Морке районы

Морке районы
Герб;	Байрак;
Ил	Россия
Статус	муниципаль район
Төбәк	Мари Ил
Административ үзәк	Морки
Нигезләү датасы	28 август 1924
район башлыгы	Григорьев Сергей Харитон улы
Рәсми телләр	мари, рус
Халык саны (2010)	32 411 кеше
Мәйдан	2270,08 км²
Сәгать поясы	MSK (UTC+3)
http://www.adm-morki.ru/
Морке районы Викиҗыентыкта

Морке районы (рус. Моркинский район, мар. Морко кундем) — Мари Илнең көнчыгышында урнашкан административ берәмлеге.

Район үзәге — штп Морке.

Район 1924 елда барлыкка килгән.

География[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Чиктәшлек[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Як	Район яки регион
Төньяк-көнчыгыш	Мари-Төрек районы, Бәрәңге районы
Төньяк	Куженер районы
Төньяк-көнбатыш	Советский районы
Көньяк-көнбатыш	Звенигово районы
Көньяк	Волжск районы
Көнчыгыш	Татарстан (Биектау районы, Әтнә районы, Арча районы)

Төп елгалар — Илләт һәм аның кушылдыгы Юшут.

Халык[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

1959^[6]	1970^[7]	1979^[8]	1989^[9]	2002^[10]	2010^[4]
58 483	48 365	43 627	39 142	35 443	32 411

Милли состав (2002): чирмешләр – 81,5%, татарлар – 9,0%, руслар – 8,8%.^[11]

Демография[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Халык саны
2002^[12]	2005	2009^[13]	2010^[14]	2011^[15]	2012^[16]	2013^[17]	2014^[18]	2015^[19]
35 443	↘34 400	↘33 008	↘32 403	↘32 282	↘31 249	↘30 391	↘29 651	↘29 226

Административ бүленеш[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Морки шәһәр җирлеге
Зеленогорск авыл җирлеге
Коркатово авыл җирлеге
Красный Стекловар авыл җирлеге
Октябрьский авыл җирлеге
Себеусадс авыл җирлеге
Семисола авыл җирлеге
Шал авыл җирлеге
Шиньша авыл җирлеге
Шоруньжа авыл җирлеге

Икътисад[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Сәнәгать[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Районда 17 сәнәгать предприятиелар, өч төзелеш оешмалар, бер автотранспорт предприятисеы һәм бер газокомпрессор станция эшли.

Транспорт[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Юшут тимер юлы (2004 елга кадәр эшләде)^[20]

Социаль инфраструктура[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

42 мәктәп, 6 мәктәпкәчә учреждение, бер профессиональ укуханә эшли. Медицина ярдәмен ике хастаханә һәм 40 фельдшер-акушерлык пункты күрсәтә. Шулай ук районда 28 мәдәния йорты һәм 31 китапханә эшли.

Танылган шәхесләр[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Сергей Чавайн (1888, Чавайннур — 1937) — мари язучысы һәм драматургы, мари әдәбиятына нигез салучылардан берсе.
Хәким Хәсәнов (1916, Алмәмәт (Тат.Күшнә) — 1943, Украина) — әсирлектә җәзалап үтерелгән пулеметчы, Советлар Берлеге Каһарманы.

Искәрмәләр[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

↑ GEOnet Names Server — 2018.
https://wikidata.org/wiki/Track:P2326https://wikidata.org/wiki/Track:Q1194038
↑ ОКТМО
https://wikidata.org/wiki/Track:P764https://wikidata.org/wiki/Track:Q4330203
↑ http://www.adm-morki.ru/government/administration/head/
↑ ^4,0 ^4,1 архив күчермәсе, archived from the original on 2011-06-27, retrieved 2012-02-12
↑ http://www.gks.ru/dbscripts/munst/munst88/DBInet.cgi?pl=8006001
↑ http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus59_reg1.php
↑ http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus70_reg1.php
↑ http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus79_reg1.php
↑ http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus89_reg1.php
↑ http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus02_reg1.php
↑ База микроданных Всероссийской переписи населения 2002 года., archived from the original on 2019-07-12, retrieved 2013-06-17
↑ Всероссийская перепись населения 2002 года. Том. 1, таблица 4. Численность населения России, федеральных округов, субъектов Российской Федерации, районов, городских поселений, сельских населённых пунктов - райцентров и сельских населённых пунктов с населением 3 тысячи и более. әлеге чыганактан 2012-02-03 архивланды.
↑ Численность постоянного населения Российской Федерации по городам, поселкам городского типа и районам на 1 января 2009 года. әлеге чыганактан 2014-01-02 архивланды. 2014-01-02 тикшерелгән.
↑ Всероссийская перепись населения 2010 года. Численность населения городов, районов, городских и сельских населённых пунктов
↑ Марий Эл. Оценка численности городского и сельского населения на 1 января текущего года 2009-2014 года
↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям. Таблица 35. Оценка численности постоянного населения на 1 января 2012 года. әлеге чыганактан 2014-05-31 архивланды. 2014-05-31 тикшерелгән.
↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2013 года. — М.: Федеральная служба государственной статистики Росстат, 2013. — 528 с. (Табл. 33. Численность населения городских округов, муниципальных районов, городских и сельских поселений, городских населённых пунктов, сельских населённых пунктов). әлеге чыганактан 2013-11-16 архивланды. 2013-11-16 тикшерелгән.
↑ Оценка численности постоянного населения по муниципальным образованиям Республики Марий Эл на 1 января 2014 года. әлеге чыганактан 2014-04-01 архивланды. 2014-04-01 тикшерелгән.
↑ Оценка численности постоянного населения по Республике Марий Эл на 1 января 2015 года. әлеге чыганактан 2015-04-07 архивланды. 2015-04-07 тикшерелгән.
↑ архив күчермәсе, archived from the original on 2011-07-27, retrieved 2011-07-27

