Нәгыймә Балтачиева: юрамалар арасында аерма
к using AWB |
к викиләштерү |
||
Юл номеры - 15: | Юл номеры - 15: | ||
| әти = |
| әти = |
||
| әни = |
| әни = |
||
| ир = |
| ир = [[Абдрахман Кумысников]] |
||
| хатын = |
| хатын = |
||
| балалар = |
| балалар = ''[[ул]]ы'' Мурат (1940—1987) |
||
⚫ | |||
| бүләк һәм премияләр = |
|||
| башка мәгълүмат = |
|||
⚫ | |||
}} |
}} |
||
{{Башка мәгънәләр/фамилия|Балтачиев}} |
|||
'''Нәгыймә Балтачиева''' (Нәгыймә Вәли кызы Балтачиева, {{lang-ru|Найма Валеевна Балтачеева}}) |
'''Нәгыймә Балтачиева''' (Нәгыймә Вәли кызы Балтачиева, {{lang-ru|Найма Валеевна Балтачеева}}) — балет артисты, педагог. РСФСР ([[1967]]), [[Татарстан Республикасының Атказанган сәнгать эшлеклесе|ТАССР]] ([[1965]]), БАССР ([[1955]]) атказанган сәнгать эшлеклесе. |
||
== Тәрҗемәи хәле == |
== Тәрҗемәи хәле == |
||
Юл номеры - 31: | Юл номеры - 31: | ||
* [[1952]]-[[1978 ел]]ларда Киров театрында мөгаллим-репетитор. [[Финләндия]], [[Болгария]], [[Маҗарстан]], [[Алмания|ГДР]] [[театр]]ларында мөгаллим-репетитор булып эшли.<ref>[http://www.belcanto.ru/baltacheyeva.html бельканто.ру сайтында]</ref> |
* [[1952]]-[[1978 ел]]ларда Киров театрында мөгаллим-репетитор. [[Финләндия]], [[Болгария]], [[Маҗарстан]], [[Алмания|ГДР]] [[театр]]ларында мөгаллим-репетитор булып эшли.<ref>[http://www.belcanto.ru/baltacheyeva.html бельканто.ру сайтында]</ref> |
||
Ленинград хореография укуханәсенә укырга килгән [[татар]]-[[башкорт]] [[яшьләр]]енә (шул исәптән [[Рудольф Нуриев]]ка) Н.В. Балтачиева, аның ире |
Ленинград хореография укуханәсенә укырга килгән [[татар]]-[[башкорт]] [[яшьләр]]енә (шул исәптән [[Рудольф Нуриев]]ка) Н. В. Балтачиева, аның ире [[Абдрахман Кумысников|А. Л. Кумысников]], энесе [[Таһир Балтачиев]] һәрвакыт ярдәм итәләр.<ref>[http://mynureyev.narod.ru/BIO.htm Р. Нуриев биографиясеннән]</ref> |
||
== Иҗаты == |
== Иҗаты == |
||
Юл номеры - 37: | Юл номеры - 37: | ||
==== Партияләре ==== |
==== Партияләре ==== |
||
===== Киров театрында (Ленинград) ===== |
===== Киров театрында (Ленинград) ===== |
||
* Йокыга талган гүзәл балетында - ''Флер де Фарин'' |
* «Йокыга талган гүзәл» балетында - ''Флер де Фарин'' |
||
* Йокыга талган гүзәл - ''Сапфирлар феясы'' |
* «Йокыга талган гүзәл» - ''Сапфирлар феясы'' |
||
* Йокыга талган гүзәл – ''Алтын феясы'' |
* «Йокыга талган гүзәл» – ''Алтын феясы'' |
||
* Йокыга талган гүзәл – ''Көмеш феясы'' |
* «Йокыга талган гүзәл» – ''Көмеш феясы'' |
||
* Йокыга талган гүзәл – ''Җитезлек феясы'' |
* «Йокыга талган гүзәл» – ''Җитезлек феясы'' |
||
* Дон Кихот – ''чәчәк сатучы кыз'' |
* «Дон Кихот» – ''чәчәк сатучы кыз'' |
||
* Корсар – ''па-де-труа'' |
* «Корсар» – ''па-де-труа'' |
||
* Бөкре ат (Конек-Горбунок) - ''фреска'' |
* «Бөкре ат» ({{lang-ru|Конек-Горбунок}}) - ''фреска'' |
||
