Җигүле транспорт
Җигүле транспорт | |
Гадәттә кулланылган транспорт | транспорт на животной тяге[d] |
---|---|
Җигүле транспорт Викиҗыентыкта |
Җигүле транспорт - рельссыз йөк (пассажир) транспортның бер төре, транспортны ( арбаны ) хайваннар йөртә . Ат, үгез, буйвол, ишәк, качыр, этләр, болан (һәм хәтта сарык, тәвә, фил, лама, дөя, жираф һәм башкалар) хайваннар йөк тартучы көч буларак кулланыла. Тәгәрмәчле һәм чаналы төрләре бар [1] .
Җигүле транспортны чикләү
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]Signл билгеләре һәм сигналлары буенча Вена конвенциясе нигезендә, юлда атлы һәм йөк йөртә торган транспорт хәрәкәтен тыйган билге бар. Мондый билге торган юллардан шулай ук мал көтүе йөртү дә тыела [2]
Тарихы
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]XIX гасыр урталарына кадәр җигүле транспорт җир өсте транспортының төп төре булган; XIX гасыр урталарында тимер юллар, һәм XX гасыр башында машиналар киң таралган, ләкин җигүле транспорт Икенче бөтендөнья сугышына кадәр мөһим транспорт төре булып калган, аннан соң ул моторлы транспорт белән кысырыклап чыгарылган.
Рәсәйнең төньягында, чана этләре боланнар һәм атлар урынына 1960-нчы еллар уртасына кадәр киң кулланылган. Эт чаналарын җирле халык кына түгел, ә барлык дәүләт хезмәтләре, шул исәптән чик гаскәрләре, почта хезмәте һәм фәнни экспедицияләр дә кулланган[3] .
XXI гасыр башыннан хайваннар белән тартылган транспорт авыл җирләрендә кулланыла, һәм үсештә булган илләрдә хайваннар тарту көчен файдалану саны зур.
Күпчелек туристик шәһәрләрдә туристларны йөртү өчен ат арбалары кулланыла [4] .
Искәрмәләр
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- ↑ Гужевой транспорт — ЗСЭ
- ↑ 3.8 Движение гужевых повозок запрещено
- ↑ Виктор П.-Э. Ездовые собаки — друзья по риску / Поль-Эмиль Виктор; Пер.с франц. В. Г. Дмитриева; Послесл. д-ра биол. наук С. М. Успенского; Худож. Л. А. Кулагин. — М.: Мысль, 1980. — 160 с. — 100 000 экз.
- ↑ Под редакцией проф. А. П. Горкина. гужевой транспорт // География. Современная иллюстрированная энциклопедия. — М.: Росмэн(рус.). — 2006. Под редакцией проф. А. П. Горкина. — М.: Росмэн. 2006.