Аурупа

Аурупа сәясәт харитасы

Аурупа (ингл. Europe) — Көнбатыш Ауразия, Ауразия кыйтгасында урнашкан дөнья кисәге. Азия белән Ауразия кыйтгасын төзи. Аурупа мәйданы 10 млн км² һәм халык саны якынча 733 млн кеше.

Эчтәлек

1 Этимология
2 Чикләр
3 Географик мәгълүмат
4 Тарих
5 Халык
6 Аурупа дәүләтләре
7 Аурупа бүленеше
8 Сәясәт
9 Халыкара берләшмәләр
10 Кызык фактлар
11 Сылтамалар

Этимология[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Кыйтга аталышы кебек «Аурупа» (бор. грек. Εὐρώπη) безгә грек мифологиясеннән кергән. Миф буенча, Аурупа финикия дәүләтенең патша кызы булган, аны Зевс урлаган һәм Крит утравына алып киткән.

Чикләр[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Төп мәкалә: Аурупа чикләре

Борынгы греклар Аурупа белән Азия аерым кыйтгалар дип уйлаганнар иде. Аларның фикеренчә Азия белән Аурупа арасын Эгей һәм Кара диңгезләр аердылар. Аурупа зур кыйтганың кечкенә өлеше булуын белгәч, борынгы авторлар Аурупа чикләрен Дон елгасы белән аердылар.

1720 елда Татищев исемле урыс галиме Аурупаның Көнчыгыш чикләрен Уралга кадәр озынайтырга тәкъдим итте. Яңа чикләрне башта Рәсәйдә, соңарак барлык Аурупада кабул иттеләр.

Хәзерге вакытта Аурупаның чикләре:

Төньякта — Төньяк-Бозлы океан буенча;
Көнбатышта — Атлантик океан буенча;
Көньякта — Урта, Эгей, Мәрмәр, Кара, Азак диңгезләре буенча;
Көнчыгышта — Уралның көнчыгыш яклары буенча, Эмба елгасыннан башлап Каспий диңгезенә кадәр, Кума һәм Маныч елгалары буйлап Донга кадәр уза.