* Аккош күле (''балетмейстер'' Агриппина Ваганова) – ''па-де-труа'' |
* «Аккош күле» (''балетмейстер'' Агриппина Ваганова) – ''па-де-труа'' |
||
* Аккош күле – ''зур аккош'' |
* «Аккош күле» – ''зур аккош'' |
||
===== Татар опера һәм балет театрында ===== |
===== Татар опера һәм балет театрында ===== |
||
* [[Шүрәле (балет)|Шүрәле]] ([[Фәрит Яруллин|Ф.Яруллин]]) – ''Сөембикә'' |
* [[Шүрәле (балет)|Шүрәле]] ([[Фәрит Яруллин|Ф.Яруллин]]) – ''Сөембикә'' |
||
==== Шәкертләре ==== |
==== Шәкертләре ==== |
||
К. Тер-Степанова, Н. Янанис, Я. Кукс; М. Попова, Р. Симеон ([[Румыния]]); М. Дмитриева, Е. Кристова ([[Болгария]]), |
К. Тер-Степанова, Н. Янанис, Я. Кукс; М. Попова, Р. Симеон ([[Румыния]]); М. Дмитриева, Е. Кристова ([[Болгария]]), |
||
В.Х. Галимова, [[Фирдәвес Нәфыйкова|Ф.М. Нәфыйкова]], Э.А. Сөләйманова, Э.М. Тимергазина<ref>[http://wiki02.ru/encyclopedia/Baltacheeva_Nayma_Valeevna/t/1465 Башкортстан белешмәлеге]</ref> |
В. Х. Галимова, [[Фирдәвес Нәфыйкова|Ф. М. Нәфыйкова]], Э. А. Сөләйманова, Э. М. Тимергазина<ref>[http://wiki02.ru/encyclopedia/Baltacheeva_Nayma_Valeevna/t/1465 «Башкортстан» белешмәлеге]</ref> |
||
== Кызыклы факт == |
== Кызыклы факт == |
||
[[1941 ел]]да [[Казан]]да [[Татар дәүләт опера һәм балет театры]]нда «''Шүрәле''» балетында (''Л. Якобсон куелышында'') Сөембикә партиясен – |
[[1941 ел]]да [[Казан]]да [[Татар дәүләт опера һәм балет театры]]нда «''Шүрәле''» балетында (''Л. Якобсон куелышында'') Сөембикә партиясен – Нәгыймә Балтачиева, Гали-батыр партиясен аның ире – [[Абдрахман Кумысников|А. Л. Кумыснико]]в биергә әзерләнә, ләкин [[Бөек Ватан сугышы|сугыш]] башлану сәбәпле, спектакль куелмый кала<ref>''Миләүшә Галиуллина''. [http://madanizhomga.ru/index.php/news/c%D3%99ngat/shrleg-70-el «Шүрәле»гә – 70 ел]. «[[Мәдәни җомга]]», 7.03.2015</ref>. |
||
== Әдәбият == |
== Әдәбият == |
||
Юл номеры - 71: | Юл номеры - 71: | ||
== Искәрмәләр == |
== Искәрмәләр == |
||
{{искәрмәләр}} |
<small>{{искәрмәләр}}</small> |
||
{{DEFAULTSORT:Балтачиева, Нәгыймә}} |
{{DEFAULTSORT:Балтачиева, Нәгыймә}} |
19 гый 2020, 20:32 юрамасы
Нәгыймә Балтачиева Найма Балтачеева | |
---|---|
Туган телдә исем | Нәгыймә Вәли кызы Балтачиева |
Туган | 23 февраль 1913 Петроград, Русия империясе |
Үлгән | 18 гыйнвар 1984 (70 яшь) Ленинград |
Милләт | татар |
Ватандашлыгы | Русия империясе→ РСФСР→ ССРБ |
Һөнәре | балет артисты, мөгаллим |
Балалар | улы Мурат (1940—1987) |
Бүләк һәм премияләре | БАССР атказанган сәнгать эшлеклесе (1955) ТАССР атказанган сәнгать эшлеклесе (1965) РСФСР атказанган сәнгать эшлеклесе (1967) |
Википедиядә Балтачиев фамилияле башка кешеләр турында мәкаләләр дә бар. Нәгыймә Балтачиева (Нәгыймә Вәли кызы Балтачиева, рус. Найма Валеевна Балтачеева) — балет артисты, педагог. РСФСР (1967), ТАССР (1965), БАССР (1955) атказанган сәнгать эшлеклесе.
