Гертруда Элайон

	ингл. Gertrude Belle Elion
Җенес	хатын-кыз
Ватандашлык	Америка Кушма Штатлары
Тугандагы исем	ингл. Gertrude Belle Elion
Туу датасы	23 гыйнвар 1918[…]
Үлем датасы	21 февраль 1999[…] (81 яшь)
Үлем урыны	Чапел-Гилл (Төньяк Каролина), Төньяк Каролина
Туган тел	Америка инглизчәсе[d]
Һөнәр төре	биолог, химик, тереклек химиячесе, фармаколог, даруханәче, профессор, тикшеренүче
Эшчәнлек өлкәсе	дарубелем
Эш урыны	Дьюк үнивирситите
Әгъзалык	АКШ милли фәннәр академиясе[d], Америка сынлы сәнгать һәм фәннәр академиясе[d], Национальная медицинская академия США[d], Америка фән үсешенә ярдәм күрсәтү бергәлеге[d] һәм Лундын кыйрал җәмгыяте[d]
Әлма-матер	Хантерский колледж[d], Нью-Йорк университеты[d], Нью-Йорк үнивирсититенең политихникә инеститүте[d], Нью-Йорк университеты[d], Walton High School[d] һәм Jamaica High School[d]
Фәнни җитәкче	Джордж Хитчингс[d]
Бүләкләр	Милли хатын-кызлар даны залы[d] (1991) медаль Гарвана – Олина[d] (1968) Women in Technology International[d] АКШ милли уйлап табучылар даны залы[d] Премия Лемельсона[d] (1997) Women in Technology Hall of Fame[d] (1998) член Американской академии искусств и наук[d] Кыйрал җәмгыятенең чит ил әгъзасы[d] (9 март 1995) премия Северной Каролины в области науки[d] (1989)
Рәсми веб-сайт	nobelprize.org/prizes/medicine/1988/elion/biographical/
Нинди веб-биттә тасвирланган	nasonline.org/publications/biographical-memoirs/memoir-pdfs/elion-gertrude.pdf
	Гертруда Элайон Викиҗыентыкта

Гертруда Белл Элайон (ингл. Gertrude Belle Elion; 23 гыйнвар 1918 ел, Нью-Йорк, АКШ — 21 февраль 1999 ел, Чапел-Хилл, Төньяк Каролина, АКШ) — Америка биохимигы һәм фармакологы. 1988 елда Элайон «Дару терапиясенең мөһим принципларын ачкан өчен» Джеймс Блэк һәм озак еллар җитәкчесе булган Джордж Хитчингс белән бергә физиология һәм медицина буенча Нобель премиясе ала. АКШның Милли фәннәр академиясе (1990) һәм Милли медицина академиясе әгъзасы (1991), Лондон Король җәмгыятенең чит ил әгъзасы (1995). АКШның Милли фәнни медаленә лаек булган (1991).

Биографиясе[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Иммигрант яһүди гаиләсендә (атасы 12 яшьлек чагында — Литвадан, әнисе 14 яшендә Русиядән киткән) туа. 1937 елда Хантер көллиятендә бакалавриат тәмамлый һәм 1941 елда Нью-Йорк университетында химия специальносте буенча укып чыга. Шуннан лаборант һәм укытучы булып эшли, Бороу-Веллкам (хәзер GlaxoSmithKline) фармацевтик компаниясендә Джордж Хитчингсның ассистенты була. Хатын-кыз булганга Элайон аспирантурага керә алмый һәм беркайчан формаль рәвештә фәлсәфә докторлыгы дәрәҗәсенә диссертация якламый^[13], әммә соңыннан Джордж Вашингтон университетыннан, Нью-Йорк университетының Политехник институтына (1989) һәм Гарвард университетыннан (1998) мактаулы доктор дәрәҗәсен ала.

Элайон тапкан дару препаратлары арасында меркаптопурин (лейкемиягә каршы препарат), азатон иммуносупрессоры, аллопуринол (подаградан), малярияга каршы пириметамин препараты, триметоприм, ацикловир (вируска каршы препарат, герпесны дәвалау өчен кулланыла) бар.

Америка сәнгать һәм фән академиясе (1991) һәм Америка фән үсешенә булышу ассоциациясе әгъзасы. "Галимнәрнең кешелекне искәртүе"нә кул куя (1992).

Мактаулы исемнәре һәм башка бүләкләре[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Garvan-Olin Medal (1968)
Физиология һәм медицина буенча Нобель премиясе (1988)
АКШның Милли фәнни медале (1991)
АКШ Уйлап табучыларның милли дан залы (1991)
Лемельсон премиясе (1997)

Сылтамалар[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Тәрҗемәи хәл на Нобелевскую сайте 2001 елның 4 октябрь көнендә архивланган.

