Ганалар

Wikipedia — ирекле энциклопедия проектыннан ([http://tt.wikipedia.org.ttcysuttlart1999.aylandirow.tmf.org.ru/wiki/Ганалар latin yazuında])

Гана сүзе ((ˈ|g|ʌ|n|ə); Санскрит телендә: गण) Санскрит һәм Пали телендә "төркем, күплек, кабилә, серия яки сыйныф" дигәнне аңлата. Ул шулай ук "зиярәт кылучылар" яки "шул ук максатларга ирешү өчен формалашкан кешеләрнең тупланышы яки компаниясенә" карарга мөмкин. "Гана" сүзе шулай ук дин мәсьәләләре яки башка темалар турында сөйләшү өчен җыелышлар яки тупланышларга карарга мөмкин.
Һинд динендә санскр. (IAST) Ганалар Кайлаш Тавында яшәгән Шиваның иярүчеләре. Аларның җитәкчесе итеп Шива тарафыннан Ганеша сайланган булган, шулай итеп Ганешаның титулы Ганеша яки Ганапати яки "ганалар җитәкчесе яки Ходае".[1]

Шиваның иярүчеләре буларак[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Һиндстанда, Мадхья Прадешта, Бходжпурда Шива Гыйбадәтханәсендә (Бходжешвар Гыйбадәтханәсендә) түшәмдә Гана сыны.


Һинд динендә, ганалар зиратлар яки мәетләрне яндыру мәйданчыкларында кебек урыннарында яшәүче иярүчеләр. Ганалар шулай ук Кайлаш Тавында Шива Ходаеның иярүчеләре. Вирабхадраны барлыкка килүнең тарихы һәм Шиваның Дакшаны Вирабхадра һәм аның ганалары тарафыннан бикләве һәм юк итүе Пураналардан популяр тарихлар булып кала.

Тупланмалар булрак[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Санскрит әдәбиятында күп китапларда ганалар һәм сангхалар кулланылган.
Панини үзенең Санскрит грамматикасында гана сүзен кулланган.

संघोद्घौ गण प्रशंसयो Sanghoddhau gaṇa praśansayo

Шанти Парвада[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

ГАНАЛАРНЫҢ тәфсилле анализы Шанти Парваның 108-енче бүлегендә китерелгән, анда Юдхиштхира Бхишманы ганалар турындай сорый: ничек алар арталар, ничек алар үзләрен дошманнарның бүлү сәясәтеннән саклыйлар, аларның дошманнарны яулап алу һәм дусларны ясау техникалары нинди, алар үзләренең серле мантраларын ничек саклыйлар. Бхишманың бу сорауларга җаваплары шлокалар (шигырьләр) формасында Шанти Парвада 16-32-дә китерелгән.[2]

Ведаларда[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Ганалар турында Ведаларда сугышчылар төркеме формасында сөйләнелгән, бу Риг-Веданың (РИГВЕДА 3-26-6) түбәндәге "сутраларыннан" аңлашыла:

व्रातं व्रातं गणम् गणम् Vrātam Vrātam gaṇam gaṇam

Ганатантра (җөмһүрият) җыелышлар тарафыннан идарә ителә торган дәүләтне аңлата.

Кланнарның вәкаләтле әгъзалары ганалар буларак мәгълүм булганнар һәм аларның җыелышлар сангхалар буларак мәгълүм булган, аларның җитәкчесе ганадхипати яки Ганеша яки Ганапати буларак мәгълүм.

Сангам әдәбияты[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Тамил телендәге Сангам әдәбиятында (безнең эрага кадәр 300-енче ел – безнең эраның 300-енче ел) Ганаларга тәкъдим итүләрне тасвирлый. Шилапатхикарам Иланго Адигалның Тамил телендә биш эпосларның берсе, анда унсигез төр Ганалар өчен тәкъдим итүләр турында әйтелә.[3]

Буддист әдәбияты[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Буддист әдәбиятында Махабагга түбәндәгене искә ала:

गण पूरकोवा भविस्सामीति Gaṇa pūrkovā bhavissāmīti

Бу Раджасабхада (дәүләт җыелышында) ганалар санын карарга тиеш офицерга карый.

"Пали-питака", Маджджхамникая, махабагга, Авадана шатакада кебек Буддизм китапларында ганалар яки сангхалар искә алына. Һиндстанда Буддизм чоры вакытында 116 җөмһүрият яки ганасангха булган. Буддист вакытларында, Ганалар Сангхаларның җыелышлары булган, бу "Гана-раджья"лар буларак иртә демократик җөмһүриятләр булган, алар "Гана-раджья"лар буларак мәгълүм булган, турыдан-туры мәгънәдә бу "җыелыш хөкеме" дигәнне аңлата. Бу төшенчә Һиндстанның рәсми исемендә "Бхарата Ганараджйя"да чагыла.

Шулай ук карагыз[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Искәрмәләр[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

  1. Dictionary of Hindu Lore and Legend ([[Махсус:Китап чыганаклары/[[[{{{lc}}}|просмотр]]] [[{{fullurl:{{{lc}}}|action=edit}} править]] [[{{fullurl:{{{lc}}}|action=history}} история]] [[{{fullurl:{{{lc}}}|action=watch}} следить]] [обновить]|ISBN 0-500-51088-1]]) by Anna L. Dallapiccola
  2. Mahabharata in Sanskrit, Book-12, Ch. 108
  3. [[[:Калып:Google books]] Silappadikaram by S. Krishnamoorthy]. p. 35. Калып:Google books. 

Тышкы сылтамалар[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]