Таҗикстан Совет Социалистик Республикасы
| Таҗикстан Совет Социалистик Республикасы таҗ. Республикаи Советии Социалистии Тоҷикистон рус. Таджикская Советская Социалистическая Республика | |||||||||
| |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||
| Шигарь «Пролетарҳои ҳамаи мамлакатҳо, як шавед!» | |||||||||
| Гимн Таҗикстан Совет Социалистик Республикасы гимны | |||||||||
| Башкала | Дүшәнбе | ||||||||
| Акча берәмлеге | ССРБ сумы | ||||||||
| Мәйдан | 143,1 мең км² | ||||||||
| Халык | 5 108 576 кеше[1] (1989) | ||||||||
| Идарә итү төре | Совет республикасы | ||||||||
Таҗикстан Совет Социалистик Республикасы (таҗ. Республикаи Советии Социалистии Тоҷикистон, рус. Таджикская Советская Социалистическая Республика) — ССРБ республикаларының берсе.
Башкаласы Дүшәнбе шәһәрендә урнашкан булган.
Тарих[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
1924 елда Урта Азиядәге милли чикләндерү вакытында Үзбәкстан Совет Социалистик Республикасы булдырылган; Таҗикстан Автономияле Совет Социалистик Республикасы исә аның составы өлеше буларак булдырылган. 1929 елның декабрендә ул ҮзССР составыннан чыгарылган һәм аңа союздаш республика статусы бирелә.
1991 елның 9 сентябрьдә бәйсезлекне игълан итү сәбәпле исеме Таҗикстан Җөмһүрияте итеп үзгәртелә.
Халык[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
| 1959[2] | 1970[3] | 1979[4] | 1989[1] |
|---|---|---|---|
| 1 980 029 | 2 932 805 | 3 801 357 | 5 108 576 |
Милли состав (1989): таҗиклар — 62,3 %, үзбәкләр — 23,5 %, руслар — 7,6 %, татарлар — 1,4 %, кыргызлар — 1,3 %.
Идарә-җир төзелеше[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
1987 елда Таҗикстан Совет Социалистик Республикасы эченә 3 өлкә һәм 8 республика буйсынуындагы район кергән[5].
Шулай ук карагыз[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
Искәрмәләр[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
- ↑ 1,0 1,1 http://demoscope.ru/weekly/ssp/sng89_reg1.php
- ↑ http://demoscope.ru/weekly/ssp/ussr59_reg1.php
- ↑ http://demoscope.ru/weekly/ssp/ussr70_reg1.php
- ↑ http://demoscope.ru/weekly/ssp/ussr79_reg1.php
- ↑ Дударев В.А., Евсеева Н.А. СССР Административно-территориальное деление союзных республик / редактор И. Каманина. — М.: «Известия Советов народных депутатов СССР», 1987. — 671 с. — 103 800 экз.
 |
Бу — мәкалә төпчеге. Сез мәкаләне үзгәртеп һәм мәгълүмат өстәп,  Википедия проектына ярдәм итә аласыз.
|
ТаҗССР җитәкчеләре | |||
|---|---|---|---|
 | ТКФ ҮК беренче сәркәтипләре | Мирза-Давыт Хөсәенов (1930—1933) • Григорий Бройдо (1933—1935) • Сурен Шадунц (1935—1937) • Урынбай Гашуров (1937) • Дмитрий Протопопов (1937—1946) • Бабаҗан Гафуров (1946—1956) • Торсынбай Улҗабаев (1956—1961) • Җәббар Рәсүлев (1961—1982) • Рахман Нәбиев (1982—1985) • Каһһәр Мәхкәмов (1985—1991) |  |
| ТаҗССР ЮШ Президиумы рәисләре | Нөсрәтулла Мәкъсүм (1929—1933) • Шириншаһ Шаһтимер (1933—1937) • Мөнәвәр Шаһгадаев (1938—1950) • Назаршаһ Дадходаев (1950—1956) • Мирза Рәхмәтов (1956—1963) • Мәхмәдулла Хәлев (1963—1984) • Гаипназар Паллаев (1984—1990) | ||
| ТаҗССР МШ рәисләре | Габдерәхим Хуҗабаев (1926—1933) • Габдулла Рәхимбаев (1933—1937) • Урынбай Гашуров (1937) • Мәмәтгали Корбанов (1937—1946) • Җәббар Рәсүлев (1946—1955) • Торсынбай Улҗабаев (1955—1956) • Назаршаһ Дадходаев (1956—1961) • Габделәхәт Каһһәров (1961—1973) • Рахман Нәбиев (1973—1982) • Каһһәр Мәхкәмов (1982—1986, 1990—1991) • Гыйззәтулла Хәяев (1986—1990) | ||
.svg) | Азәрбайҗан ССР | Әрмән ССР | Беларус ССР | Гөрҗи ССР | Казакъ ССР | Кыргыз ССР | Латвия ССР | Литва ССР | Молдавия ССР | РСФСР | Таҗикстан ССР | Төрекмәнстан ССР | Үзбәкстан ССР | Украин ССР | Эстон ССР
Карел-Фин ССР (1940–1956) | Кавказ арты СФСР (1922–1936) |  | |