Уттуар

Уттуар / Oxygenium (Oxygen) ►O
Атом номеры	8
Матдәнең тышкы күренеше	төссез, тәме булмаган һәм иссез газ
Атомның үзлекләре
Атом массасы (моляр масса)	15,9994 а. м. б. (г/моль)
Атом радиусы	60 пм
Ионлаштыру энергиясе (беренче электрон)	1313,3 кДж/моль (эВ)
Электрон конфигурациясе	[He] 2s2 2p41
Химик үзлекләре
Ковалент радиусы	73 пм
Ион радиусы	132 (−2 e) пм
Электр тискәрелеге (Полинг буенча)	3,44
Электрод потенциалы
Оксидлашу дәрәҗәсе	-2, −1, -½, -⅓, 0, ½, +1, +2
Матдәнең термодинамик үзлекләре
Тыгызлык	0,00142897 (при 273K (0 °C)) г/см³
Моляр җылы сыешлыгы	29,4 Дж/(K·моль)
Җылы үткәрүчелек	0,027 Вт/(м·K)
Эрү температурасы	54,8 K
Эрү җылылыгы	0,444 кДж/моль
Кайнау температурасы	90,19 K
Парга әйләнү җылылыгы	3,4099 кДж/моль
Моляр күләм	14,0 см³/моль
Матдәнең кристаллик рәшәткәсе
Рәшәткә төзелеше	моноклинная
Рәшәткә параметрлары	a=5,403 b=3,429 c=5,086 β=135,53 Å Å
Дебай температурасы	155 K

O	8
15,9994
2s22p4
Кислород

Уттуар яки русча Кислород (лат. Oxygenium, O) – Менделеевның периодик таблицасының 2 период, 16 төркем элементы. Тәртип номеры - 8. Чагыштырма атом массасы 15,9994 булган химик элемент. Табигатьтә киң таралган. Җир атмосферасы күбесенчә азоттан һәм уттуардан тора. Атмосфера һавасында уттуар– 21% тәшкил итә.

Тамгасы

Уттуар элементының символы - O (О дип укыла), лалин Оксиҗен исеменнән чыга.

Тарих

Уттуар 1774 елда Пристли һәм Шееле тарафыннан ачылган.

Менделеевның химик элементлар периодик җәдвәле

Чыганаклар

• Atomic Weights of the Elements 2001, Pure Appl. Chem. 75(8), 1107—1122, 2003. Retrieved June 30, 2005. Atomic weights of elements with atomic numbers from 1-109 taken from this source.(ингл.)
• IUPAC Standard Atomic Weights Revised (2005).(ингл.)