HD15980

Wikipedia — ирекле энциклопедия проектыннан ([http://tt.wikipedia.org.ttcysuttlart1999.aylandirow.tmf.org.ru/wiki/HD15980 latin yazuında])
HD15980
Каталог коды HD 15980[1], HIP 12042[1], SAO 38143[1], 2MASS J02351399+4035481[1], GSC 02836-01247[1], BD+39 571[1], AG+40 279[1], HIC 12042[1], PPM 45230[1], TD1 1502[1], TYC 2836-1247-1[1], uvby98 100015980[1], Gaia DR1 335356028633802624[1] һәм Gaia DR2 335356032930942336[1]
Йолдызлык Андромеда йолдызлыгы[2]
Җирдән ераклык 274,3258 ± 8,0974 парсек[3]
Параллакс 3,6453 ± 0,1076 миллисекунда дуги[3]
Склонение собственного движения −12,337 ± 0,15 миллиарксекунд в год[3]
Прямое восхождение собственного движения −3,451 ± 0,199 миллиарксекунд в год[3]
Радиаль тизлек 33 ± 12,3 km/s[4]
Спектраль сыйныф B9[5]
Күренмә йолдызча зурлык 7,87 ± 0,01[6]
Чор J2000.0[d][3]
Туры калкулык 38,808292583164 °[3]
Авышлык 40,596706631886 °[3]

HD15980Андромеда йолдызлыгы[2]нда урнашкан B9[5] спектраль класслы химик пекуляр йолдыз, күренмә йолдызча зурлыгы 7,87 ± 0,01[6] тәшкил итә.

Шул ук спектраль класслы гадәти йолдызлардан спектрдагы мөһим үзенчәлекләре белән аерылып тора.[7] Әлеге химик пекуляр йолдыз баш эзлеклелек янучы йолдызлары арасында урнашкан.[8][9]

Гадәттә, баш эзлеклелек кайнар йолдызларында күзәтелә торган өслекнең аерым составы йолдыз барлыкка килгәннән соңгы процесслардан гыйбарәт дип санала.[10] Бу процесслар кайбер элементларны, аерым алганда, He, N һәм O, атмосфераның түбән катламнарында утырырга мәҗбүр итә, шул ук вакытта Mn, Sr, Y һәм Zr кебек башка элементлар эчтән тышка таба очалар, нәтиҗәдә, спектраль үзенчәлекләр күзәтелә. Йолдызның үзәге һәм йолдызның төп составы нормаль химик катнашмаларга ия, моның шулай булуын йолдызны барлыкка китергән газ болытлары составы чагылдыра.[11] Мондый диффузия һәм левитация, ягъни каты яки сыек таяныч өслегенә кагылмыйча, киңлектә очып гравитацияне җиңү барсын[12] һәм барлыкка килгән катламнар кагылгысыз булып калсын өчен, йолдыз атмосферасы конвекция өчен шактый тотрыклы булырга тиеш. Мондый тотрыклылыкны барлыкка китерә торган механизм булып гадәти булмаган зур магнит кыры тора, һәм ул, гадәттә, әлеге типтагы йолдызларда күзәтелә.[13]

Искәрмәләр[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

  1. 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 1,11 1,12 1,13 15980 SIMBAD Astronomical Database
  2. 2,0 2,1 VizieR
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 3,6 Gaia Data Release 2 / Data Processing and Analysis Consortium, European Space Agency — 2018.
  4. Fehrenbach C., Duflot M., Mannone C. һ.б. Mesures de vitesses radiales. VIII. Accompagnement au sol du programme d'observation du satellite Hipparcos Radial velocities. VIII. Ground based measurements for Hipparcos — 1997.
  5. 5,0 5,1 Cannon A. J., Pickering E. C. VizieR Online Data Catalog: Henry Draper Catalogue and Extension, published in Ann. Harvard Obs. 91-100 (1918-1925) // Annals of the Astronomical Observatory of Harvard College — 1918.
  6. 6,0 6,1 Bastian U., Fabricius C. The Tycho-2 catalogue of the 2.5 million brightest stars // Astron. Astrophys. / T. ForveilleEDP Sciences, 2000. — ISSN 0004-6361; 0365-0138; 1432-0746; 1286-4846
  7. Michaud, G. Astrophysical Journal, vol 160, p 641, 1970(ингл.)
  8. Preston, George. Annual Review of Astronomy and Astrophysics, vol 12, p 257, 1974.
  9. Д. А. Франк-Каменецкий, А. В. Тутуков. Звезды.
  10. Michaud, Georges (1970). Diffusion Processes in Peculiar a Stars. Astrophysical Journal. 160: 641.
  11. Preston, G. W (1974). The chemically peculiar stars of the upper main sequence. Annual Review of Astronomy and Astrophysics. 12: 257–277.
  12. E. H. Brandt. Levitation in Physics. Science 243, 349 (1989).
  13. Kochukhov, O; Bagnulo, S (2006). Evolutionary state of magnetic chemically peculiar stars. Astronomy & Astrophysics. 450 (2): 763.

Әдәбият[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

  • Renson P., Manfroid J., General catalogue of Ap, HgMn and Am stars, 2009, A&A...498..961(ингл.)
  • Bychkov, V. D; Bychkova, L. V; Madej, J (2009). Catalogue of averaged stellar effective magnetic fields - II. Re-discussion of chemically peculiar a and B stars. Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 394 (3): 1338.(ингл.)
  • McClure, R. D (1985). The carbon and related stars. Journal of the Royal Astronomical Society of Canada. 79: 277(ингл.)
  • Gomez, A. E; Luri, X; Grenier, S; Figueras, F; North, P; Royer, F; Torra, J; Mennessier, M. O (1998). The HR-diagram from HIPPARCOS data. Absolute magnitudes and kinematics of BP - AP stars. Astronomy and Astrophysics. 336: 953.(ингл.)

Шулай ук карагыз[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]