Словакия

Словакия
	Байрак Илтамга
Шигарь	Travel in Slovakia - Good idea
Башкала	Братислава
Халык саны	5 449 270 (1 гыйнвар 2021, Җанисәп, 2 665 376, 2 783 894)
Нигезләнгән	1 гыйнвар 1993
Сәгать кушагы	UTC+01:00, UTC+02:00
Рәсми тел	словак теле
География
Мәйдан	49,035 км²
Координатлар	49°N 20°E
Сәясәт
Дәүләт башлыгы	Зузана Чапутова
Хөкүмәт башлыгы	Людовит Одор
Икътисад
ТЭП	118 657 миллион US$ (2021), 115 469 миллион US$ (2022)
Акча берәмлеге	евро
Туу күрсәткече	1.34 (2014)
КПҮИ	0.848 (2021)
Яшәү озынлыгы	76.56341 ел (2015, 2016)
Джини коэффициенты	23.2 (2019)
Башка мәгълүмат
Ярдәм телефоннары	112 ; 150 (янгын сакчылары) ; 155 (ашыгыч тыйб ярдәме) ; 158 (полиция) ;
Электр аергычы төре	Europlug, CEE 7/5
Автомобил хәрәкәте ягы	уң
Челтәр көчәнеше	230 вольт
Телефон коды	+421
ISO 3166-1 коды	SK
ХОК коды	SVK
Интернет домены	.sk

Словакия Җөмһүрияте (словакча Slovensko һәм Slovenská republika) – Үзәк Европaда урнашкан, диңгезгә чыкмаган дәүләт. Башкаласы — Братислава шәһәре. Төньяк-көнбатышта Чехᴎя белән, төньякта Πольша белән, көнчыгышта Украина белән, көньякта Маҗарстан белән, ә көньяк-көнбатышта исә Австрия белән чиктәш.

Тарих[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

2004 елдан Словакия НАТО әгъзасы, 2004 елдан ул Европa Союзына керә. Словакиянең территориясы 49 000 дүрткел километр (19 000 дүрткел милә) били һәм күбесенчә таулы урын. Халык саны 5 миллионнан артык һәм күбесенчә словаклардан тора. Аның башкаласы һәм иң зур шәһәре Братислава. Рәсми тел булып, славән телләр гаиләсе әгъзасы словак теле тора.
Славәннар хәзерге Словакия территориясенә 5-енче һәм 6-ынчы гасырда килгәннәр. 7-енче гасырда алар Само Империясен барлыкка китерүдә әһәмиятле роль уйнаган һәм 9-ынчы гасырда Нитра Кенәзлеген нигезләгәннәр. 10-ынчы гасырда территория Венгрия Патшалыгына кертелгән, шул ук вакытта ул үзе Габсбурглар Империясе һәм Австро-Маҗарстан Империясе өлеше булган. Беренче бөтендөнья сугышыннан һәм Австро-Маҗарстан Империясен таркатудан соң, словаклар һәм чехлар Чехословакияне нигезләгәннәр. Аерым Словак Җөмһүрияте (1939-1945) Икенче Бөтендөнья Сугышы вакытында булган һәм Нацистлар Германиясенең клиент дәүләте булган. 1945 елда Чехословакия коммунистлар хөкемдарлыгы астында Сәвит иярчене буларак кабат торгызылган. Словакия 1993-енче елның 1 январенда Чехословакияне имин рәвештә таркатудан соң бәйсез дәүләт була.

Дин[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Словакия Конституциясе дин тоту иреген гарантияли. Күрше Чихᴎя белән чагыштырганда, Словакия шактый дини ил (халыкның 77% ы). Ил халкының 13,7 % ы үзләрен атеист (агностик) дип саный.

