HD76543

Wikipedia — ирекле энциклопедия проектыннан ([http://tt.wikipedia.org.ttcysuttlart1999.aylandirow.tmf.org.ru/wiki/HD76543 latin yazuında])
HD76543
Масса 2,02 M☉
Каталог коды GSC 01394-02122[1], HD 76543[1], HIP 43970[1], SAO 98247[1], HR 3561[1], IRAS 08544+1530[1], 2MASS J08571494+1519219[1], BD+15 1945[1], GC 12373[1], GCRV 5886[1], HIC 43970[1], PPM 125947[1], ROT 1408[1], TD1 13312[1], TYC 1394-2122-1[1], UBV 8660[1], uvby98 100076543[1], YZ 15 3601[1], YPAC 472[1], Gaia DR1 610526714908387840[1], WEB 8453[1], Gaia DR2 610526719204475136[1], ο¹ Cnc, 62 Cnc, Gaia DR3 610526719204475136[1], TIC 437043977[1], AG+15 997[1], UBV M 14932[1] һәм Renson 21576[1]
Йолдызлык Саратан йолдызлыгы
Җирдән ераклык 49,19 ± 0,2156 парсек[2]
Скорость вращения звезды 102 km/s[3]
Параллакс 20,3294 ± 0,0891 миллисекунда дуги[2]
Склонение собственного движения 20,396 ± 0,081 миллиарксекунд в год[2]
Прямое восхождение собственного движения 60,732 ± 0,09 миллиарксекунд в год[2]
Радиаль тизлек −4,6 ± 2,8 km/s[4][5][6]
Спектраль сыйныф A5III[7]
Күренмә йолдызча зурлык 5,22 ± 0,01[8]
Светимость 17 солнечная светимость
Абсолют йолдыз зурлыгы 1,92
Радиюс 1,86 солнечный радиус
Диаметры 1 290 000 km[9]
Чор J2000.0[d][10][1]
Туры калкулык 134,31229037794 °[2]
Авышлык 15,32276660006 °[2]
Оценка возраста объекта 598 миллион лет

HD76543Саратан йолдызлыгында урнашкан A5III[7] спектраль класслы химик пекуляр йолдыз, күренмә йолдызча зурлыгы 5,22 ± 0,01[8] тәшкил итә.

Шул ук спектраль класслы гадәти йолдызлардан спектрдагы мөһим үзенчәлекләре белән аерылып тора.[11] Әлеге химик пекуляр йолдыз баш эзлеклелек янучы йолдызлары арасында урнашкан.[12][13]

Гадәттә, баш эзлеклелек кайнар йолдызларында күзәтелә торган өслекнең аерым составы йолдыз барлыкка килгәннән соңгы процесслардан гыйбарәт дип санала.[14] Бу процесслар кайбер элементларны, аерым алганда, He, N һәм O, атмосфераның түбән катламнарында утырырга мәҗбүр итә, шул ук вакытта Mn, Sr, Y һәм Zr кебек башка элементлар эчтән тышка таба очалар, нәтиҗәдә, спектраль үзенчәлекләр күзәтелә. Йолдызның үзәге һәм йолдызның төп составы нормаль химик катнашмаларга ия, моның шулай булуын йолдызны барлыкка китергән газ болытлары составы чагылдыра.[15] Мондый диффузия һәм левитация, ягъни каты яки сыек таяныч өслегенә кагылмыйча, киңлектә очып гравитацияне җиңү барсын[16] һәм барлыкка килгән катламнар кагылгысыз булып калсын өчен, йолдыз атмосферасы конвекция өчен шактый тотрыклы булырга тиеш. Мондый тотрыклылыкны барлыкка китерә торган механизм булып гадәти булмаган зур магнит кыры тора, һәм ул, гадәттә, әлеге типтагы йолдызларда күзәтелә.[17]

