Григорий Лазарев
| Григорий Лазарев | |
|---|---|
| Туган | 17 декабрь 1927 Коногоровка, Вязовское сельское поселение[d], Бөгелмә районы, Татарстан АССР, РСФСР, СССР |
| Үлгән | 28 июнь 1983 (55 яшь) Нягань, Хант-Манси автоном округы, Төмән өлкәсе, РСФСР, СССР |
| Ватандашлыгы |  Россия империясе СССР |
| Әлма-матер | Уфа дәүләт нефть-техника университеты |
| Һөнәре | тау инженеры |
Лазарев Григорий Александрович (17 декабрь, 1927 — 28 июнь, 1983) — Көнбатыш Себер нефть яткылыкларын үзләштерүдә катнашучы, «Красноленинскнефтегаз» җитештерү берләшмәсенең беренче генераль директоры[1], нефть эмульсияләрен сусызландыру һәм тозсызландыру ысулы, шулай ук нефть промысллары корылмаларын коррозиядән саклау ысуллары авторы.[2][3][4]
Биографиясе[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
Лазарев Григорий Александрович 1927 елның 17 декабрендә Татар АССР Бөгелмә районының Коногоровка авылында туа.
Атасы Александр Семенович Лазарев — фронтовик, Кутузов орденлы 112-нче Эльбин зур көчле гаубицалы артиллерия бригадасында сугыша. Польша һәм Германияны азат итүдә катнаша. Кызыл Йолдыз ордены, «Хәрби хезмәтләре өчен» медале һәм «1941-1945 еллардагы Бөек Ватан сугышында Германияне җиңү өчен» миедале белән бүләкләнә.
Әнисе — Лазарева (Казанова) Анна Полиектовна.
1933 елда гаилә Бөгелмә каласына күченә, монда 1934 елда Григорий Александрович шәһәрнең 1-нче мәктәбенә укырга керә, аны 1944 елда тәмамлый.
1944 елда Совет Армиясе сафына алына. 1944 елның декабреннән 1945 елның июленә кадәр Троицк механиклар хәрби-авиацион мәктәбендә (ТВАШАМ) ИЛ-2 штурмовигы укчы-радисты һөнәренә укый. 1945 елның июленнән 1948 елның августына кадәр Тулада хезмәт итә. 1948 елның августыннан Каунас шәһәрендә хезмәт итә. Частьнең комсомол оешмасы секретаре була, ВЛКСМ Үзәк комитетының мактаулы грамотасы белән бүләкләнә. 1952 елда демобилизацияләнә. Ашыгыч хезмәтләр старшинасы хәрби дәрәҗәсенә ия була. 1952 елдан КПСС әгъзасы.
1953 елда Уфа нефть институтына укырга керә, аны 1958 елда нефть һәм газ яткылыкларын эшкәртү буенча тау инженеры һөнәре буенча тәмамлый.
Университетны тәмамлаганнан соң «Альметьевскнефть» нефть промыслы идарәоегенә җибәрелә. нефть чыгару буенча оператор һәм 2-нче нефть промыслы нефтен чыгару буенча оста ярдәмчесе булып эшли. 1960 елның авгусында техник мәгълүмат бүлеге — Техника йорты директоры начальнигы вазифасына билгеләнә[5]
1973 елның апрелендә «Альметьевскнефть» нефть-газ чыгару идарәлеген төзү буенча идарә начальнигы урынбасары була.
1975 елның сентябрендә «Сулеевнефть» нефть-газ чыгару идарәлегенә җитештерү-техник бүлеге начальнигы булып эшкә күчә.
1977 елның ноябреннән 1982 елның апреленә кадәр «Юганскнефтегаз» җитештерү берләшмәсен «Правдинскнефть» нефть-газ чыгару идарәлегенең начальнигы булып эшли.
