Эчтәлеккә күчү

Ампер кануны

Wikipedia — ирекле энциклопедия проектыннан ([http://tt.wikipedia.org.ttcysuttlart1999.aylandirow.tmf.org.ru/wiki/Ампер кануны latin yazuında])
⚙️  Классик электродинамика
Электр · Магнетизм
Шулай ук карагыз: Портал:Физика

Ампер кануны (tat.lat. Amper qanunı(үле сылтама)) — электр агымнарының тәэсир итешүе канун.

1820 елда француз галиме Андре Мари Ампер тарафыннан ачылган.

Ампер кануны буенча бер үк юнәлешле электр агымлы параллель үткәргечләр үзара этешәләр, ә ике төрле юнәлешле электр агымлы параллель үткәргечләр берсенә-берсе тартылалар.

Ампер кануны буенча электроннар нурының dl элементына перпендикуляр магнит кыры тәэсир итүче көче түбәндәгечә табыла (СИ):

биредә: F - көч, I - агым, B - магнит кыры индукциясе

Гомуми очракта:

.

биредә: j -агымның тыгызлыгы, V -күләм

Ампер көче модуле түбәндәгечә табыла:

биредә — агым һәм магнит индукциясе векторлары арасында почмак

Шулай итеп: әгәр электр агымы магнит кырына карата перепендикуляр булса көче иң зур була

():

Ике параллель үткәргеч

[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
Ике чиксез параллель үткәргеч вакуумда

Био — Савар — Лаплас кануны буенча чиксез үткәргеч -агымы белән -аралыгында магнит кырын булдыра:

биредә — магнит даимие.

Ампер кануны буенча табабыз:

, үзара этешәләр

Көч модуле:


Бу формуладан магнит даимие табыла:

= Н/А² яки Гн/м
  • Сивухин Д. В. Общий курс физики. — Изд. 4-е, стереотипное. — М.: Физматлит; Изд-во МФТИ, 2004. — Т. III. Электричество. — 656 с. — ISBN 5-9221-0227-3; ISBN 5-89155-086-5.
  • Ландау, Л. Д., Лифшиц, Е. М. Теория поля. — Издание 7-е, исправленное. — М.: Наука, 1988. — 512 с. — («Теоретическая физика», том II). — ISBN 5-02-014420-7