Тимер юллар
Тимер юллар – рельслар белән җиһазландырылган, рельслы транспорт поездларын йөртү өчен файдаланылган тар җир кисәге; хәрәкәт иткән махсус составлар (локомотив һәм вагоннар) өчен тәгаенләнгән рельслы юллар; илнең бердәм транспорт челтәренең кушма өлеше.
Техник чаралар комплексы — хәрәкәт иткән состав, ясалма корылмалар (күперләр, эстакадалар, туннельләр), станцияләр, автоматика һәм телемеханика чаралары (сигнализация, блокировка), шулай ук биналар (вокзаллар, деполар, остаханәләр) белән җиһазландырылган.
Классификация
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]Тәгаенләнеше буенча гомуми кулланылыштагы (магистраль), сәнәгать транспорты (оешмаларның керү юллары), шәһәр транспорты (метрополитен һәм сигезле юллары);
колея киңлеге буенча — киң колеялы (1520 мм) һәм тар колеялы (762, 891, 914, 1000 мм);
юллар саны буенча — бер яки рәтле була;
тарту ысулы буенча — электр, дизель, турбина, пар яки катнаш тартым көче белән йөртелә.
гомуми файдалану өчен — сәнәгать файдалануы өчен һәм шәһәр эче тимер юллары: трамвай һәм метрополитен.
2006 елда Россия Федерациясе гомуми тимер юлларның озынлыгы – 85 000 км, трамвай юллары озынлыгы – 2800 км, метроныкы – 440 км.
Иң зур тимер юллары компаниясе – «Россия тимер юллары» ААҖ, иң озын метро – Мәскәүдә, иң озын трамвай юлы челтәре – Санкт-Петербургда.