Прокион: юрамалар арасында аерма
Luckas-bot (бәхәс | кертем) к r2.7.1) (робот кушты: ar, be, be-x-old, ca, cs, de, el, en, es, fa, fi, fr, he, hu, id, it, ja, ko, la, lb, lt, mk, nds, nl, no, pl, pt, sk, sv, tr, uk, vo, zh |
кТөзәтмә аңлатмасы юк |
||
| Юл номеры - 1: | Юл номеры - 1: | ||
'''Процио́н''' (Кече Эт ''α'', Кече Эт альфасы, ''α'' CMi) — [[Кече Эт йолдызлыгы]]ның иң якты [[йолдыз]]ы һәм [[күк йөзе]]нең [[иң якты йолдызлар исемлеге|иң якты йолдызларыннан]] берсе. Аның [[йолдызча зурлык|күренмә йолдызча зурлыгы]] +0,34<sup>m</sup> тәшкил итә. Бу [[куш йолдыз]] [[Җир]]дән 11,4 яктылык елы ераклыкта урнаша. |
'''Процио́н''' ({{lang-grc|Προκύων}}, {{lang-la|Procyōn}}; Кече Эт ''α'', Кече Эт альфасы, ''α'' CMi) — [[Кече Эт йолдызлыгы]]ның иң якты [[йолдыз]]ы һәм [[күк йөзе]]нең [[иң якты йолдызлар исемлеге|иң якты йолдызларыннан]] берсе. Аның [[йолдызча зурлык|күренмә йолдызча зурлыгы]] +0,34<sup>m</sup> тәшкил итә. Бу [[куш йолдыз]] [[Җир]]дән 11,4 яктылык елы ераклыкта урнаша. |
||
== Йолдыз системасы == |
== Йолдыз системасы == |
||
| Юл номеры - 7: | Юл номеры - 7: | ||
== Тарих һәм исемнәр == |
== Тарих һәм исемнәр == |
||
Йолдызның исеме Кече Эт йолдызлыгының {{lang-grc| |
Йолдызның исеме Кече Эт йолдызлыгының {{lang-grc|Προκύων}} исеменнән. Исеменең мәгънәсе «эт алдында», чөнки бу йолдыз күк йөзендә «хәрәкәт иткәндә» «Эт йолдызына» [[Сириус]]ка карата алдыннан була (ә [[Кече Эт йолдызлыгы]] [[Зур Эт йолдызлыгы]]на карата). |
||
Аның гарәп теленнән килгән исемнәре — ''Әлшигра'' ({{lang-ar|الشعرى الشامية}} ''әш- |
Аның гарәп теленнән килгән исемнәре — ''Әлшигра'' ({{lang-ar|الشعرى الشامية}} ''әш-ши‘ра әш-шәмийәһ''<ref>Шигар — билге; герб; эмблема. — Гарәпчә-татарча-русча алынмалар сүзлеге: татар әдәбиятында кулланылган гарәп һәм фарсы сүзләре / К.З. Хәмзин, М.И. Мәхмүтов, Г.Ш. Сәйфуллин. — Казан: Тат. кит. нәшр., 1965. — 792 б. — Б. 702.</ref> — «Сүрия ишарәсе (Сириусы)»<ref>Ягъни Төньяк Сириус. Чын Сириус исә — «Йәмән ишарәсе (Сириусы)» ({{lang-ar|الشعرى اليمانية}} ''әш-ши‘ра әл-йәманийәһ''), ягъни Көньяк Сириус.</ref>) һәм ''Әлгомәйсаэ'' ({{lang-ar|الشعرى الغميصاء}} ''әш-ши‘ра әл-ғөмәйса’'' — «Яшьле Сириус»)<ref>Звездный каталог ал-Бируни с приложением каталогов Хайама и ат-Туси // Историко-астрономические исследования. Вып. VIII. — М.: Физматгиз, 1962. — С. 185.</ref>. |
||
== Моны да кара == |
== Моны да кара == |
||
* [[Иң якты йолдызлар исемлеге]] |
* [[Иң якты йолдызлар исемлеге]] |
||
* [[Гомәйсаэ]] |
|||
== Искәрмәләр == |
== Искәрмәләр == |
||
5 июн 2011, 19:02 юрамасы
Процио́н (бор. грек. Προκύων, лат. Procyōn; Кече Эт α, Кече Эт альфасы, α CMi) — Кече Эт йолдызлыгының иң якты йолдызы һәм күк йөзенең иң якты йолдызларыннан берсе. Аның күренмә йолдызча зурлыгы +0,34m тәшкил итә. Бу куш йолдыз Җирдән 11,4 яктылык елы ераклыкта урнаша.
Йолдыз системасы
Процион А — F спектр сыйныфылы сарылы-аклы йолдыз. Ул Кояштан 7,5 яктырак, ә зурлыгы буенча күпкә түгел зуррак. Әмма ул үзенең сыйныфына чамадан тыш якты, шуңа күрә аны асзур йолдызларга исәпләнәләр. Аның эчендә водородтан гелий синтезы бетерелгән индә, йолдыз зурая, әмма әле «кызару» башланмаган.
Процион B — тонык ак кәрлә йолдыз, Процион А дан 16 а.б. ераклыкта урнаша. Аның күренмә йолдызча зурлыгы +10,75m тәшкил итә. Аны 1896 елда америка астрономы Д.М. Шеберле ачты.
Тарих һәм исемнәр
Йолдызның исеме Кече Эт йолдызлыгының бор. грек. Προκύων исеменнән. Исеменең мәгънәсе «эт алдында», чөнки бу йолдыз күк йөзендә «хәрәкәт иткәндә» «Эт йолдызына» Сириуска карата алдыннан була (ә Кече Эт йолдызлыгы Зур Эт йолдызлыгына карата).
Аның гарәп теленнән килгән исемнәре — Әлшигра (гарәп. الشعرى الشامية әш-ши‘ра әш-шәмийәһ[1] — «Сүрия ишарәсе (Сириусы)»[2]) һәм Әлгомәйсаэ (гарәп. الشعرى الغميصاء әш-ши‘ра әл-ғөмәйса’ — «Яшьле Сириус»)[3].
Моны да кара
Искәрмәләр
- ↑ Шигар — билге; герб; эмблема. — Гарәпчә-татарча-русча алынмалар сүзлеге: татар әдәбиятында кулланылган гарәп һәм фарсы сүзләре / К.З. Хәмзин, М.И. Мәхмүтов, Г.Ш. Сәйфуллин. — Казан: Тат. кит. нәшр., 1965. — 792 б. — Б. 702.
- ↑ Ягъни Төньяк Сириус. Чын Сириус исә — «Йәмән ишарәсе (Сириусы)» (гарәп. الشعرى اليمانية әш-ши‘ра әл-йәманийәһ), ягъни Көньяк Сириус.
- ↑ Звездный каталог ал-Бируни с приложением каталогов Хайама и ат-Туси // Историко-астрономические исследования. Вып. VIII. — М.: Физматгиз, 1962. — С. 185.