Сикәнәс вулысы: юрамалар арасында аерма

Сылтамалар өстәү
Wikipedia — ирекле энциклопедия проектыннан ([http://tt.wikipedia.org.ttcysuttlart1999.aylandirow.tmf.org.ru/wiki/Сикәнәс вулысы latin yazuında])
Тарихны интерактив карап чыгу
← Алдагы төзәтмәКиләсе төзәтмә →
Контент бетерелгән Контент өстәлгән
КүрсәтмәлеВики-текст
Төзәтмә аңлатмасы юк
Гилаев Айнур (бәхәс | кертем)
2912 үзгәртергә
Төзәтмә аңлатмасы юк
Юл номеры - 1: Юл номеры - 1:
{{Административ берәмлек-2
{{Infobox settlement|халәт={{wikidata|p31|}}|төбәк төре1=Төбәк|төбәк1={{wikidata-2|properties|linked|qualifier|linked|qualifier|qualifier|qualifier|qualifier|qualifier|qualifier|qualifier|qualifier|qualifier|qualifier|qualifier|qualifier|references|normal+|{{#invoke:wikibase|id}}|P131|P131|format=<li>%p[%r] (%q)</li>}}|башкала төре=Үзәк|башкала=Сикәнәс|Нигезләү=|юкка чыгарылган=|халык саны=7242 кеше|исәп елы=1897|Мәйдан=|Сайт=|Commons-та төркем=|Искәрмә=|төбәк төре2=Адм. берәмлек|төбәк2=}}
|Төс1 = {{Төс/ССРБ}}
'''Сикәнәс вулысы''' ({{lang-tt|سىكەنەس ۋولىٰسىٰ}}, {{lang-ru|Троицко-Секинесьская волость}}) — [[Мамадыш өязе]]нең [[Казан губернасы]]на һәм [[Татарстан АССР]]га кергән [[административ-территориаль берәмлек]].
|Татар исеме = Сикәнәс вулысы
|Чын исем = {{lang-ru|Троицко-Секинесская волость}}
|Ил = [[Россия империясе]]
|lat_dir = |lat_deg = |lat_min = |lat_sec =
|lon_dir = |lon_deg = |lon_min = |lon_sec =
|region =
|type =
|уровень =
|CoordScale =
|Гимн =
|Статус = [[Вулыс]]
|Регион төре = [[Губерна]]
|Регион = [[Казан губернасы]]
|Башкала = [[Сикәнәс]]
|ЭреШәһәрләр =
|Нигезләү = [[1781 ел]]
|Юкка чыгару = [[1920 ел]]ның [[25 июнь|25 июне]]
|Башлык2 =
|Башлык исеме2 =
|ТЭП =
|ТЭП елы =
|ТЭП буенча урын =
|Кеше башына ТЭП =
|Кеше башына ТЭП буенча урын =
|Тел =
|Телләр = [[Татар теле|татар]], [[Рус теле|рус]]
|Халык саны = 7 242 кеше<ref name="ddd">[https://cloud.mail.ru/public/DBDR/6wJXfavaA Список селений Казанской губернии 1908.]</ref>
|Халык саны исәбе елы = 1897
|Халыктан % =
|Халык саны буенча урын =
|Халык тыгызлыгы =
|Халык тыгызлыгы буенча урын =
|Милли состав = [[татарлар]], [[руслар]]
|Дини состав =
|Мәйдан =
|Мәйданнан % =
|Мәйдан буенча урын =
|Максималь биеклеге =
|Урта биеклеге =
|Минималь биеклеге =
|Киңлек =
|Озынлык =
|Харита =
|Харита зурлыгы = 350px
|Административ берәмлек харитасы =
|Харита зурлыгы ае =
}}
'''Сикәнәс вулысы''' ([[Рус теле|рус.]] ''Троицко-Секинесская волость'') — [[1781 ел|1781 елдан]] [[1920 ел|1920 елга]] кадәр гамәлдә булган [[Казан наместниклыгы|Казан наместиклыгының]] һәм [[Казан губернасы|Казан губернасының]] юк ителгән административ-территориаль берәмлеге. [[Мамадыш|Мамадыштан]] Көньякка 20 чакрым ераклыкта, Татарстанның Төньяк өлешендә урнашкан. Административ үзәк - [[Сикәнәс]] авылы.


