Голҗа
Голҗа | |
![]() | |
Рәсми исем | 伊宁市, غۇلجا شەھىرى һәм قۇلجا قالاسى |
---|---|
Дәүләт |
![]() |
Нәрсәнең башкаласы | Жунгар ханлыгы, Көнчыгыш Төркистан Җөмһүрияте[d] һәм Элә казакъ автономияле бүлгесе |
Башкала | Хәрәмбаг урам башкармасы[d] |
Административ-территориаль берәмлек | Элә казакъ автономияле бүлгесе |
Халык саны | 526 745 (2012) |
Административ бүленеше | Q14138023?, Q10931399?, Q10885063?, Q10923410?, Q14138146?, Q14138176?, Хәрәмбаг урам башкармасы[d], Q14138276?, Q10884953?, Q11058985?, Yingye'er Township[d], Q11133235?, Q10930691?, Q10923354?, Q11076054?, Q10890857?, Q14138460? һәм Q14138483? |
Сәгать поясы | UTC+08:00 |
Мәйдан | 644,01 км² |
Почта индексы | 835000 |
Рәсми веб-сайт | yining.gov.cn |
![]() | |
Җирле телефон коды | 0999 |
Номер тамгасы коды | 新F |
![]() |
Голҗа̄ (уйг. غۇلجا, Ғулҗа, каз. قۇلجا, Құлжа) яки Ини́ң ( кыт. гад. 伊宁, пиньинь: Yíníng) — Кытай Халык Җөмһүриятенең төньяк-көнбатыш өлешендәге шәһәр. Шеңҗан-Уйгыр автономияле районының Или Казакъ автономияле районы үзәге. Или елгасы үзәнендәге мөһим икътисади үзәк.
Тарих[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
«Голҗа» исеме Төрки каһанлыгы дәвереннән мәгълүм. 13 гасырда Чыңгызхан улы Чагатай Голҗаны үз биләмәләрнең үзәге иткән. Җуңгария ханлыгы дәверендә (1635—1755) хан урдасы Голҗада урнашкан. 1755-57 еллардагы сугышлар нәтиҗәсендә Кытай составына кергән.
XIX гасырда Россия белән Кытай арасында сәүдәнең мөһим үзәге булган.
1944—1949 елларда — Икенче Көнчыгыш Төркестан Җөмһүриятенең үзәге.
Сәнәгать[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
Азык-төлек, тукымачылык сәнәгате эшханәләре, музей бар. Терлекчелек продуктлары эшкәртелә. Шәһәр яныныдагы чыганаклардан уран, вольфрам һ.б. төсле металл рудалары, азбис вә графит казып алына.
Танылган шәхесләр[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
- Миркасыйм Госманов (1934-2010) — татар галиме.
- Хәбиб Юнич (1905-1945) — сәясәт эшлеклесе, педагог һәм журналист.
- Әхмәтҗан Касыйми (1914-1949), Көнчыгыш Төркистан инкыйлаби җөмһүриятенең икенче президенты (1946-1949).
- Бәлкис Кармышева (1916-2000), этнограф, тарихчы, тарих фәннәре докторы.
- Бәхтияр Табиев (1940—1999), рәссам.