Регул

Регул

Ре́гул (лат. Rēgulus — «кечкенә патша», «патша улы»; Әсәт α, Әсәт альфасы, α Leo) — Әсәт йолдызлыгының иң якты һәм күк йөзенең иң якты йолдызларының берсе булган йолдыз. Бу +1,35 йолдызча зурлыктагы катлаулы йолдыз Җирдән 77,5 яктылык елы ераклыкта урнаша.

Регул 1 нче зурлыктагы йолдызлар исемлегендә ахыргы урында тора, чөнки аннан яктырыш буенча чираттагы йолдыз Газараэ 1,50^m йолдызча зурлыктагы, димәк ул инде 2 нче зурлыктагы йолдыз булып тора. Иң якты йолдызлардан Регул эклиптикага иң якын йолдыз булып тора, Кояш аңа иң якын ел саен 23 августта була. Шуңа күрә аны вакыт-вакыт Ай каплана.

Регулның массасы Кояшныкыннан 3,5 тапкыр зуррак, ә яктыртучанлыгы — 150 тапкыр. Ул үз күчәре тирәсендә бик тиз әйләнә (бары тик 15,9 сәг. эчендә әйләнеп чыга), шуңа күрә аны ямьшәйтә һәм аның экватор диаметры котып диаметрыннан ⅓ артыграк. Бу хәл йолдызны тартылыш караңгылануына китерә, аның котыплары экватордан 50 % кайнаррак һәм 5 тапкыр яктырак.

Йолдыз системасы

Регул дүртле йолдыз системасы ике куш йолдыздан гыйбарәт. Спектр куш Регул A аклы-күкле баш эзлеклелек йолдызыннан һәм аның күренмәс иптәш ак кәрлә йолдыздан гыйбарәт. Алар гомуми масса үзәге тирәсендә якынча 40 көн эчендә әйләнеп чыгалар. Регул B һәм Регул C бер-береннән 100 а.б. ераклыкта торалар һәм гомуми масса үзәге тирәсендә 2000 ел эчендә әйләнеп чыгалар. Бу ике йолдыз Регул A дан 4200 а.б. ераклыкта торалар һәм төп йолдыз тирәсендә 130 000 ел эчендә әйләнеп чыгалар.

Тарих

Аның гарәп исеме Кальбеләсәд (гарәп. قلب لأسد‎ қәлб әл-’әсәд — «арыслан йөрәге», моннан лат. Cor Leōnis) һәм Нәҗемелмәлик (гарәп. نجم المليك‎ нәҗм әл-мәлик — «патша йолдызы»).

Моны да кара

• Иң якты йолдызлар исемлеге