== Тарих ==
⚫
Казиле ([[Вәтке губернасы]]ның [[Алабуга өязе]]), Богородски, Иске Чишмә ([[Чистай өязе]]), Омар һәм Кызылтау вулыслары белән чиктәш булган (1890). 11 [[торак пункт]]та 7242 кеше яшәгән.<ref>[https://cloud.mail.ru/public/DBDR/6wJXfavaA Списокъ селенiй Казанской губернiи (1908)]</ref>
Сикәнәс вулысы территориясе [[1552 ел|1552 елга]] кадәр [[Казан ханлыгы|Казан ханлыгында]], [[1552 ел|1552 елдан]] [[1708 ел|1708 елга]] кадәр [[Русия патшалыгы]] Казан патшалыгында урнашкан.
1922-1925 еллар аралыгында бетерелгән.

[[1781 ел|1781 елда]] [[Мамадыш өязе]] составында барлыкка килә.

⚫
Казиле (Вәтке губернасының Алабуга өязе), Богородски, Иске Чишмә (Чистай өязе), Омар һәм Кызылтау вулыслары белән чиктәш булган.

[[1781 ел|1781 елдан]] [[1796 ел|1796 елга]] кадәр [[Казан наместниклыгы|Казан наместниклыгының]] [[Мамадыш өязе]] составына, [[1796 ел|1796 елдан]] [[1920 ел|1920 елга]] кадәр яңадан [[Казан губернасы|Казан губернасының]] [[Мамадыш өязе]] составына керә.

[[1920 ел|1920 елның]] [[25 июнь|25 июнендә]] [[Татарстан Автономияле Совет Социалистик Республикасы|Татарстан АССРның]] [[Мамадыш кантуны|Мамадыш кантоны]] составына керә.<ref name="asd">[http://www.millattashlar.ru/index.php/СИКӘНӘС_ВУЛЫСЫ_(Троицко-Секинесьская_волость) СИКӘНӘС ВУЛЫСЫ (Троицко-Секинесьская волость) — Милләттәшләр]</ref>
== Административ бүленеш ==
[[1883 ел|1883 елда]] Сикәнәс вулысында 8 община, 11 торак пункты ( һ.б.) һәм 1119 йорт хуҗалыгы булган. Крестъян җиренең мәйданы 75,6 км², сөрү җирләре 128,5 км² тәшкил иткән.<ref name="bbb">Волости и важнейшие селения Европейской России : По данным обследования, произведенного стат. учреждениями М-ва вн. дел : Вып. 1 - 8. - СПб. : Центр. статист. комитет, 1880 - 1886. - 8 т.</ref>

[[1890 ел|1890 елда]] вулыста 11 торак пункты һәм 1361 йорт хуҗалыгы булган. Вулысның мәйданы 249,8 км² тәшкил иткән.<ref name="ama">Волости и гмины 1890 года. - СПб. : Центральный статистический комитет Министерства внутренних дел, 1892. - (Статистика Российской империи). Губернии : I Архангельская - XXV Нижегородская. - 1892. - 380 с. разд. паг. - (Статистика Российской империи; 15).
</ref>

== Халык ==
[[1883 ел|1883 елда]] халык саны 6419 кеше тәшкил иткән, шул исәптән [[Ир-ат|ир-атлар]] - 2877 җан, [[Хатын-кыз|хатын-кызлар]] - 3542.<ref name="bbb" />

[[1890 ел|1890 елда]] халык саны 7175 кеше тәшкил иткән, шул исәптән [[Ир-ат|ир-атлар]] - 3508 җан, [[Хатын-кыз|хатын-кызлар]] - 3667.<ref name="ama" />

[[1897 ел|1897 елда]] халык саны 7242 кеше тәшкил иткән. Төп милләтләр: [[татарлар]], [[руслар]].<ref name="ddd" />

