Эчке Монголия

Wikipedia — ирекле энциклопедия проектыннан ([http://tt.wikipedia.org.ttcysuttlart1999.aylandirow.tmf.org.ru/wiki/Эчке Монголия latin yazuında])
Эчке Монголия
Нигезләнү датасы 1947
Сурәт
Рәсми исем 内蒙古自治区 һәм ᠥᠪᠥᠷ ᠮᠣᠩᠭᠣᠯ ‍ᠤᠨ ᠥᠪᠡᠷᠲᠡᠭᠡᠨ ᠵᠠᠰᠠᠬᠤ ᠣᠷᠣᠨ
Демоним Inner Mongolian
Дәүләт  Кытай
Башкала Хух-Хото[d]
Административ-территориаль берәмлек Кытай
Сәгать поясы UTC+08:00
Геомәгълүматлар Data:China/Inner Mongolia.map
Иң югары ноктасы Хэланьшань[d]
Фирка сәркәтибе Сунь Шаочэн[d]
Хөкүмәт башлыгы Бу Сяолинь[d] һәм Ван Лися[d]
Канунбирү органы Inner Mongolian Autonomous Regional People's Congress[d][1]
Халык саны 24 049 155 (1 ноябрь 2020)[2]
Административ бүленеше Хух-Хото[d], Баотоу[d], Ухай[d], Чифэн[d], Тунляо[d], Ордос[d], Хулун-Буир[d], Баян-Нур[d], Уланчаб[d], Шилин-Гол[d], Хинган[d] һәм Алашань[d]
Номиналь тулаем эчке продукт 1 735 980 000 000 ¥[3]
Нәрсә белән чиктәш Гәнсу, Ниңчә-Хуэй мөхтәри районы, Шэньси[d], Шаньси[d], Хэбэй[d], Ляонин[d], Гирин[d], Хейлуңҗаң, Байкал арты крае, Дорноговь[d], Говь-Алтай[d] һәм Süxbaatar (aymaq)
Кулланылган тел Southern Mongolian[d] һәм Bargu-Shineken Buriyad[d]
Мәйдан 1 181 104 км²
Харита сурәте
Позиционная карта
Рәсми веб-сайт nmg.gov.cn(кыт.) һәм mgl.nmg.gov.cn(монг.)
Бу якта төшерелгән фильмнар төркеме [d]
Объектның күренешләре өчен төркем [d]
Карта
 Эчке Монголия Викиҗыентыкта

Эчке Монголия (монг. ᠦᠪᠦᠷ
ᠮᠣᠩᠭᠤᠯ ᠤᠨ
ᠥᠪᠡᠷᠲᠡᠭᠡᠨ
ᠵᠠᠰᠠᠬᠣ
ᠣᠷᠣᠨ
Өвөр Монголын Өөртөө Засах Орон

; кыт. трад. 內蒙古自治區, гад. 内蒙古自治区, пиньинь: Nèiménggǔ zìzhìqū) — Кытай Халык Җөмһүрияте составында мөхтәри район.

Башкаласы — Көкхот (Хух-Хото) шәһәре.

География[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Территориянең зур өлеше Монгол платосында ята. Таулы урыннар 50 % тәшкил итә. Рельеф төньяктан көньякка таба түбәнәя. Иң биек ноктасы Хеләншән тавы (3556 м). Көнбатыш өлешен чүлләр биләп торалар.

Климаты кискен континенталь. Гыйнварның уртача температураси төньякта —30°, көньякта —6°, июльнеке төньякта +20°, көньякта +24°. Еллык явымнар саны 100—500 мм. Эчке Монголиянең төньягында тайга урманнары, үзәк өлешендә башаклы дала үсемлекләре үсә. Иң зур елга — Хуанхэ. Күлләр күп.

Халык[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

1964[4] 1982[4] 1990[4] 2000[4] 2010[4]
12 348 638 19 274 279 21 456 798 23 323 347 24 706 291

Милли состав (2010): кытайлар — 19 650 665 кеше (79,54%), монголлар — 4 226 090 кеше (17,11%), манҗурлар — 452 765 кеше (1,83%).

Шуның өстенә, җанисәп провинциядә 6 татарны теркәгән[5].

Административ бүленеш[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Map # Исем Кытайча
Пиньинь
Монголча
(кирилл язуы)
Халык саны (2010)
— Шәһәр бүлгеләре —
2 Баяннур 巴彦淖尔市
Bāyànnào'ěr Shì
ᠪᠠᠶ᠋ᠠᠨᠨᠠᠭᠤᠷᠬᠣᠲᠠ
Баяннуур хот


1,669,915
3 Ухай 乌海市
Wūhǎi Shì
ᠦᠬᠠᠢᠬᠣᠲᠠ
Үхай хот


532,902
4 Ордос 鄂尔多斯市
È'ěrduōsī Shì
ᠣᠷᠳᠤᠰᠬᠣᠲᠠ
Ордос хот


1,940,653
5 Баотоу 包头市
Bāotóu Shì
ᠪᠤᠭᠤᠲᠤᠬᠣᠲᠠ
Бугат хот


2,650,364
6 Көкхот 呼和浩特市
Hūhéhàotè Shì
ᠬᠥᠬᠡᠬᠣᠲᠠ
Хөх кот


2,866,615
7 Уланчаб 乌兰察布市
Wūlánchábù Shì
ᠤᠯᠠᠭᠠᠨᠴᠠᠪᠬᠣᠲᠠ
Улаанцав хот


2,143,590
9 Чифың 赤峰市
Chìfēng Shì
ᠤᠯᠠᠭᠠᠨᠬᠠᠳᠠᠬᠣᠲᠠ
Улаанхад хот


4,341,245
10 Туңляо 通辽市
Tōngliáo Shì
ᠲᠥᠩᠯᠢᠶᠠᠣᠬᠣᠲᠠ
Тонляо хот


3,139,153
12 Хөлөнбуйр 呼伦贝尔市
Hūlúnbèi'ěr Shì
ᠬᠥᠯᠦᠨᠪᠤᠶᠢᠷᠬᠣᠲᠠ
Хөлөнбуйр хот


2,549,278
— Аймаклар —
1 Алашән аймагы 阿拉善盟
Ālāshàn Méng
ᠠᠯᠠᠱᠠᠨ ᠠᠶᠢᠮᠠᠭ
Алаша аймаг


231,334
8 Шилин-гол аймагы 锡林郭勒盟
Xīlínguōlè Méng
ᠰᠢᠯᠢ ᠶᠢᠨ ᠭᠣᠤᠯ ᠠᠶᠢᠮᠠᠭ
Шилийн гол аймаг


1,028,022
11 Хиңган аймагы 兴安盟
Xīng'ān Méng
ᠬᠢᠩᠭ᠋ᠠᠨ ᠠᠶᠢᠮᠠᠭ
Хянган аймаг


1,613,250

Икътисад[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Халык хуҗалыгының иң үскән тармаклары булып металлургия, авыл хуҗалыгы (шикәр чөгендере, сарык ите һәм сөт продуктларны җитештерү), җиңел сәнәгате (кәшемир әйберләр) торалар.

Искәрмәләр[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]