Ереван

Wikipedia — ирекле энциклопедия проектыннан ([http://tt.wikipedia.org.ttcysuttlart1999.aylandirow.tmf.org.ru/wiki/Ереван latin yazuında])
Ереван
әрм. Երևան
Байрак[d]Илтамга[d]
Нигезләнү датасы БЭК 782[1]
Сурәт
Рәсми исем Երևան
... хөрмәтенә аталган Эребуни[d]
Демоним erevanais, erevanaise, Erevanano, erevanés, erevanesa, Érévanais[2], Érévanaise[2], Erevančan һәм Erevančanka
Нигезләүче Аргишти I[d]
Рәсми тел әрмән теле
Дәүләт  Әрмәнстан[3]
Нәрсәнең башкаласы Әрмәнстан, Ереван губернасы, Первая Республика Армения[d], Армянская область[d], Ирәван ханлыгы[d], Эриванский уезд[d] һәм Шаруро-Даралагезский уезд[d]
Административ-территориаль берәмлек Әрмәнстан
Сәгать поясы UTC+04:00
Диңгез, күл яки елга эчендә яки янында урнашуы Раздан[4]
Геомәгълүматлар Data:Armenia/Erevan.map
Хөкүмәт башлыгы Тигран Авинян[d]
Канунбирү органы Ереванский городской совет[d]
Әгъзалык Всемирная федерация туристических городов[d][5]
Халык саны 1 052 754 (2022)
Административ бүленеше Ачапняк[d], Арабкир[d], Аван[d], Давташен[d], Эребуни[d], Кентрон[d], Малатия-Себастия[d], Нор-Норк[d], Норк-Мараш[d], Нубарашенский район[d], Канакер-Зейтун[d] һәм Шенгавит[d]
Диңгез дәрәҗәсе өстендә биеклек 1000 ± 1 метр
Кеше потенциалы үсеше индексы 0,797
Кардәш шәһәр Каррара, Антананариву[d], Кембриҗ, Марсель, Исфәһан, Одесса[6], Тбилиси[7], Бәйрут, Димәшкъ, Монреаль, Буэнос-Айрес, Братислава[8][9], Сан-Паулу[10][11], Кишинёв, Ростов-на-Дону, Лос-Анджелес, Венеция, Мәскәү, Санкт-Петербург[12], Волгоград[7][13], Лион, Киев[14][15], Афин, Минск[16], Подгорица, София, Dähli, Рио-де-Жанейро, Калининград[17], Амман, Шаңхай, Ницца, Рига, Новосибирск, Таллинн, Ханты-Мансийск, Старапул[18], Флоренция, Yaña Dähli, V район Будапешта[d], Краснодар[19], Тәһран һәм Астана
Бүләкләр
Ленин ордены
Телгә алынган хезмәтләр Civilization V[d]
Мәйдан 227 ± 1 км²
Почта индексы 0001–0099
Рәсми веб-сайт yerevan.am
Харита сурәте
Төнге күренеше
Феноменның икътисады экономика Еревана[d]
Беренче язма телгә алу БЭК 782
Җирле телефон коды 10
Шәрәфле ватандашлар төркеме [d]
Монда җирләнгәннәр төркеме [d]
Карта
 Ереван Викиҗыентыкта

Ерева́н (әрм. Երևան [jɛɾɛvɑˈn]) — Әрмәнстанның башкаласы. Аракс елгасының сул ярында, Арарат үзәнлегендә урнашкан. Халык саны буенча Әрмәнстанның иң эре шәһәре. Халык саны 1 121 900 кеше тәшкил итә. Шәһәрнең мәйданы — 300 км².

Ереван илнең иң мөһим транспорт төене булып һәм шулай ук сәяси, икътисади, мәдәни һәм фәнни үзәге булып тора. Шәһәрнең ике аэропорты бар. 1981 елдан башлап метрополитен эшли.

Тарих[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Нигезләнүе[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Эребуни ныгытмасы харәбәләре

Әрмән риваятьләре буенча шәһәрнең нигезләнүен Нухка барып тоташа[20]. Шәһәрнең нигезләнү датасы буларак хәзерге Ереванның көньяк читендә урнашкан Урарту шәһәре Эребунига нигез салу датасы булган б.э.к. 782 ел исәпләнә.

Урта гасырлар[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Госманлы-сәфәви дәвере[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Россия хакимияте дәвере[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Совет чоры[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Әрмәнстан Республикасы башкаласы[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Күренекле кешеләре[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

  • Регина Казарян, рәссам.
  • Рубен Мирзаханян (1959), «Текеян» мәдәни союзы рәисе, Хачатур Абовян исемендәге Әрмән дәүләт педагогия университеты ректоры.
  • Елена Алексанян (1933—2008), әдәбият белгече һәм тәрҗемәче, филология фәннәре докторы, профессор.

Тугандаш һәм партнер шәһәрләр[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Моны да карагыз[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Чыганаклар[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

  1. https://www.yerevan.am/am/our-city/
  2. 2,0 2,1 http://cnig.gouv.fr/wp-content/uploads/2020/02/CNT-PVM_r%C3%A9vis%C3%A9_2020-01-27-1.pdf
  3. archINFORM — 1994.
  4. Эривань // Большая советская энциклопедия / мөхәррир О. Ю. Шмидт — 1 — Москва: Акционерное общество «Советская энциклопедия», 1920.
  5. https://cn.wtcf.org.cn/city/201905074233010.html
  6. https://omr.gov.ua/ua/international/goroda-pobratimi/erevan-armeniya/
  7. 7,0 7,1 https://www.yerevan.am/en/partner/sister-cities/
  8. https://www.yerevan.am/en/partner/sister-cities/#
  9. https://zastupitelstvo.bratislava.sk/data/att/11916.pdf
  10. http://legislacao.prefeitura.sp.gov.br/leis/lei-16230-de-29-de-junho-de-2015
  11. http://legislacao.prefeitura.sp.gov.br/leis/lei-14471-de-10-de-julho-de-2007
  12. https://kvs.gov.spb.ru/en/agreements/
  13. http://www.volgadmin.ru/d/about/TwinCities
  14. https://old.kyivcity.gov.ua/files/2018/2/15/Mista-pobratymy.pdf
  15. https://kyivcity.gov.ua/kyiv_ta_miska_vlada/pro_kyiv/mista-pobratimi_z_yakimi_kiyevom_pidpisani_dokumenti_pro_poridnennya_druzhbu_spivrobitnitstvo_partnerstvo/
  16. https://www.yerevan.am/en/partner/partner-cities/#
  17. https://www.klgd.ru/city/pasport_07052021.pdf
  18. http://ставрополь.рф/english/intermunicipal_cooperation/Information_about_Erevan.php
  19. https://krd.ru/administratsiya/administratsii-krasnodara/upravlenie-kontrolya-i-protokola/mezhdunarodnye-svyazi/goroda-pobratimy/erevan/
  20. Брокгауз һәм Ефрон энциклопедик сүзлеге. «Эривань»