== Шулай ук карагыз ==

* [[Мамадыш өязе]]
* [[Мамадыш кантуны|Мамадыш кантоны]]

== Сылтамалар ==

* [https://cloud.mail.ru/public/DBDR/6wJXfavaA Список селений Казанской губернии 1908.pdf / Облако Mail.ru]
* [http://elib.shpl.ru/ru/nodes/9010-vyp-4-gubernii-nizhne-volzhskoy-oblasti-kazanskaya-simbirskaya-saratovskaya-samarskaya-astrahanskaya-1883#mode/inspect/page/22/zoom/6 ГПИБ | Вып. 4. : Губернии Нижне-Волжской области. [Казанская, Симбирская, Саратовская, Самарская, Астраханская]. - 1883.]
* [http://elib.shpl.ru/ru/nodes/68418-gubernii-i-arhangelskaya-xxv-nizhegorodskaya-1892-statistika-rossiyskoy-imperii-15#mode/inspect/page/183/zoom/7 ГПИБ | Губернии : I Архангельская - XXV Нижегородская. - 1892. - (Статистика Российской империи; 15).]
* [http://www.millattashlar.ru/index.php/СИКӘНӘС_ВУЛЫСЫ_(Троицко-Секинесьская_волость) СИКӘНӘС ВУЛЫСЫ (Троицко-Секинесьская волость) — Милләттәшләр]

== Чыганаклар ==

# Татар энциклопедия сүзлеге (Татарский энциклопедический словарь, на татарском языке) / Гл. ред. М.Х. Хасанов; Отв. ред. Г.С. Сабирзянов. - Казань: Институт Татарской энциклопедии АН РТ, 2002. - 830 с.: ил. <nowiki>ISBN 5-902375-01-0</nowiki>
# Татар энциклопедиясе : 6 томда / баш мөхәррир М. Х. Хәсәнов. - Казан : Татар энциклопедиясе институты, 2008-. - 27 см.; <nowiki>ISBN 978-5-902375-04-5</nowiki>
# Волости и гмины 1890 года. - СПб. : Центральный статистический комитет Министерства внутренних дел, 1892. - (Статистика Российской империи). Губернии : I Архангельская - XXV Нижегородская. - 1892. - 380 с. разд. паг. - (Статистика Российской империи; 15).
# Волости и важнейшие селения Европейской России : По данным обследования, произведенного стат. учреждениями М-ва вн. дел : Вып. 1 - 8. - СПб. : Центр. статист. комитет, 1880 - 1886. - 8 т. Вып. 4. : Губернии Нижне-Волжской области. [Казанская, Симбирская, Саратовская, Самарская, Астраханская]. - 1883. - VI, 247 с.
# Берстель, К.П. Список селений Казанской губернии : изд. Казан. Губерн. Зем. Управы / К.П. Берстель. - Казань : Типо-лит.И.В.Ермолаевой, 1908 .- 264с.


== Искәрмәләр ==
== Искәрмәләр ==
[[Төркем: Татарстан тарихы]]
{{искәрмәләр}}
[[Төркем: ТАССР]]

29 сен 2021, 18:54 юрамасы

Сикәнәс вулысы
Ил

Россия империясе

Статус

Вулыс

Губерна

Казан губернасы

Административ үзәк

Сикәнәс

Нигезләү датасы

1781 ел

Юкка чыгару датасы

1920 елның 25 июне

Рәсми телләр

татар, рус

Халык саны  (1897)

7 242 кеше[1]

Милли состав

татарлар, руслар

Сикәнәс вулысы (рус. Троицко-Секинесская волость) — 1781 елдан 1920 елга кадәр гамәлдә булган Казан наместиклыгының һәм Казан губернасының юк ителгән административ-территориаль берәмлеге. Мамадыштан Көньякка 20 чакрым ераклыкта, Татарстанның Төньяк өлешендә урнашкан. Административ үзәк - Сикәнәс авылы.