Тәрҗемәи хәле
1913 елның 23 февралендә (8 мартында) Петроградта туган.
- 1935 елда Ленинград хореография укуханәсен (А. Ваганова сыйныфы) тәмамлый.
- 1935-1956 елларда Ленинградта С.М. Киров исемендәге опера һәм балет театрында (хәзерге Мария театры) бии.
- 1946-1973 елларда Ленинград хореография укуханәсенең классик бию мөгаллиме.
- 1952-1978 елларда Киров театрында мөгаллим-репетитор. Финләндия, Болгария, Маҗарстан, ГДР театрларында мөгаллим-репетитор булып эшли.[1]
Ленинград хореография укуханәсенә укырга килгән татар-башкорт яшьләренә (шул исәптән Рудольф Нуриевка) Н. В. Балтачиева, аның ире А. Л. Кумысников, энесе Таһир Балтачиев һәрвакыт ярдәм итәләр.[2]
Иҗаты
Балеттагы дебюты - Ленинград хореография укуханәсендә диплом спектакле - «Катерина» балетында (Адан-Рубинштейн, балетмейстер Л. Лавровский) төп партия (беренче башкаручы) (1935).[3]
Партияләре
Киров театрында (Ленинград)
- «Йокыга талган гүзәл» балетында - Флер де Фарин
- «Йокыга талган гүзәл» - Сапфирлар феясы
- «Йокыга талган гүзәл» – Алтын феясы
- «Йокыга талган гүзәл» – Көмеш феясы
- «Йокыга талган гүзәл» – Җитезлек феясы
- «Дон Кихот» – чәчәк сатучы кыз
- «Корсар» – па-де-труа
- «Бөкре ат» (рус. Конек-Горбунок) - фреска
- «Аккош күле» (балетмейстер Агриппина Ваганова) – па-де-труа
- «Аккош күле» – зур аккош
Татар опера һәм балет театрында
Шәкертләре
К. Тер-Степанова, Н. Янанис, Я. Кукс; М. Попова, Р. Симеон (Румыния); М. Дмитриева, Е. Кристова (Болгария), В. Х. Галимова, Ф. М. Нәфыйкова, Э. А. Сөләйманова, Э. М. Тимергазина[4]
Кызыклы факт
1941 елда Казанда Татар дәүләт опера һәм балет театрында «Шүрәле» балетында (Л. Якобсон куелышында) Сөембикә партиясен – Нәгыймә Балтачиева, Гали-батыр партиясен аның ире – А. Л. Кумысников биергә әзерләнә, ләкин сугыш башлану сәбәпле, спектакль куелмый кала[5].
Әдәбият
- Тридцатилетие творческой деятельности.— Театр. Ленинград, 1965, № 25;
- Педагог-хореограф Н. В. Балтачеева.— Театр. Ленинград, 1967, № 31;
- Прохорова В. Страницы календаря: Н. В. Балтачеева.— Советский балет. 1985, № 4.
Чыганаклар
- Татарский энциклопедический словарь. - Казан: Институт Татарской энциклопедии АН РТ, 1998
- Балет: энциклопедия. / Баш ред. Ю. Н. Григорович.- М.: Советская энциклопедия, 1981.
Сылтанмалар
Искәрмәләр
- ↑ бельканто.ру сайтында
- ↑ Р. Нуриев биографиясеннән
- ↑ кино-театр.ру сайтында
- ↑ «Башкортстан» белешмәлеге
- ↑ Миләүшә Галиуллина. «Шүрәле»гә – 70 ел. «Мәдәни җомга», 7.03.2015
- 23 февраль көнне туганнар
- 1913 елда туганнар
- 18 гыйнвар көнне вафатлар
- 1984 елда вафатлар
- Әлифба буенча шәхесләр
- Балет артистлары
- Татар биючеләре
- Санкт-Петербург татарлары
- Ленинград хореография укуханәсен тәмамлаучылар
- Киров театры артистлары
- Сөембикә партиясен биючеләр
- ТАССР атказанган сәнгать эшлеклеләре
- Башкортстанның атказанган сәнгать эшлеклеләре
- РСФСР атказанган сәнгать эшлеклеләре