Марилар: юрамалар арасында аерма

	Марилар
Үз аталышы	Марий, Мары, Маре, Мӓрӹ
гомуми сан	557 000
яшәү җире	Идел буе, Урал
Теле	мари теле
Дине	христианлык
	Марилар Викиҗыентыкта

Тарихны интерактив карап чыгу

← Алдагы төзәтмә Киләсе төзәтмә →

Контент бетерелгән Контент өстәлгән

КүрсәтмәлеВики-текст

Кертелгән

21 июл 2019, 04:37 юрамасы

Марилар (иск. чирмешләр, үзаталышлары Марий, Мары, Маре, Мӓрӹ) — Русиядә, күбесенчә Мари Ил республикасында яшәүче фин-угыр халкы. Барлыгы якынча 604 мең мари исәпләнә.

Мари Ил Республикасында 324,4 мең мари яши. Халык шулай ук Башкортстанда (105 мең), Татарстанда (19,5 мең), Удмуртиядә (9,5 мең), Свердловск өлкәсендә (28 мең), Пермь өлкәсендә (5,4 мең), Хант-Манси автономияле округында, Киров өлкәсендә, Түбән Новгород өлкәсендә, Кострома өлкәсендә яши. Чит илләргә килгәндә исә, марилар Казакъстанда (12 мең), Украинада (7 мең), Үзбәкстанда (3 мең) яшиләр.

Мариларның өч төркеме аерыла: болын марилары, тау марилары һәм көнчыгыш марилар. Мари һәм таулы мари телләрен кулланалар. Татарстан һәм Башкортстанда яшәүче марилар татар телендә дә сөйләшәләр. Халыкның күпчелеге православие динендә, шулай ук мәҗүсиләр һәм мөселманнар бар.

Этник төркемнәр

Таулы марилар (таулы мари теле)
- Урман марилары
Көнчыгыш һәм болын марилары (болын мари теле)
- Болын марилары
- Көнчыгыш марилар
  - Агыйдел буе марилары
  - Урал марилары
    - Көңгер марилары
    - Кызылъяр (Красноуфимск) марилары
- Төньяк-көнбатыш марилар
  - Кострома марилары