Тарих

Сикәнәс вулысы территориясе 1552 елга кадәр Казан ханлыгында, 1552 елдан 1708 елга кадәр Русия патшалыгы Казан патшалыгында урнашкан.

1781 елда Мамадыш өязе составында барлыкка килә.

Казиле (Вәтке губернасының Алабуга өязе), Богородски, Иске Чишмә (Чистай өязе), Омар һәм Кызылтау вулыслары белән чиктәш булган.

1781 елдан 1796 елга кадәр Казан наместниклыгының Мамадыш өязе составына, 1796 елдан 1920 елга кадәр яңадан Казан губернасының Мамадыш өязе составына керә.

1920 елның 25 июнендә Татарстан АССРның Мамадыш кантоны составына керә.[2]

Административ бүленеш

1883 елда Сикәнәс вулысында 8 община, 11 торак пункты ( һ.б.) һәм 1119 йорт хуҗалыгы булган. Крестъян җиренең мәйданы 75,6 км², сөрү җирләре 128,5 км² тәшкил иткән.[3]

1890 елда вулыста 11 торак пункты һәм 1361 йорт хуҗалыгы булган. Вулысның мәйданы 249,8 км² тәшкил иткән.[4]

Халык

1883 елда халык саны 6419 кеше тәшкил иткән, шул исәптән ир-атлар - 2877 җан, хатын-кызлар - 3542.[3]

1890 елда халык саны 7175 кеше тәшкил иткән, шул исәптән ир-атлар - 3508 җан, хатын-кызлар - 3667.[4]

1897 елда халык саны 7242 кеше тәшкил иткән. Төп милләтләр: татарлар, руслар.[1]

Шулай ук карагыз

Сылтамалар

Чыганаклар

  1. Татар энциклопедия сүзлеге (Татарский энциклопедический словарь, на татарском языке) / Гл. ред. М.Х. Хасанов; Отв. ред. Г.С. Сабирзянов. - Казань: Институт Татарской энциклопедии АН РТ, 2002. - 830 с.: ил. ISBN 5-902375-01-0
  2. Татар энциклопедиясе : 6 томда / баш мөхәррир М. Х. Хәсәнов. - Казан : Татар энциклопедиясе институты, 2008-. - 27 см.; ISBN 978-5-902375-04-5
  3. Волости и гмины 1890 года. - СПб. : Центральный статистический комитет Министерства внутренних дел, 1892. - (Статистика Российской империи). Губернии : I Архангельская - XXV Нижегородская. - 1892. - 380 с. разд. паг. - (Статистика Российской империи; 15).
  4. Волости и важнейшие селения Европейской России : По данным обследования, произведенного стат. учреждениями М-ва вн. дел : Вып. 1 - 8. - СПб. : Центр. статист. комитет, 1880 - 1886. - 8 т. Вып. 4. : Губернии Нижне-Волжской области. [Казанская, Симбирская, Саратовская, Самарская, Астраханская]. - 1883. - VI, 247 с.
  5. Берстель, К.П. Список селений Казанской губернии : изд. Казан. Губерн. Зем. Управы / К.П. Берстель. - Казань : Типо-лит.И.В.Ермолаевой, 1908 .- 264с.

Искәрмәләр

  1. ↑ 1,0 1,1 Список селений Казанской губернии 1908.
  2. ↑ СИКӘНӘС ВУЛЫСЫ (Троицко-Секинесьская волость) — Милләттәшләр
  3. ↑ 3,0 3,1 Волости и важнейшие селения Европейской России : По данным обследования, произведенного стат. учреждениями М-ва вн. дел : Вып. 1 - 8. - СПб. : Центр. статист. комитет, 1880 - 1886. - 8 т.
  4. ↑ 4,0 4,1 Волости и гмины 1890 года. - СПб. : Центральный статистический комитет Министерства внутренних дел, 1892. - (Статистика Российской империи). Губернии : I Архангельская - XXV Нижегородская. - 1892. - 380 с. разд. паг. - (Статистика Российской империи; 15).
Чыганак — https://tt.wikipedia.org/w/index.php?title=Сикәнәс_вулысы&oldid=3189152