Әсәкәй районы
Әсәкәй районы | |
Байрак | Илтамга |
Нигезләнү датасы | 1928 һәм 16 июль 1928 |
---|---|
Дәүләт | Россия |
Башкала | Әсәкәй[1] |
Административ-территориаль берәмлек | Ырынбур өлкәсе |
Сәгать поясы | UTC+05:00 |
Халык саны |
24 492 (2002)[2], 24 400 (2003)[3], 24 200 (2004)[3], 22 531 (2009)[4], 21 050 (2010)[5], 20 292 (2012)[6], 19 789 (2013)[7], 19 233 (2014)[8], 18 831 (2015)[9], 18 472 (2016)[10], 18 181 (2017)[11], 17 886 (2018)[12], 17 563 (2019)[13], 17 308 (2020)[14], 16 555 (2021)[15] |
Мәйдан | 2369,06 км²[16] |
Рәсми веб-сайт | mo-as.orb.ru(рус.) |
Әсәкәй районы Викиҗыентыкта |
Әсәкәй районы (рус. Асекеевский район) — Ырынбур өлкәсе составына керүче муниципаль район.
Административ үзәк — Әсәкәй авылы.
Халык
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]1939[17] | 1959[18] | 1970[19] | 1979[20] | 1989[21] | 2002[22] | 2010[23] |
---|---|---|---|---|---|---|
23 327 | 35 387 | 33 599 | 27 898 | 24 682 | 24 492 | 21 050 |
Милли состав (2010): татарлар — 49,5%, руслар — 36,4%, мордва — 4,5%, казакълар — 2,4%, украиннар — 2,3%, чуашлар — 2,0%.
Татарлар
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]Тарихы
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]Борынгы татар авыллары (18 йөзнең 2 нче яртысында нигез салына) — Әсәкәй, Иске Солтангол, Иске Колшәрип, Котлый. Бу авыллар Яңа Мәскәү юлы төзелә башлагач барлыкка килә. 1917 елга кадәр Әсәкәй районы территориясендә 12 мәчет, 5 мәктәп, татар-рус земство мәктәбе эшли. 1930-еллар урталарында татарча «Кыр ударниклары» газетасы нәшер ителә. Совет чорында районның 15 мәктәбендә татар теле фән буларак укытыла.
Хәзерге торышы
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]1993 елдан ТИҮ бүлекчәсе эшли, 1998 елда ул Милли-мәдәни мөхтәрият итеп үзгәртелә. 1990-еллар башыннан атнага 3 тапкыр татарча радиотапшырулар алып барыла, ТР телевидениесе тапшырулары кабул ителә.[24]
Районда туган күренекле шәхесләр
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- Ягъфәр Әхмәтшин (1924, Котлый - 1945, Польша), Советлар Берлеге Каһарманы.
- Марат Хөснетдинов (1937, Әсәкәй), ССРБ (1972-1986), РФ (1994-2000) министры урынбасары.
Һәйкәлләр
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]Район үзәгендә һәйкәлләр бар:
- А.С. Пушкинга һәйкәл
- Муса Җәлилгә һәйкәл
Административ бүленеш
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]Әсәкәй районы составына 21 авыл шурасы керә.
Искәрмәләр
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- ↑ ОКТМО
- ↑ Всероссийская перепись населения 2002 года. Численность населения субъектов Российской Федерации, районов, городских поселений, сельских населённых пунктов - райцентров и сельских населённых пунктов с населением 3 тысячи и более
- ↑ 3,0 3,1 Города и районы Оренбургской области. Оренбург. Типография Оренбургстата. 2004. - 283 с.
- ↑ Численность постоянного населения Российской Федерации по городам, посёлкам городского типа и районам на 1 января 2009 года
- ↑ Всероссийская перепись населения 2010 года. Численность и размещение населения Оренбургской области
- ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям. Таблица 35. Оценка численности постоянного населения на 1 января 2012 года
- ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2013 года. Таблица 33. Численность населения городских округов, муниципальных районов, городских и сельских поселений, городских населённых пунктов, сельских населённых пунктов — Росстат, 2013. — 528 бит
- ↑ Таблица 33. Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2014 года
- ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2015 года
- ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2016 года — 2018.
- ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2017 года — Москва: Росстат, 2017.
- ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2018 года — Москва: Росстат, 2018.
- ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2019 года
- ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2020 года
- ↑ Итоги Всероссийской переписи населения 2020 года (по состоянию на 1 октября 2021 года)
- ↑ http://www.gks.ru/dbscripts/munst/munst53/DBInet.cgi?pl=8006001
- ↑ http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus_pop_39_2.php
- ↑ http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus59_reg1.php
- ↑ http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus70_reg1.php
- ↑ http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus79_reg1.php
- ↑ http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus89_reg1.php
- ↑ http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus02_reg1.php
- ↑ http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus10_reg1.php
- ↑ Татар энциклопедиясе
Тышкы сылтамалар
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- Рәсми сайт 2014 елның 13 май көнендә архивланган.
Бу — Ырынбур өлкәсе географиясе буенча мәкалә төпчеге. Сез мәкаләне үзгәртеп һәм мәгълүмат өстәп, Википедия проектына ярдәм итә аласыз. |