Искәрмәләр[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

↑ ^1,0 ^1,1 Encyclopædia Britannica
https://wikidata.org/wiki/Track:Q5375741https://wikidata.org/wiki/Track:P1417https://wikidata.org/wiki/Track:P2450
↑ ^2,0 ^2,1 Gerber J. B. Elion, Gertrude (23 January 1918–21 February 1999), biochemist // American National Biography Online / S. Ware — [New York]: Oxford University Press, 2017. — ISSN 1470-6229 — doi:10.1093/ANB/9780198606697.ARTICLE.1202091
https://wikidata.org/wiki/Track:Q16983137https://wikidata.org/wiki/Track:Q20824348https://wikidata.org/wiki/Track:Q103856495https://wikidata.org/wiki/Track:Q217595
↑ ^3,0 ^3,1 Брокгауз энциклопедиясе / Hrsg.: Bibliographisches Institut & F. A. Brockhaus, Wissen Media Verlag
https://wikidata.org/wiki/Track:P5019https://wikidata.org/wiki/Track:Q2586178https://wikidata.org/wiki/Track:Q464633https://wikidata.org/wiki/Track:Q237227
↑ http://www.nasonline.org/member-directory/deceased-members/1653.html
↑ Notable Names Database — 2002.
https://wikidata.org/wiki/Track:P1263https://wikidata.org/wiki/Track:Q1373513
↑ ^6,0 ^6,1 Ogilvie M. B. The Biographical Dictionary of Women in Science: Pioneering Lives From Ancient Times to the Mid-20th Century — Routledge, 2003. — 798 p. — ISBN 978-1-135-96342-2
https://wikidata.org/wiki/Track:Q28721132https://wikidata.org/wiki/Track:Q16733642https://wikidata.org/wiki/Track:Q1508259
↑ http://www.nobelprize.org/nobel_prizes/medicine/laureates/1988/elion-bio.html
↑ https://www.nobelprize.org/nobel_prizes/about/amounts/
↑ https://www.womenofthehall.org/inductee/gertrude-belle-elion/
↑ https://www.acs.org/funding/awards/francis-garvan-john-olin-medal/past-recipients.html
↑ List of Royal Society Fellows 1660-2007 — Лундын кыйрал җәмгыяте.
https://wikidata.org/wiki/Track:Q111806251https://wikidata.org/wiki/Track:Q123885
↑ North Carolina Awards (program) — Роли: North Carolina Department of Natural and Cultural Resources.
https://wikidata.org/wiki/Track:Q41087https://wikidata.org/wiki/Track:Q107149380https://wikidata.org/wiki/Track:Q7054474
↑ Stille, Darlene R.. Extraordinary Women Scientists (p.65). Childrens Press.

[_f41997265022ad32-1] 1,0 ^1,1 Encyclopædia Britannica
https://wikidata.org/wiki/Track:Q5375741https://wikidata.org/wiki/Track:P1417https://wikidata.org/wiki/Track:P2450

[_5fd9e0575f1dbfba-2] 2,0 ^2,1 Gerber J. B. Elion, Gertrude (23 January 1918–21 February 1999), biochemist // American National Biography Online / S. Ware — [New York]: Oxford University Press, 2017. — ISSN 1470-6229 — doi:10.1093/ANB/9780198606697.ARTICLE.1202091
https://wikidata.org/wiki/Track:Q16983137https://wikidata.org/wiki/Track:Q20824348https://wikidata.org/wiki/Track:Q103856495https://wikidata.org/wiki/Track:Q217595

[_3c06775afcabaa7b-3] 3,0 ^3,1 Брокгауз энциклопедиясе / Hrsg.: Bibliographisches Institut & F. A. Brockhaus, Wissen Media Verlag
https://wikidata.org/wiki/Track:P5019https://wikidata.org/wiki/Track:Q2586178https://wikidata.org/wiki/Track:Q464633https://wikidata.org/wiki/Track:Q237227

[_c8b3e36842270716-4] ttp://www.nasonline.org/member-directory/deceased-members/1653.html

[_3cddbe0a917c4217-5] Notable Names Database — 2002.
https://wikidata.org/wiki/Track:P1263https://wikidata.org/wiki/Track:Q1373513

[_9d9563f0b8d4b86d-6] 6,0 ^6,1 Ogilvie M. B. The Biographical Dictionary of Women in Science: Pioneering Lives From Ancient Times to the Mid-20th Century — Routledge, 2003. — 798 p. — ISBN 978-1-135-96342-2
https://wikidata.org/wiki/Track:Q28721132https://wikidata.org/wiki/Track:Q16733642https://wikidata.org/wiki/Track:Q1508259

[_a9dbbf89708ef2ac-7] ttp://www.nobelprize.org/nobel_prizes/medicine/laureates/1988/elion-bio.html

[_c88fdc6565d4a8fc-8] ttps://www.nobelprize.org/nobel_prizes/about/amounts/

[_c4c71447e469b794-9] ttps://www.womenofthehall.org/inductee/gertrude-belle-elion/

[_cc1fed9936d09056-10] ttps://www.acs.org/funding/awards/francis-garvan-john-olin-medal/past-recipients.html

[_f3aec0e29746401f-11] List of Royal Society Fellows 1660-2007 — Лундын кыйрал җәмгыяте.
https://wikidata.org/wiki/Track:Q111806251https://wikidata.org/wiki/Track:Q123885

[_97eefbe253855431-12] North Carolina Awards (program) — Роли: North Carolina Department of Natural and Cultural Resources.
https://wikidata.org/wiki/Track:Q41087https://wikidata.org/wiki/Track:Q107149380https://wikidata.org/wiki/Track:Q7054474

[Stille-13] Stille, Darlene R.. Extraordinary Women Scientists (p.65). Childrens Press.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]