Уса

Уса
	Уса
	Байрак[d]
Нигезләнү датасы	1591
Кушамат/тәхәллүс	Город на средней Каме
Дәүләт	Россия
Нәрсәнең башкаласы	Осинское городское поселение[d], Уса районы һәм Уса өязе
Административ-территориаль берәмлек	Уса районы һәм Уса өязе
Сәгать поясы	UTC+05:00
Диңгез, күл яки елга эчендә яки янында урнашуы	Чулман
Халык саны	19 369 (2023)
Диңгез дәрәҗәсе өстендә биеклек	100 метр
Мәйдан	105,7 км²
Почта индексы	618120
Рәсми веб-сайт	osa.perm.ru
Җирле телефон коды	34291
	Уса Викиҗыентыкта

Уса (рус. Оса) — Пермь краенда урнашкан шәһәр (1938 елдан), Уса районының административ үзәге.

Халык саны — 21 191 кеше (2010).

География

Шәһәр Чулман (Воткинск сусаклагычы) елгасында, аңа Тол елгасы кушылган төшендә, Пермьдан 146 километрга көньяк-көнбатышрак урнашкан.

Тарих

Уса 1591 елда Россия дәүләтенең терәк пункты буларак Яңа Никола бистәсе (Новоникольская слобода) исеме астында нигезләнә. 1623 елда Уса Никола бистәсе (Осинская Никольская слобода) буларак, 1678 елда Уса бистәсе буларак, 1732 елда Уса авылы буларак телгә алына. XVIII гасырдан Уса аша Себер тракты уза башлаган

1737 елда Усага шәһәр статусы бирелә.

1774 елда шәһәрне Емельян Пугачёв гаскәре ала.

1781 елдан — Пермь калгайлыгы (1796 елдан — Пермь губернасы) Уса өязе үзәге.

1856 елда Усада 2 чиркәү, 288 йорт һәм 39 лавка (кибет) булган.

1924 елдан — Уса районы үзәге.

1960 елда Уса тирәсендә нефть табыла.

Халык

1840^[4]	1856^[5]	1897^[6]	1913^[5]	1926^[5]	1931^[5]	1959^[7]	1970^[8]	1979^[9]	1989^[10]	2002^[11]	2010^[12]
1 705	~1 300	5 067	~5 800	~5 900	~6 300	12 719	15 038	19 993	24 132	23 452	21 191

Милли состав (2002): руслар — 90,0%, башкортлар — 5,0%, татарлар — 2,2%, украиннар — 0,6%.^[13]

Икътисад

Машиналар төзү заводы, ураман һәм азык-төлек сәнәгатнең ширкәтләре.

Уса районында нефть чыгару эшләре үткәрелә.

Искәрмәләр

Тышкы сылтамалар

Уса «Минем шәһәр» энциклопедиясендә

[_332704b01d5ff6cc-1] Словарь топонимических перифраз: названия российских городов — СПб: Алетейя, 2022. — ISBN 978-5-00165-489-6
https://wikidata.org/wiki/Track:Q127648931https://wikidata.org/wiki/Track:Q656https://wikidata.org/wiki/Track:Q18342848

[_000c2c96243f5b40-2] ОКТМО
https://wikidata.org/wiki/Track:P764https://wikidata.org/wiki/Track:Q4330203

[_0230252d13dd1af1-3] Численность постоянного населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2023 года (с учётом итогов Всероссийской переписи населения 2020 г.) — Росстат, 2023.
https://wikidata.org/wiki/Track:Q126719912https://wikidata.org/wiki/Track:Q2624680

[4] Статистические таблицы о состоянии городов Российской империи, 1840

[autogenerated1-5] 5,0 ^5,1 ^5,2 ^5,3 http://www.mojgorod.ru/nizhegor_obl/knjaginino/index.html

[6] ttp://demoscope.ru/weekly/ssp/rus_lan_97_uezd.php?reg=1088

[7] 1959 елның Бөтенсоюз җанисәбе. РСФСР, аның территориаль берәмлекләренең, шәһәр җирлекләренең һәм шәһәр районнарының җенес буенча халык саны

[8] 1970 елның Бөтенсоюз җанисәбе. РСФСР, аның территориаль берәмлекләренең, шәһәр җирлекләренең һәм шәһәр районнарының җенес буенча халык саны

[9] 1979 елның Бөтенсоюз җанисәбе. РСФСР, аның территориаль берәмлекләренең, шәһәр җирлекләренең һәм шәһәр районнарының җенес буенча халык саны

[10] 1989 елның Бөтенсоюз җанисәбе. РСФСР, аның территориаль берәмлекләренең, шәһәр җирлекләренең һәм шәһәр районнарының җенес буенча халык саны

[11] 2002 елгы Бөтенроссия җанисәбе. РФ, аның территориаль берәмлекләренең, шәһәр җирлекләренең һәм шәһәр районнарының җенес буенча халык саны

[12] архив күчермәсе, archived from the original on 2011-06-27, retrieved 2012-12-22

[13] 2002 ел сан алу базасы, archived from the original on 2019-07-12, retrieved 2013-01-02

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]