Домен (биология)
Домен (лат. Domain) — биологиядә таксоннарның иң зуры. Домен патшалыктан (өспатшалыктан) биегрәк тора.
1990 елда Карл Везе белән кертелгән. Везе организмнарны 3 доменга бүлгән:
- архейлар (лат. Archaea);
- бактерияләр (лат. Bacteria);
- эукариотлар (лат. Eukaryota).
Бу классификациянең яңалыгы прокариотлар (лат. Procaryota) доменының архейларга һәм бактерияләргә аеруында. Әмма прокариотлар һәм эукариотлар хәзер дә ике империя булып саклана.
Соңрак вируслар (лат. virus) доменын куша алалар. Хәзерге вакытта вирусларның рангы билгесез.
Кайвакыт археяләрне, бактерияләрне, эукариотларны һәм вирусларны Биота (лат. Biota) супердоменына (өсдоменына) берләштерәләр.
Башка классификацияләрдә Тереклек 5 патшалыкка бүленә (алардан биегрәк ранг юк): прокариотлар, протистлар (лат. Protista), гөмбәләр (лат. Fungi), үсемлекләр (лат. Plantae), хайваннар (лат. Animalia) (соңгы дүртләре эукариотларга тигез).
Чыганаклар
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
| Таксономия |
|
Домен (өспатшалык) — Патшалык — Аспатшалык — Өстип/Өсбүлекчә — Тип/Бүлекчә — Астип/Асбүлекчә — Өссыйныф — Сыйныф — Ассыйныф — Инфрасыйныф — Өсотряд/Өстәртип — Отряд/Тәртип* — Асотряд/Астәртип — Инфраотряд — Өсгаиләлек — Гаиләлек — Асгаиләлек — Өстриба — Триба — Астриба — Ыруг — Бүлек — Асбүлек — Асыруг — Өссекция — Секция — Ассекция — Рәт — Асрәт — Төр — Астөр — Вариетет/Төрлелек — Астөрлелек — Форма — Асформа |
| Биология — Биологик таксоннар — Биномиаль номенклатура |
| *Отряд — зоологиядә кулланыла; Тәртип — ботаникада |