1982 елның апрелендә «Красноленинскнефтегаз» җитештерү берләшмәсен генераль директоры итеп билгеләнә. Аның идарә итү вакытында яткылыкларны эшкәртүне оештыру һәм предприятиене үстерү өчен нигез салына. Предприятие бер вакытта сигез яткылыкта эшкәртү эше алып бара, шулай ук инфраструктура объектларын төзү белән шөгыльләнә. 1982 ел йомгаклары буенча җитештерү берләшмәсе углеводородлар чыгару буенча планны арттырып үти. Лазарев Григорий Александрович тарафыннан Нягань каласын төзү буенча карар кабул ителә, ул Красноленин яткылыкларын үзләштерүдә нигез булып тора[6].
Гаиләсе[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
Хатыны — Лазарева (кыз фамилиясе Паняева) Раиса Михайловна, 04.09.1927 е.) — «Альметьевскнефть» нефть-газ чыгару, фәнни һәм җитештерү эшләре идарәлегенең химик анализ лаборанты булып эшли.
Никахтан ике уллары туа: Лазарев Александр Григорьевич (1953) һәм Лазарев Сергей Григорьевич (1960), икәесе дә — инженер-нефтьче.
Бүләкләре[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
1948 — «Совет Армиясе һәм Флотына 30 ел» юбилей медале,
1963 — «Хезмәт батырлыгы өчен» медале,
1963 — Татар АССР Югары Советы Президиумының мактау грамотасы,
1970 — «Мактаулы хезмәт юлы өчен. В.И. Ленинның 100 еллыгы хөрмәтенә» медале,
1970 — «ССРБ-ның нефть сәнәгате отличнигы», ССРБ ВДНХ-ның бронза медале,
1971 — «Хөрмәт Билгесе» ордены.
Үлеме[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
Лазарев Григорий Александрович 1983 елның 28 июнендә Хант-Манси автономияле округының Нягань шәһәрендә вафат була. Әлмәт шәһәрендә (Татарстан) җирләнә.
Хәтер[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
«КНГ» (комплекслы фәнни төркем) җитештерү берләшмәсен 1984 елның 30 маендагы боерыгы буенча Шаим нефть-газ районындагы яңа оештырылган яткылыкка Лазаревское исеме бирелә.
1999 елның 8 февралендәге Нягань шәһәре Думасының 86нчы карары белән Нягань шәһәренең 4-нче проездына Г. А. Лазарев исеме бирелә[7]
Нягань баш 2005 елның 21 июнендәге Нягань шәһәре Думасының 401-нче карары белән Г. А. Лазарев Нягань шәһәренең Хөрмәт китабына кертелә.
Нягань шәһәре Думасының карары белән Нягань шәһәренең Беренче мәхәлләсендәге 4-нче йортка мемориаль тактаташ куела.
2018 елның 5 сентябрендә Ханты-Мансийск шәһәрендә «Югра Йолдызлары» мемориалында Лазарев Григорий Александровичка истәлекле билге ачыла.
Искәрмәләр[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
- ↑ Выписка из архива о Лазареве Г.А. // Государственный архив Югры.Ф.41.Оп.21.Д.1-6.
- ↑ Г. А. Лазарев и др. авторы. Авторское свидетельство № 288209 от 30.06.1969 г. «Способ обезвоживания и обессоливания нефтяных эмульсий».
- ↑ Г. А. Лазарев и др. авторы, Авторское свидетельство № 362570 от 28.04.1972 г. «Способ получения ингибитора коррозии».
- ↑ Г. А. Лазарев и др. авторы. Авторское свидетельство № 343601 от 28.04.1972 г. «Способ защиты нефтепромыслового оборудования от коррозии».
- ↑ М.З. Тазиев. . — Т. 1.
- ↑ Лазарев Григорий Александрович. Музей геологии, нефти и газа г. Нягань.Дата обращения: 21 апреля 2020.
- ↑ История улицы Лазарева. 2020-04-21 тикшерелгән.