Эчтәлеккә күчү

Ом кануны

Wikipedia — ирекле энциклопедия проектыннан ([http://tt.wikipedia.org.ttcysuttlart1999.aylandirow.tmf.org.ru/wiki/Ом кануны latin yazuında])
⚙️  Классик электродинамика
Электр · Магнетизм
Шулай ук карагыз: Портал:Физика
Ом кануны шәкеле
Ом кануны график күренештә

Ом кануны (tat.lat. Om qanunı(үле сылтама)) — физик канун, чыганакның Электр йөртү көче (Электр көчәнеше) Электр агымы һәм Электр каршылыгы арасында бәйләнешен билгели.

Шушы канун Георг Ом тәҗрибәләре нәтиҗәсендә 1826 елда ачылган.

Ом кануны тулы чылбыр өчен:

, (2)

биредә:

Ом канунының нәтиҗәләре:

  • r<<R очракта электр агымы чылбырның каршылыгына кире пропорциональ
  • r>>R агым тышкы каршылыгыннан бәйле булмый. Чыганак - электр агымы чыганагы булып исемләнә.

Ом кануны гади күренештә:

- Электр көчәнеше

Электр йөртү көче йомык бүлемтек өчен:

Ом кануны дифферинциаль күренештә

[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

биредә:

  • — электр агымы тыгызлыгы векторы,
  • — электр үткәрүчәнлеге,
  • Электр кыры көчәнешлелеге.

Алмаш агым өчен Ом кануны

[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

биредә:

  • U = U0eiωt — электр көчәнеше яки потенциаллар аермасы,
  • I — электр агымы,
  • Z = Reiδ — комплекс каршылык (импеданс),
  • R = (Ra2 + Rr2)1/2 — тулы каршылык,
  • Rr = ωL − 1/(ωC) — реактив каршылык (индуктив һәм сыешлыклы каршылыклар аермасы),
  • Rа — актив (омлы) каршылык, ешлыктан бәйле булмый,
  • δ = − arctg (Rr/Ra) — көчәнеш һәм агым фазалары аермасы.

Зурлыклар:

 :

Ом кануны аңлатмасы

[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Классик Друде теориясе буенча:

биредә:

  • — электр чагыштырма үткәрүчәнлеге
  • — электрон тупланышы
  • — элементар коргы
  • — импульс буйлап тынычлану вакыты
  • — электрон массасы