[_7a01c1b89c9c7a0d-1] GEOnet Names Server — 2018.
https://wikidata.org/wiki/Track:P2326https://wikidata.org/wiki/Track:Q1194038

[_21811ea6b32469b2-2] ОКТМО
https://wikidata.org/wiki/Track:P764https://wikidata.org/wiki/Track:Q4330203

[3] ttp://www.adm-morki.ru/government/administration/head/

[gks.ru-4] 4,0 ^4,1 архив күчермәсе, archived from the original on 2011-06-27, retrieved 2012-02-12

[_9ebe5a26645620a8-5] ttp://www.gks.ru/dbscripts/munst/munst88/DBInet.cgi?pl=8006001

[6] ttp://demoscope.ru/weekly/ssp/rus59_reg1.php

[7] ttp://demoscope.ru/weekly/ssp/rus70_reg1.php

[8] ttp://demoscope.ru/weekly/ssp/rus79_reg1.php

[9] ttp://demoscope.ru/weekly/ssp/rus89_reg1.php

[10] ttp://demoscope.ru/weekly/ssp/rus02_reg1.php

[база-11] База микроданных Всероссийской переписи населения 2002 года., archived from the original on 2019-07-12, retrieved 2013-06-17

[2002B-12] Всероссийская перепись населения 2002 года. Том. 1, таблица 4. Численность населения России, федеральных округов, субъектов Российской Федерации, районов, городских поселений, сельских населённых пунктов - райцентров и сельских населённых пунктов с населением 3 тысячи и более. әлеге чыганактан 2012-02-03 архивланды.

[2009D-13] Численность постоянного населения Российской Федерации по городам, поселкам городского типа и районам на 1 января 2009 года. әлеге чыганактан 2014-01-02 архивланды. 2014-01-02 тикшерелгән.

[2010X-14] Всероссийская перепись населения 2010 года. Численность населения городов, районов, городских и сельских населённых пунктов

[2009E-15] Марий Эл. Оценка численности городского и сельского населения на 1 января текущего года 2009-2014 года

[2012A-16] Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям. Таблица 35. Оценка численности постоянного населения на 1 января 2012 года. әлеге чыганактан 2014-05-31 архивланды. 2014-05-31 тикшерелгән.

[2013W-17] Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2013 года. — М.: Федеральная служба государственной статистики Росстат, 2013. — 528 с. (Табл. 33. Численность населения городских округов, муниципальных районов, городских и сельских поселений, городских населённых пунктов, сельских населённых пунктов). әлеге чыганактан 2013-11-16 архивланды. 2013-11-16 тикшерелгән.

[2014BH-18] Оценка численности постоянного населения по муниципальным образованиям Республики Марий Эл на 1 января 2014 года. әлеге чыганактан 2014-04-01 архивланды. 2014-04-01 тикшерелгән.

[2015CG-19] Оценка численности постоянного населения по Республике Марий Эл на 1 января 2015 года. әлеге чыганактан 2015-04-07 архивланды. 2015-04-07 тикшерелгән.

[20] архив күчермәсе, archived from the original on 2011-07-27, retrieved 2011-07-27

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

к б ү Мари Ил
	Шәһәрләр: Йошкар-Ола \| Волжск \| Звенигово \| Козьмодемьянск
	Районнар: Бәрәңге районы \| Волжск районы \| Звенигово районы \| Килемар районы \| Куженер районы \| Мари-Төрек районы \| Медведево районы \| Морки районы \| Оршанка районы \| Сернур районы \| Советский районы \| Таулы Мари районы \| Юрино районы \| Яңа Торъял районы
	Башка мәкаләләр:: Административ-территориаль бүленеше \| Байрак \| Герб \| Гимн \| Халык (Мари Ил татарлары)