Ханты-Мансийск

Wikipedia — ирекле энциклопедия проектыннан ([http://tt.wikipedia.org.ttcysuttlart1999.aylandirow.tmf.org.ru/wiki/Ханты-Мансийск latin yazuında])
Ханты-Мансийск
рус. Ханты-Мансийск
Байрак[d]
Нигезләнү датасы 1931[1][2]
Сурәт
Рәсми исем Ханты-Мансийск һәм Остяко-Вогульск
Дәүләт  Россия
Нәрсәнең башкаласы Хант-Манси автоном округы, Ханты-Мансийск районы һәм Городской округ город Ханты-Мансийск[d][3]
Административ-территориаль берәмлек Хант-Манси автоном округы
Сәгать поясы UTC+05:00
Диңгез, күл яки елга эчендә яки янында урнашуы Иртеш
Халык саны 105 995 (2022)
Диңгез дәрәҗәсе өстендә биеклек 50 метр
Кардәш шәһәр Ереван
Мәйдан 337,7604 км²
Почта индексы 628000
Рәсми веб-сайт admhmansy.ru
Җирле телефон коды 3467
Шәрәфле ватандашлар төркеме [d]
Монда җирләнгәннәр төркеме [d]
Объектның күренешләре өчен төркем [d]
Карта
 Ханты-Мансийск Викиҗыентыкта

Ханты-Мансийск (рус. Ханты-Мансийск, хант. Ёмвош, Ёмвоҷ, манс. Абга, иске аты хант-Вогул) — Россиядә шәһәр, Хант-Манси — Югра автономияле округының үзәге.

Халык саны — 79 410 кеше.[4]

География[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Ханты-Мансийск Иртыш елгасы өстендә, Төмәннән 1076 километр төньяк-көнбатыштарак урнаша. Иң якындагы тимер юл станциясе — Нефтеюганск (264 км). Ханты-Манскийск халыкара аэропорты.

Тарих[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

1931 елда Самарово авылы янында Хант-Манси милли округының үзәге — Остяко-Вогульск бистәсе нигезләнә.

1931-1934 елларда — Урал өлкәсе составында, 19341944 елларда — Омск өлкәсе составында.

1936 елда шәһәр тибындагы бистә статусын ала. 1940 елдан Ханты-Мансийск исемен йөртә.

1944 елданТөмән өлкәсе составында.

1950 елда шәһәр статусын ала, шул ук елда Ханты-Мансийск составына Самарово авыл кертелә.

Халык[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

1939[5] 1959[5] 1970[6] 1979[7] 1989[8] 2002[9] 2010[4]
~7 500 20 677 24 754 28 266 34 462 53 953 79 410

Милли состав[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Милләт 2002[10] 2010[11]
руслар 72,9% 73,0%
татарлар 4,7% 5,3%
хантлар 3,8% 3,9%
украиннар 4,2% 3,1%
мансилар 1,5% 1,6%

Икътисад[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Агач эшкәртү комбинаты, азык комбинаты, икмәк заводы, сөт заводы.

Нефть-газ комплексның ширкәтләре.

Югары уку йортлары[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Югра дәүләт университеты
Югра дәүләт университеты
  • Югра дәүләт университеты
  • Ханты-Мансийск дәүләт медицина университеты
  • Урал дәүләт архитектура-сәнгать академиянең филиалы
  • Архангельск идарә инистутының филиалы
  • Мәскәү дәүләт мәдәният һәм сәнгаты университетының филиалы
  • Гнесинннар исемле Россия музыка академиясе филиалы
  • Урал коммерция һәм хокук институтының филиалы

Фотогалерея[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Искәрмәләр[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

  1. Большая российская энциклопедияМосква: Большая российская энциклопедия, 2004.
  2. Encyclopædia Britannica
  3. ОКТМО
  4. 4,0 4,1 архив күчермәсе, archived from the original on 2011-06-27, retrieved 2012-11-30 
  5. 5,0 5,1 http://www.mojgorod.ru/hmao/hantymansi/
  6. 1970 елның Бөтенсоюз җанисәбе. РСФСР, аның территориаль берәмлекләренең, шәһәр җирлекләренең һәм шәһәр районнарының җенес буенча халык саны
  7. 1979 елның Бөтенсоюз җанисәбе. РСФСР, аның территориаль берәмлекләренең, шәһәр җирлекләренең һәм шәһәр районнарының җенес буенча халык саны
  8. 1989 елның Бөтенсоюз җанисәбе. РСФСР, аның территориаль берәмлекләренең, шәһәр җирлекләренең һәм шәһәр районнарының җенес буенча халык саны
  9. 2002 елгы Бөтенроссия җанисәбе. РФ, аның территориаль берәмлекләренең, шәһәр җирлекләренең һәм шәһәр районнарының җенес буенча халык саны
  10. 2002 ел сан алу базасы, archived from the original on 2017-11-11, retrieved 2012-11-30 
  11. 2010 ел сан алу базасы, archived from the original on 2018-03-27, retrieved 2014-01-27 

Тышкы сылтамалар[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]