Архангельск
 | |
 | |
| Халык саны | 351 488 (2017)  |
|---|---|
| Нигезләнгән | 1584 |
| Хөкүмәт башлыгы | Игорь Годзиш |
| Сәгать поясы | UTC+03:00 |
| Кардәш шәһәрләр | Мюлуз, Слупск, Ашдод[d][1][2], Эмден һәм Портленд (Мэн) |
| География | |
| Ил | Россия |
| Мәйдан | 294.42 квадрат километр |
| ДДӨБ | 3 метр |
| Координатлар | 64°33'N, 40°32'E |
| Почта индексы | 163000–163072 |
| Телефон коды | 8182 |
| Хөкүмәт башлыгы | Игорь Годзиш |
 | |
Архангельск[3][4] (рус. Архангельск) — Русиянең Аурупа өлеше төньягында шәһәр, Архангельск өлкәсенең һәм Диңгез буе районының үзәге.
2010 елның җанисәбе буенча шәһәрдә 348 783 кеше яши.[5]
Төньяк Двина елгасы ярларының икесендә дә, Ак диңгезгә кушылу урыныннан 30-35 километр ераклыкта урнашкан.
Русия төньяк-көнчыгышының эре фәнни (Төньяк федераль университеты) һәм сәнәгый үзәге, Төньяк диңгез юлының мөһим порты. Эре урман сәнәгате үзәге, монда унлап такта яру, селлюлоза-кәгазь комбинатлары, һидролиз заводы бар. Көймәләр төзү вә көймә төзәтү сәнәгатьләре үсеш алганнар.
1584 елда Явыз Иван фәрманы буенча Михаил Архангел кәшишханәсе янында Яңа Холмогоры исеме астында нигезләнгән.[6]
1908 елда шәһәрдә татар мәктәбе эшли башлый, совет чорында җидеелык татар милли мәктәбе итеп үзгәртелә; 1937 елда мәктәп ябыла.
Халык саны[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
| 1897[7] | 1926[7] | 1939[7] | 1959[8] | 1970[9] | 1979[10] | 1989[11] | 2002[12] | 2010[13] |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ~21 000 | ~77 000 | ~251 000 | 256 309 | 342 590 | 385 028 | 415 921 | 356 000 | 348 783 |
Административ бүленеш[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
Архангельск шәһәре 9 бүлгегә бүленә:
- Варавино-Фактория
- Исакогорка округы
- Ломоносов округы
- Маймакса округы
- Октябрь округы
- Майская Горка
- Төньяк округы
- Соломбала округы
- Циглома округы
Моны да карагыз[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
Искәрмәләр[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
- ↑ https://www.arhcity.ru/data/232/Ashdod.pdf
- ↑ https://www.ashdodnet.com/article/49257
- ↑ «Jaꞑalif» журналы, 1929
- ↑ https://kitap.tatar.ru/ru/dl/nbrt_tatarica_Inv_7169
- ↑ 2010 елгы Бөтенрусия җанисәбе. РФ, аның территориаль берәмлекләренең, шәһәр җирлекләренең һәм шәһәр районнарының җенес буенча халык саны
- ↑ http://www.arhcity.ru/?page=1/1
- ↑ 7,0 7,1 7,2 http://www.gks.ru/free_doc/doc_2011/year/year2011.rar
- ↑ http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus59_reg2.php
- ↑ 1970 елның Бөтенсоюз җанисәбе. РСФСР, аның территориаль берәмлекләренең, шәһәр җирлекләренең һәм шәһәр районнарының җенес буенча халык саны
- ↑ 1979 елның Бөтенсоюз җанисәбе. РСФСР, аның территориаль берәмлекләренең, шәһәр җирлекләренең һәм шәһәр районнарының җенес буенча халык саны
- ↑ 1989 елның Бөтенсоюз җанисәбе. РСФСР, аның территориаль берәмлекләренең, шәһәр җирлекләренең һәм шәһәр районнарының җенес буенча халык саны
- ↑ 2002 елгы Бөтенрусия җанисәбе. РФ, аның территориаль берәмлекләренең, шәһәр җирлекләренең һәм шәһәр районнарының җенес буенча халык саны
- ↑ http://www.primstat.ru/VPN2010/webpages/chislNas.mht
Тышкы сылтамалар[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
- Архангельск Яндекс.Күренешләрдә
 | Шәһәрләр: Архангельск | Вельск | Каргополь | Коряжма | Котлас | Мезень | Мирный | Нарьян-Мар1 | Новодвинск | Няндома | Онега | Северодвинск | Сольвычегодск | Шенкурск
Шәһәр округлары: Архангельск | Коряжма | Котлас | Мирный (ЯАТБ) | Нарьян-Мар1 | Яңа Җир | Новодвинск | Северодвинск Районнар: Вельск районы | Вилегда районы | Виноградов районы | Котып аръягы районы1 | Каргополь районы | Коноша районы | Котлас районы | Красноборск районы | Лена районы | Лешуконское районы | Мезень районы | Няндома районы | Онега районы | Пинега районы | Плесецк районы | Диңгез буе районы | Устья районы | Холмогоры районы | Шенкурск районы | Югары Тойма районы |  | |
1 — Ненец автономияле округы составына керә. | |||