Таһир Балтачиев
Таһир Балтачиев Тахир Балтачеев | |
---|---|
Туган телдә исем | Таһир Вәли улы Балтачиев |
Туган | 18 сентябрь 1924 Ленинград |
Үлгән | 9 август 1997 (72 яшь) Санкт-Петербург |
Милләт | татар |
Ватандашлыгы | ![]() ![]() |
Һөнәре | балет артисты, педагог |
Таһир Балтачиев (Таһир Вәли улы Балтачиев) — балет артисты, педагог. БАССР атказанган артисты (1957), РСФСР (1988) һәм ТАССР (1965) атказанган сәнгать эшлеклесе . Ленинград хореография училищесы (хәзер А.Я. Ваганова исемендәге Рус балет академиясе) укытучысы. Балет биючесе, педагог Нәгыймә Балтачиеваның бертуган энесе.
Тәрҗемәи хәле
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
1924 елның 18 сентябрендә Ленинградта туган. Ленинград хореография училищесын (А. Лопухов, А. Писарев сыйныфы) тәмамлаган (1944).
Хезмәт юлы
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- 1942-1965 Ленинградның Мария театры (Киров театры) солисты.
- 1952 елдан Ленинград хореография училищесындә характерлы бию укытучысы.
- 1959-1997 Мария театры труппасы репетиторы.
Иҗаты
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]Милли биюләр остасы буларак, аларга гына хас пластиканы, кул ишарәсен, гәүдә торышын үтә төгәллек белән күрсәтә алган. Ленинград хореография училищесындә характерлы биюләргә өйрәткән шәкертләре арасында — Г. Комлева, Г. Покрышкина, Я. Кукс, П. Бодрова, Н. Груздева, О. Соколов. Драма театрларында спектакльләр һәм концертлар өчен дә биюләр куя.
Башкарган партияләре
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]Беренче башкаручы
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- Төсле яшүсмер «Күк күкрәве сукмагыннан» (Тропою грома) К. Караев.
- Шайтан «Шүрәле» Ф. Яруллин.
- Этруск «Спартак» А. Хачатурян.
Башка партияләре
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- Измаил «Гаянэ».
- Галл «Спартак».
- Яшь чегән «Таш чәчәк» (Каменный цветок).
- Шляхтич «Тарас Бульба».
- Ли Шанфу, негрлар биюе «Кызыл мәк» (Красный мак).
- Шамакай, испан биюе «Щелкунчик».
- Петр I гарәбе, рус биюе «Бакыр җайдак» (Медный всадник).
Куйган биюләре
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- Испан, маҗар, поляк биюләре — «Аккош күле» (Лебединое озеро).
- Һинд биюе — «Баядерка».
- Сицилия биюе — «Отелло».
- Фламенко — «Лауренсия».
- Басклар биюе — «Париж ялкыны» (Пламя Парижа).
- Краковяк, татар биюе — «Бакчасарай фонтаны».
- Сарацин, маҗар биюе — «Раймонда».
- Мазурка — «Көлгенә» (Золушка).
- Рапсодия — «Бөкре ат» (Конек-Горбунок).
Фильмографиясе
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- «Совет балеты йолдызлары» («Гаянэ», «Бакчасарай фонтаны» өлешләрендә).
- «Балет солисткасы» — Шаһзадә дусты.
Бүләкләре, мактаулы исемнәре
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- БАССР атказанган артисты (1957).
- РСФСР атказанган сәнгать эшлеклесе (1988).
- ТАССР атказанган сәнгать эшлеклесе (1965).
Кызыклы факт
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]Фәрит Яруллинның «Шүрәле» балетында Шайтан партиясен беренче башкаручы (1950).
Искәрмәләр
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]Чыганаклар
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- Татарский энциклопедический словарь. Казан: Институт Татарской энциклопедии АН РТ, 1998.
- Балет: энциклопедия (баш мөхәррире Ю. Н. Григорович). Мәскәү: СЭ, 1981.
- Русский балет. Энциклопедия. Мәскәү: БРЭ, 1997.
Сылтамалар
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]Моны да карагыз
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- 18 сентябрь көнне туганнар
- 1924 елда туганнар
- Әлифба буенча шәхесләр
- Ленинградта туганнар
- 9 август көнне вафатлар
- 1997 елда вафатлар
- ТАССР атказанган сәнгать эшлеклеләре
- БАССР атказанган артистлары
- РСФСР атказанган сәнгать эшлеклеләре
- Вуз укытучылары
- Балет артистлары
- Татар биючеләре
- Санкт-Петербург татарлары
- Ленинград хореография училищесын тәмамлаучылар