Masatoşi Gündüz İkeda

Masatoşi Gündüz İkeda
yap. マサトシ・ギュンデュズ・イケダ
	Masatoşi Gündüz İkeda; yap. マサトシ・ギュンデュズ・イケダ
Tuğan waqıttağı isem	Masatoşi İkeda; (yap. 池田正敏)
Tuu datası	25 fevral 1926
Tuu urını	Yaponiä imperiäse, Tokio
Ülem datası	9 fevral 2003 (76 yäş)
Ülem urını	Törkiä, Ankara
İl	Yaponiä; Törkiä
Fänni sfera	algebraik sannar teoriäse
Alma-mater	Osaka universitetı (1953); Hamburg universitetı (1959); Nagoya universitetı (1954)

Masatoşi Gündüz İkeda (yap. マサトシ・ギュンデュズ・イケダ; 1926 yılnıñ 25 fevrale, Yaponiä imperiäse, Tokio — 2003 yılnıñ 9 fevrale, Törkiä, Ankara) — yapon çığışlı Törkiä matematigı, algebraik sannar teoriäse ölkäsenä kertkän öleşe belän bilgele^[1].

Biografiäse

Masatoşi İkeda 1926 yılnıñ 25 fevralendä Tokioda iminiät kompaniäseneñ statistika bülege citäkçese Cunzo İkeda häm anıñ xatını Yaeko İkeda ğailäsendä tuğan. Mäktäptä uqığanda ul matematika häm matematiklarnıñ biografiäse buyınça kitaplar satıp alğan. Masatoşi İkedağa Fransiä matematiğı Evarist Galua zur tä’sir qaldırğan^[2].

1948 yılda Masatoşi İkeda Osaka universitetın^[en] tämamlağan. 1953 yılda fälsäfä doktorı däräcäsen alğan, 1955 yılda assotsiatsiälängän professor bulğan. 1957—1959 yıllarda Hamburg universitetında^[en] Helmut Hasse^[en] citäkçelegendä fänni eş belän şöğellängän. Hasse kiñäşe buyınça 1960 yılda İkeda Törkiägä kilgän häm İzmirnıñ Ege universitetında^[en] eşlägän. 1961 yılda ul fänni fakultetta çit il belgeçe wazifasın alğan^[2]^[3]^[4].

1964 yılda İkeda Hamburgta oçratqan Törkiä bioximigı Emel Ardorğa öylängän. Cefetlär xatınnıñ tuğan ilenä küçengännär. Törkiädä İkeda naturalizatsiälängän häm Gündüz törek isemen alğan. 1968 yılda İkeda ber yıl däwamında Ankaradağı Yaqın Könçığış texnik universitetına^[en] (METU) çaqırılğan professor^[en] sıyfatında uqıtırğa çaqırıla. Kontrakt waqıtı tämamlanğannan soñ İkedeğa tulı professor wazifasında uqıtunı däwam itärgä täqdim itkännär^[2]^[4].

1976—1978 yıllarda İkeda Hacettepe universitetında matematika kafedrası belän citäkçelek itkän, annarı METU’ğa qaytqan. 1992 yılda otstavkağa kitkän^[2]^[4].

2003 yılnıñ 9 fevralendä Ankarada wafat bulğan. Kocatepe mäçetendä dini seremoniädän soñ İkedanıñ gäwdäse Karşiäka ziratında cirlängän^[3].

Ğailäse

İkeda Törkiä watandaşı Emel Ardorğa öylängän, anıñ belän ul 1964 yılda Hamburg universitetında uqığanda tanışqan. Masatoşinıñ ike ulı bulğan, Sinan häm İlhan. İlhan İkeda da matematik^[5].

İskärmälär

↑ O'Connor, John J.; Robertson, Edmund F., "Masatoshi Gündüz Ikeda", MacTutor History of Mathematics Archive, University of St Andrews
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 Uzakdoğulu Bir Matematikçi-Gündüz İkeda. Biltek. әлеге чыганактан 2012-06-28 архивланды. 2013-10-21 тикшерелгән.
↑ ^3,0 ^3,1 Prof. Dr. Gündüz İkeda vefat etti (Turkish) (2003-02-10). 21 октябрь 2013 тикшерелде.
↑ ^4,0 ^4,1 ^4,2 Oğhan, Şehriban. Japon doğdu, Türk öldü (Turkish) (2003-02-13). 21 октябрь 2013 тикшерелде. (үле сылтама)
↑ Masatoshi Gündüz İkeda 2023 елның 27 сентябрь көнендә архивланган.. matefil.

Sıltamalar

[1] O'Connor, John J.; Robertson, Edmund F., "Masatoshi Gündüz Ikeda", MacTutor History of Mathematics Archive, University of St Andrews

[b-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 Uzakdoğulu Bir Matematikçi-Gündüz İkeda. Biltek. әлеге чыганактан 2012-06-28 архивланды. 2013-10-21 тикшерелгән.

[h1-3] 3,0 ^3,1 Prof. Dr. Gündüz İkeda vefat etti (Turkish) (2003-02-10). 21 октябрь 2013 тикшерелде.

[h2-4] 4,0 ^4,1 ^4,2 Oğhan, Şehriban. Japon doğdu, Türk öldü (Turkish) (2003-02-13). 21 октябрь 2013 тикшерелде. (үле сылтама)

[5] Masatoshi Gündüz İkeda 2023 елның 27 сентябрь көнендә архивланган.. matefil.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

Тематик сайтлар	математика гаиләбелеме · zbMATH Open · Мактьютор матиматика тарихы әрхибе · Find A Grave
Норматив контроль	GND: 117713333 · VIAF: 10630487