Искәрмәләр[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

  1. 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 1,11 1,12 1,13 1,14 1,15 1,16 1,17 1,18 1,19 1,20 1,21 1,22 1,23 1,24 1,25 1,26 1,27 omi01 Cnc SIMBAD Astronomical Database
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 Gaia Early Data Release 3 / Data Processing and Analysis Consortium, European Space Agency — 2020.
  3. Royer, F., Grenier, S., Baylac, M. -O. et al. Rotational velocities of A-type stars in the northern hemisphere. II. Measurement of v sin i // Astron. Astrophys. / T. ForveilleEDP Sciences, 2002. — ISSN 0004-6361; 0365-0138; 1432-0746; 1286-4846doi:10.1051/0004-6361:20020943arXiv:astro-ph/0205255
  4. Gontcharov G. A. Pulkovo Compilation of Radial Velocities for 35 495 Hipparcos stars in a common system // Ast. Lett. / R. SunyaevNauka, Springer Science+Business Media, 2006. — ISSN 1063-7737; 1562-6873; 0320-0108; 0360-0327doi:10.1134/S1063773706110065arXiv:1606.08053
  5. Duflot, M., Figon, P., Meyssonnier, N. Vitesses radiales. Catalogue WEB: Wilson Evans Batten. Radial velocities: The Wilson-Evans-Batten catalogue // Astron. Astrophys. / T. ForveilleEDP Sciences, 1995. — ISSN 0004-6361; 0365-0138; 1432-0746; 1286-4846
  6. Evans D. S. The revision of the general catalogue of radial velocities // Proceedings of the International Astronomical UnionCambridge University Press, 1979. — ISSN 1743-9221; 1743-9213
  7. 7,0 7,1 A. Cowley A study of the bright A stars. I. A catalogue of spectral classifications, A study of the bright stars. I. A catalogue of spectral classifications // Astron. J. / J. G. III, E. VishniacNYC: IOP Publishing, AAS, University of Chicago Press, AIP, 1969. — ISSN 0004-6256; 1538-3881doi:10.1086/110819
  8. 8,0 8,1 Bastian U., Fabricius C. The Tycho-2 catalogue of the 2.5 million brightest stars // Astron. Astrophys. / T. ForveilleEDP Sciences, 2000. — ISSN 0004-6361; 0365-0138; 1432-0746; 1286-4846
  9. McElwain M. Characterization of Dusty Debris Disks: The IRAS and Hipparcos Catalogs // Astrophys. J. / E. VishniacIOP Publishing, 2007. — 16 p. — ISSN 0004-637X; 1538-4357doi:10.1086/509912arXiv:astro-ph/0609555
  10. Gaia Data Release 2 / Data Processing and Analysis Consortium, European Space Agency — 2018.
  11. Michaud, G. Astrophysical Journal, vol 160, p 641, 1970(ингл.)
  12. Preston, George. Annual Review of Astronomy and Astrophysics, vol 12, p 257, 1974.
  13. Д. А. Франк-Каменецкий, А. В. Тутуков. Звезды.
  14. Michaud, Georges (1970). Diffusion Processes in Peculiar a Stars. Astrophysical Journal. 160: 641.
  15. Preston, G. W (1974). The chemically peculiar stars of the upper main sequence. Annual Review of Astronomy and Astrophysics. 12: 257–277.
  16. E. H. Brandt. Levitation in Physics. Science 243, 349 (1989).
  17. Kochukhov, O; Bagnulo, S (2006). Evolutionary state of magnetic chemically peculiar stars. Astronomy & Astrophysics. 450 (2): 763.

Әдәбият[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

  • Renson P., Manfroid J., General catalogue of Ap, HgMn and Am stars, 2009, A&A...498..961(ингл.)
  • Bychkov, V. D; Bychkova, L. V; Madej, J (2009). Catalogue of averaged stellar effective magnetic fields - II. Re-discussion of chemically peculiar a and B stars. Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 394 (3): 1338.(ингл.)
  • McClure, R. D (1985). The carbon and related stars. Journal of the Royal Astronomical Society of Canada. 79: 277(ингл.)
  • Gomez, A. E; Luri, X; Grenier, S; Figueras, F; North, P; Royer, F; Torra, J; Mennessier, M. O (1998). The HR-diagram from HIPPARCOS data. Absolute magnitudes and kinematics of BP - AP stars. Astronomy and Astrophysics. 336: 953.(ингл.)

Шулай ук карагыз[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]