң көнчыгыш ноктасы) янында урнашкан.

Диңгез порты. Аэропорт.

Климат[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Уэлен климаты
Күрсәткеч Гый Фев Мар Апр Май Июн Июл Авг Сен Окт Ноя Дек Ел
Абсолют максимум, °C 6,1 5,4 3,0 5,5 8,8 17,8 25,0 21,0 15,0 11,1 8,4 10,0 25,0
Уртача максимум, °C −17,7 −17,9 −16,7 −10 −1,3 4,5 9,1 8,4 4,8 −0,1 −5,7 −13,3 −4,7
Уртача температура, °C −20,5 −21,4 −19,7 −12,8 −3,1 2,6 6,7 6,5 3,5 −1,4 −8 −15,6 −6,9
Уртача минимум, °C −22,8 −23,1 −22,1 −15,6 −4,7 1,1 5,0 5,1 2,4 −2,8 −9,9 −17,8 −8,8
Абсолют минимум, °C −42,8 −44,5 −42 −37,2 −26,1 −10 −1,1 −2,2 −8,9 −22 −33,2 −38,9 −44,5
Явым-төшем нормасы, мм 23 20 13 17 18 15 32 48 44 39 28 25 322
Чыганак: Погода и климат

Тарих[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

«Уэлен» исеме беренче тапкыр 1792 елдан телгә алына.[6] 1912 елда Уэленга Камчатка өлкәсенең Чукотка өязе идарәсе күчерерлә. 1916 елда монда Чукоткада иң беренче мәктәбе ачыла.

1940 елга кадәр — Чукотка районының үзәге.

Халык[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

2002[7] 2010[5]
679 720

2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: чукча эскимослар (82,3%), юпик эскимослар (8,2%), руслар (7,6%).[7]

Танылган шәхесләр[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Искәрмәләр[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]