Словакиядә төп дин — христианлык. Дин тотучыларның күбесе (62 %) — католиклар. Шулай ук грекокатоликлар да бар (4,1 %). Тарафдарлары саны буенча икенче дини төркем — протестантлар (10,8 %), лүтераннар (нигездә, словаклар) һәм реформатлар (нигездә, маҗарлар). Православие (0,9 %), нигездә, руслар арасында илнең төньяк-көнчыгышында таралган. Словакиядә 50 000 православие дине вәкиле яши һәм 125 гыйбадәтханә һәм 105 православие мәхәлләсе урнашкан.

Ил халкының 1,1 % ы башка конфессияләргә карый. Сугышка хәтле булган 120 000 яһүдтән 2 300 е калган.

Словакиядә 4 меңнән 5 меңгә кадәр мөселман яши. Мөселманнарның төгәл санын билгеләү мөмкин түгел, чөнки ислам — дәүләт тарафыннан танылган һәм теркәлгән дин түгел. Шуңа күрә илдә бер генә рәсми ачылган мәчет тә юк^[8]^[9].

Моны да карагыз[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Братислава мәчете

Сылтамалар[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Искәрмәләр[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

↑ http://data.uis.unesco.org/index.aspx?queryid=239; ЮНЕСКО-ның статистика институты.
↑ https://hdr.undp.org/data-center/human-development-index#/indicies/HDI; Отчёт о развитии человечества; чыгару датасы: 2022.
↑ http://data.uis.unesco.org/Index.aspx?DataSetCode=DEMO_DS; ЮНЕСКО-ның статистика институты.
↑ https://data.worldbank.org/indicator/SI.POV.GINI.
↑ ^5,0 ^5,1 ^5,2 "International Numbering Resources Database"; ас башлык: ITU-T E.129 National-only numbers linked with emergency services and other services of social value; тикшерү датасы: 10 июль 2016; мөхәррир: Халыкара телекоммуникацияләр береге.
↑ ^6,0 ^6,1 ^6,2 "World Plugs"; тикшерү датасы: 10 июнь 2016; мөхәррир: Халыкара иликтер тихникасы кәмисиясе.
↑ http://chartsbin.com/view/edr.
↑ Словакия — единственная страна в ЕС, где нет ни одной мечети. sedmitza.ru, 1.11.2013
↑ Lukáš Onderčanín. Muslim community believes, even without mosque. spectator.sme.sk(ингл.)

[wikidata-cbbfd8aea8c18a0932779aa32248bfea86b21d15-v3-1] ttp://data.uis.unesco.org/index.aspx?queryid=239; ЮНЕСКО-ның статистика институты.

[wikidata-e548aea921984ef4ec84b65d4220d0a277f8a938-v3-2] ttps://hdr.undp.org/data-center/human-development-index#/indicies/HDI; Отчёт о развитии человечества; чыгару датасы: 2022.

[wikidata-47aa5194a39be105360cff2e65c96c5da75f1a6f-v3-3] ttp://data.uis.unesco.org/Index.aspx?DataSetCode=DEMO_DS; ЮНЕСКО-ның статистика институты.

[wikidata-fbecc91df309c6a24e7220dcc7f05105bebe7b68-v3-4] ttps://data.worldbank.org/indicator/SI.POV.GINI.

[wikidata-4fa49b34e397d8c1035826d42c25d07e7c36930d-v3-5] 5,0 ^5,1 ^5,2 "International Numbering Resources Database"; ас башлык: ITU-T E.129 National-only numbers linked with emergency services and other services of social value; тикшерү датасы: 10 июль 2016; мөхәррир: Халыкара телекоммуникацияләр береге.

[wikidata-d72016721474f4db19140262c795464c1a7227ad-v3-6] 6,0 ^6,1 ^6,2 "World Plugs"; тикшерү датасы: 10 июнь 2016; мөхәррир: Халыкара иликтер тихникасы кәмисиясе.

[wikidata-b7450da492648eb7c723ac8bdf33491074d2ba64-v3-7] ttp://chartsbin.com/view/edr.

[8] Словакия — единственная страна в ЕС, где нет ни одной мечети. sedmitza.ru, 1.11.2013

[9] Lukáš Onderčanín. Muslim community believes, even without mosque. spectator.sme.sk(ингл.)

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]