Кызылъяр: юрамалар арасында аерма

Wikipedia — ирекле энциклопедия проектыннан ([http://tt.wikipedia.org.ttcysuttlart1999.aylandirow.tmf.org.ru/wiki/Кызылъяр latin yazuında])
Контент бетерелгән Контент өстәлгән
CommonsDelinker (бәхәс | кертем)
Replacing Coat_of_Arms_of_Krasnoufimsk_(Sverdlovsk_oblast)_(1783).png with File:Krasnoufimsk_COA_(Perm_Governorate)_(1783).png (by CommonsDelinker because: File renamed: Criterion 4 (harmoniz
DerslekBot (бәхәс | кертем)
к →‎Тарих: redact, replaced: Пирем → Пермь (3) using AWB
Юл номеры - 68: Юл номеры - 68:
[[1774 ел]]да ныгытманы [[Емельян Пугачёв]] гаскәрләре алалар.
[[1774 ел]]да ныгытманы [[Емельян Пугачёв]] гаскәрләре алалар.


[[1781 ел]]да ''Кызылъяр ныгытмасы'' Кызылъяр шәһәренә үзгәртеп корыла һәм бер үк [[Кызылъяр өязе|исемдәге өязенең үзәге]] була. [[1781 ел|1781]] — [[1796]] елларда — Пирем наместниклыгының Пирем өлкәсе составында, [[1796 ел]]дан — [[Пирем губернасы]] составында.
[[1781 ел]]да ''Кызылъяр ныгытмасы'' Кызылъяр шәһәренә үзгәртеп корыла һәм бер үк [[Кызылъяр өязе|исемдәге өязенең үзәге]] була. [[1781 ел|1781]] — [[1796]] елларда — Пермь наместниклыгының Пермь өлкәсе составында, [[1796 ел]]дан — [[Пермь губернасы]] составында.


[[1856 ел]]да шәһәрдә 1 чиркәү, 381 йорт һәм 10 лавка (кибет) булган. [[1870 ел]]да шәһрдә реальный училище ачыла.
[[1856 ел]]да шәһәрдә 1 чиркәү, 381 йорт һәм 10 лавка (кибет) булган. [[1870 ел]]да шәһрдә реальный училище ачыла.

28 мар 2020, 18:55 юрамасы

Кызылъяр
Карта
Ил Русия
Регион Свердлау өлкәсе
Округ Кызылъяр округы
Координатлар 56°37'0"тн, 57°46'0"кнч
Нигезләнгән 1736
Мәркәз биеклеге 210 м
Халык саны 39 762[1] кеше
Сәгать кушагы UTC+6
Телефон коды +7 34394
Почта индексы 623300
Рәсми сайт go-kruf.midural.ru/

Кызылъяр (рус. Красноуфимск) — Свердлау өлкәсендә урнашкан шәһәр (1781 елдан), Кызылъяр округының административ үзәге.

География

Кызылъяр Караидел (Агыйдел кушылдыгы) елгасында, Екатиринбурдан 224 километрга көньяк-көнбатышка таба тора. Шәһәр аша Р350 (Ачит — Мәсәгуть) автомобиль юлы һәм КазанЕкатиринбур тимер юлы узалар.

Тарих

Кызылъяр 1736 елда Кызыл Яр урочищесында ныгытма буларак нигезләнә. Баштан Кызыл Яр ныгытмасы , Уфа ныгытмасы, Кызылъяр ныгытмасы исемнәрен йөрткән.

1744 елдан Уфа губернасының Ырынбур провинциясе составында.

1774 елда ныгытманы Емельян Пугачёв гаскәрләре алалар.

1781 елда Кызылъяр ныгытмасы Кызылъяр шәһәренә үзгәртеп корыла һәм бер үк исемдәге өязенең үзәге була. 17811796 елларда — Пермь наместниклыгының Пермь өлкәсе составында, 1796 елданПермь губернасы составында.

1856 елда шәһәрдә 1 чиркәү, 381 йорт һәм 10 лавка (кибет) булган. 1870 елда шәһрдә реальный училище ачыла.

1915 елда, КазанЕкатиринбур тимер юл төзү аркасында шәһәрдә тимер юл вокзалы төзелә, ә 1916 елда паровозлар депосы ачыла.

Сугыш һәм сугыштан соңгы чорында шәһәрдә мехзавод, төзү материаллар җитештерү һәм авыл хуҗалыгы продукциясе эшкәртү ширкәтләр барлыкка киләләр.

1986 елда шәһәр «Хөрмәт билгесе» ордены белән бүләкләнә.

Халык

1840[2] 1897[3] 1926[4] 1931[4] 1959[5] 1970[6] 1979[7] 1989[8] 2002[9] 2010[1]
2 079 6 251 ~11 700 ~14 900 37 312 38 370 41 246 45 618 43 595 39 762

Милли состав

Милләт 2002[10] 2010[11]
руслар 87,1% 88,3%
татарлар 6,9% 6,7%
чирмешләр 1,8% 1,6%

Икътисад

Тәҗрибә-эксперименталь, такта яру, әсфәлт заводлары; төзү материаллар комбинаты; җиһаз һәм тегү фабрикалары.

Азык-төлек сәнәгатенең пердприятиләре.

Фотогалерея

Моны да кара

Чыганаклар

Искәрмәләр

  1. 1,0 1,1 http://www.gks.ru/free_doc/new_site/population/demo/perepis2010/svod.xls
  2. Статистические таблицы о состоянии городов Российской империи, 1840
  3. http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus_lan_97_uezd.php?reg=1082
  4. 4,0 4,1 http://www.mojgorod.ru/sverdlov_obl/krasnufimsk/index.html
  5. 1959 елның Бөтенсоюз җанисәбе. РСФСР, аның территориаль берәмлекләренең, шәһәр җирлекләренең һәм шәһәр районнарының җенес буенча халык саны
  6. 1970 елның Бөтенсоюз җанисәбе. РСФСР, аның территориаль берәмлекләренең, шәһәр җирлекләренең һәм шәһәр районнарының җенес буенча халык саны
  7. 1979 елның Бөтенсоюз җанисәбе. РСФСР, аның территориаль берәмлекләренең, шәһәр җирлекләренең һәм шәһәр районнарының җенес буенча халык саны
  8. 1989 елның Бөтенсоюз җанисәбе. РСФСР, аның территориаль берәмлекләренең, шәһәр җирлекләренең һәм шәһәр районнарының җенес буенча халык саны
  9. 2002 елгы Бөтенрусия җанисәбе. РФ, аның территориаль берәмлекләренең, шәһәр җирлекләренең һәм шәһәр районнарының җенес буенча халык саны
  10. 2002 ел сан алу базасы
  11. 2010 ел сан алу базасы