Кишинёв

Wikipedia — ирекле энциклопедия проектыннан ([http://tt.wikipedia.org.ttcysuttlart1999.aylandirow.tmf.org.ru/wiki/Кишинёв latin yazuında])
Кишинёв
Карта
Ил Молдавия
Муниципий Кишинёв
Координатлар 47°1'22"тн, 28°50'7"кнч
Башлык Ион Васильевич Чебан[d]
Беренче телгә алу 1436
Мәркәз биеклеге 100 м
Халык саны 589 445[1] кеше
Сәгать кушагы UTC+2
Телефон коды +373 22, +373 32
Почта индексы MD-20xx
Рәсми сайт chisinau.md
Кардәш шәһәрләр Тбилиси[2][3][4] һәм Вилнүс[5][6][7]

Кишинёв, (Кишенәү[8], рум. Chișinău) — Молдавия башкаласы. Халык исәбе 671 800 кеше (2013).

География[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Кишинёв Көнчыгыш Европа тигезлегендә, Бык елгасының ике ярларында урнашкан.

Климат[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Кишинёв климаты
Күрсәткеч Гый Фев Мар Апр Май Июн Июл Авг Сен Окт Ноя Дек Ел
Абсолют максимум, °C 15,5 20,7 25,7 31,6 35,9 37,5 39,4 39,2 37,3 32,6 23,6 18,3 39,4
Уртача максимум, °C 0,9 2,6 8,1 15,4 22,0 25,2 27,5 27,2 21,5 15,1 7,5 2,3 14,6
Уртача температура, °C −1,9 −0,8 3,7 10,4 16,5 19,9 22,1 21,7 16,3 10,5 4,1 −0,6 10,2
Уртача минимум, °C −4,3 −3,6 0,2 5,9 11,6 15,2 17,3 16,9 12,0 6,8 1,6 −2,8 6,4
Абсолют минимум, °C −28,4 −28,9 −21,1 −6,6 −1,1 3,6 7,8 5,5 −2,4 −10,8 −21,6 −22,4 −28,9
Явым-төшем нормасы, мм 36 31 34 39 46 65 62 56 62 36 37 39 543
Чыганак: Погода и климат

Халык[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

1897[9] 1959[10] 1970[11] 1979[12] 1989[13] 2004[1]
108 483 216 005 356 382 502 770 667 082 589 445

Милли состав (2004): румыннар — 72,1 %, руслар — 13,9 %, украиннар — 8,3 %, болгарлар — 1,2 %.

Тарих[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Кишинёв, 1889

Беренче тапкыр 1466 елда телгә алына. 1641 елданЯссы шәһәре монастырыларның биләмәсе.

Рус-төрек сугышлары сугышлары нәтиҗәсендә Кишинёв 1812 елда Россия империясе составына керән. 1818 елда аңа шәһәр статусы бирелгән. 1873 елданБессарабия губернасы үзәге.

1918 елның 1 (14) гыйнварында шәһәрдә Совет хакимияте урнаштырылган, әмма шул ук елда шәһәр румын армиясе тарафыннан басып алынган.

1940 елда Кишинёв ССРБ составына кушылган һәм Молдаван ССР башкаласы ителгән. 1941 елның 16 июлендә шәһәр алман-румын гаскәрләре тарафыннан басып алынып, Румыния составына кире кайтарылган. 1944 елның 24 августында Кызыл Армия Яссы-Кишинёв операциясе нәтиҗәсендә шәһәрне азат иткән.

1991 елдан — бәйсез Молдова башкаласы.

Эчке бүленеш[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Кишинӗв 5 секторга бүленә:

  • Үзәк (рум. Centru, Чентру);
  • Боюканы (рум. Buiucani, Буюкань);
  • Ботаника (рум. Botanica, Ботаника);
  • Рышкановка (рум. Râşcani, Рышкань);
  • Чеканы (рум. Ciocana, Чокана).

Кардәш шәһәрләр[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

  1. Франция байрагы Гренобль, Франция
  2. Италия байрагы Реджо-Эмилия, Италия
  3. Алмания байрагы Маннһейм, Алмания
  4. АКШ байрагы Сакраменто, АКШ
  5. Украина байрагы Әдис, Украина
  6. Румыния байрагы Бүкрәш, Румыния
  7. Украина байрагы Киев, Украина
  8. Әрмәнстан байрагы Ирәван, Армения
  9. Калып:Байрак/Беларус Минск, Беларус
  10. Израиль байрагы Тел-Әвив, Исраил
  11. Төркия байрагы Әнкара, Турция
  12. Румыния байрагы Яссы, Румыния
  13. Гөрҗистан байрагы Тбилиси, Гөрҗистан
  14. Израиль байрагы Ашдод, Исраил

Галерея[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Шәхесләр[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

  • Денис Молчанов (1987), теннисчы, 2006 елның ноябреннән Украина өчен чыгыш ясаучы.

Сылтамалар[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Искәрмәләр[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Калып:Европа башкалалары