@@ Юл номеры - 1: / Юл номеры - 1: @@
 {{Халык
-|халык = Чирмешләр
+|халык       = Марилар
-|Рәсем =[[Файл:Jьvan Kьrla.jpg|91px]][[Файл:Palantai.jpg|87px]]<br />
+|Рәсем       = [[Файл:Jьvan Kьrla.jpg|91px]][[Файл:Palantai.jpg|87px]]<br />
-|коммент =[[Йыван Кырла]] • [[Сергей Чавайн]] • [[Иван Палантай]]  • [[Яков Шкетан]] • [[Валентин Колумб]]
+|коммент     = [[Йыван Кырла]] • [[Сергей Чавайн]] • [[Иван Палантай]]  • [[Яков Шкетан]] • [[Валентин Колумб]]
-|үз аталышы = Марий, Мары, Маре, Мӓрӹ
+|үз аталышы  = Марий, Мары, Маре, Мӓрӹ
-|гомуми сан = 604 мең
+|гомуми сан  = 604 мең
-|яшәү җире = [[Идел буе]], [[Урал]]
+|яшәү җире   = [[Идел буе]], [[Урал]]
 |үлеп беткән =
-|арх =
+|арх         =
-|тел = [[чирмеш теле]]
+|тел         = [[мари теле]]
-|раса =
+|раса        =
-|дин = [[Христианлык]]
+|дин         = [[христианлык]]
-|тамырдаш =
+|тамырдаш    =
 |бүтән халыкка керүе =
-|кертә =
+|кертә       =
-|чыгуы =
+|чыгуы       =
 }}
-'''Марилар''' яки '''чирмешләр''' (үзаталышлары ''Марий, Мары, Маре, Мӓрӹ'') — [[Русия]]дә, күбесенчә [[Мари Ил]] [[республика]]сында яшәүче [[фин-угыр халыклары|фин-угыр]] халкы. Барлыгы якынча 604 мең чирмеш исәпләнә.
+'''Марилар''' (иск. ''чирмешләр'', үзаталышлары ''Марий, Мары, Маре, Мӓрӹ'') — [[Русия]]дә, күбесенчә [[Мари Ил]] [[республика]]сында яшәүче [[фин-угыр халыклары|фин-угыр]] халкы. Барлыгы якынча 604 мең мари исәпләнә.
-[[Мари Иле]] республикасында 324,4 мең чирмеш яши. Халык шулай ук [[Башкортстан]]да (105 мең), [[Татарстан]]да (19,5 мең), [[Удмуртия]]дә (9,5 мең), [[Свердлау өлкәсе]]ндә (28 мең), [[Пирем өлкәсе]]ндә (5,4 мең), [[Ханты-Манси автоном округы]]нда, [[Киров өлкәсе]]ндә, [[Нижгар өлкәсе]]ндә, [[Кострома өлкәсе]]ндә яши. Чит илләргә килгәндә исә, чирмешләр [[Казакъстан]]да (12 мең), [[Украина]]да (7 мең), [[Үзбәкстан]]да (3 мең) яшиләр.
+[[Мари Ил Республикасы]]нда 324,4 мең мари яши. Халык шулай ук [[Башкортстан]]да (105 мең), [[Татарстан]]да (19,5 мең), [[Удмуртия]]дә (9,5 мең), [[Свердловск өлкәсе]]ндә (28 мең), [[Пермь өлкәсе]]ндә (5,4 мең), [[Хант-Манси автономияле округы]]нда, [[Киров өлкәсе]]ндә, [[Түбән Новгород өлкәсе]]ндә, [[Кострома өлкәсе]]ндә яши. Чит илләргә килгәндә исә, марилар [[Казакъстан]]да (12 мең), [[Украина]]да (7 мең), [[Үзбәкстан]]да (3 мең) яшиләр.
-Мариларның өч төркеме аерыла: болын чирмешләре, тау чирмешләре һәм көнчыгыш чирмешләр. [[Мари теле|Чирмеш]] һәм [[Тау чирмеш теле|Тау чирмеш]] телләрен кулланалар. [[Татарстан]] һәм [[Башкортстан]]да яшәүче чирмешләр [[татар теле]]ндә дә сөйләшәләр. Халыкның күпчелеге [[православие]] динендә, шулай ук мәҗүсиләр һәм мөселманнар бар.
+Мариларның өч төркеме аерыла: болын марилары, тау марилары һәм көнчыгыш марилар. [[Мари теле|Мари]] һәм [[таулы мари теле|таулы мари телләрен]] кулланалар. [[Татарстан]] һәм [[Башкортстан]]да яшәүче марилар [[татар теле]]ндә дә сөйләшәләр. Халыкның күпчелеге [[православие]] динендә, шулай ук мәҗүсиләр һәм мөселманнар бар.
 == Этник төркемнәр ==
-* Таулы чирмешләр ([[таулы чирмеш теле]])
+* Таулы марилар ([[таулы мари теле]])
-** Урман чирмешләре
+** Урман марилары
-* Көнчыгыш һәм болын чирмешләре ([[болын чирмеш теле]])
+* Көнчыгыш һәм болын марилары ([[болын мари теле]])
-** Болын чирмешләре
+** Болын марилары
-** Көнчыгыш чирмешләре
+** Көнчыгыш марилар
-*** Агыйдел буе чирмешләре
+*** Агыйдел буе марилары
-*** Урал чирмешләре
+*** Урал марилары
-**** Көңгер чирмешләре
+**** Көңгер марилары
-**** Кызылъяр (Красноуфимск) чирмешләре
+**** Кызылъяр (Красноуфимск) марилары
-** Төньяк-көнбатыш чирмешләре
+** Төньяк-көнбатыш марилар
-*** Кострома чирмешләре
+*** Кострома марилары
 {{Фин-угыр халыклары}}
-[[Төркем:Чирмешләр]]
+[[Төркем:Марилар]]
 [[Төркем:Фин-угыр халыклары]]
 [[Төркем:Русия халыклары]]