Калининград

Wikipedia — ирекле энциклопедия проектыннан ([http://tt.wikipedia.org.ttcysuttlart1999.aylandirow.tmf.org.ru/wiki/Калининград latin yazuında])
Калининград
Карта
Ил Россия
Өлкә Калиниград өлкәсе
Шәһәр бүлгесе Калиниград
Координатлар 54°43'N, 20°30'E
Эчке бүленеш 3 район
Элеккеге исемнәр 1255 елга кадәр — Тувангсте
1946 елга кадәр — Көнигсберг
Климат уртача
Рәсми тел урыс теле
Халык саны 431 902 кеше
Сәгать кушагы UTC+2
Телефон коды 4812
почта индекслары 236ХХХ
Кардәш шәһәрләр Клайпеда[1], Цайц[1], Ольборг, Оденсе, Бремерһафен[1], Кил[1][2], Росток[1], Лихтенберг[d][1], Саутһәмптон, Корк[1], Каунас[1][3], Паневеҗис[d][1][4], Шәүләй[d][1], Вилнүс[1], Грониңен[1], Белосток[1][5][6], Гданьск[1][7][8], Элблонг[1], Луҗ[1], Ольштын[1][9][10], Рачибуж[1], Торунь[1][11][12], Забже[1][13][14], Зволле, Мехико, Мальмё[d][15][16], Норфолк (АКШ)[1], Бурлёв[d], Кальмар[d][1][17][18], Омск[1][19], Брест[1], Кальяри[1], Шербур-Октвиль[1], Далянь[d][1], Ереван[1], Форли[1], Гомель[1][20], Гуюань[d][1], Һамбург[1], Һродна[1], Кентшинский повят[d][1], Херсон[1], Красноярск[1][21], Минск[1], Потсдам[1], Самар[1], Северодвинск[1][22], Турку[1], Ярыслау[1], Баранавичы, Паневеҗис бәләдиясе[d], Патры[d][23], Карлсхамн[d] һәм Гдынә

Калинингра́д (1255 елга кадәр — Твангсте; 1946 елга кадәр — Көнигсберг, рус. Калининград; пол. Królewiec, литв. Karaliaučius) — Россия шәһәре, Калиниград өлкәсенең административ үзәге. Илнең иң көнбатыш өлкә үзәге.

Преголя елгасының Калининград култыгына кою урынында урнашкан. 2010 елның җанисәбе буенча шәһәрдә 431 902 кеше яши.[24]

Калининград — халык саны буенча Төньяк-Көнбатыш федераль бүлгенең икенче (беренче — Петербург), Балтыйк буе төбәгендә өченче (Рига һәм Вилнүстән калыша). Эре транспорт төене: тимер юл һәм шоссе юллары; диңгез һәм елга портлары; «Храброво» халыкара аэропорты. Калиниградта Россия ХДФның Балтыйк флоты штабы урнашкан.

Эре машиналар төзү үзәге, металлурия, җиңел, полиграфия сәнәгатьләре дә үсеш алганнар.

Халык[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

1890[25] 1925[25] 1931[26] 1939[27] 1959[28] 1970[29] 1979[30] 1989[31] 2002[32] 2010[33]
161 166 279 926 315 794 360 577 203 570 296 962 354 788 401 280 430 003 431 902

Милләтләр (2010): урыслар — 87,4%, украиннар — 4,1%, белоруслар — 3,8%.

Административ бүленеш[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Калининград шәһәре 3 районга бүленә:

  1. Ленинград районы
  2. Совет районы
  3. Үзәк районы

Кызыклы факт[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

1938—1996 елларда Калининград исемен шулай ук Мәскәү өлкәсендәге Королёв шәһәре йөрткән.

Танылган шәхесләр[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Моны да карагыз[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Искәрмәләр[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

  1. 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 1,11 1,12 1,13 1,14 1,15 1,16 1,17 1,18 1,19 1,20 1,21 1,22 1,23 1,24 1,25 1,26 1,27 1,28 1,29 1,30 1,31 1,32 1,33 1,34 1,35 1,36 1,37 1,38 1,39 1,40 1,41 http://klgd.ru/city/twins
  2. https://www.kiel.de/de/kiel_zukunft/kiel_international/Kaliningrad.php
  3. http://www.kaunas.lt/apie-kauna/miesto-partneriai/
  4. http://www.panevezys.lt/lt/veiklos-sritys/uzsienio-rysiu-skyrius_1247/tarptautinis-bendradarbiavimas-220/miestai-partneriai.html
  5. http://www.bialystok.pl/pl/dla_mieszkancow/wschodzacy_bialystok/wspolpraca-zagraniczna.html
  6. http://www.bialystokonline.pl/bialystok-zerwal-wspolprace-z-grodnem-kaliningradem-i-pskowem,artykul,128969,1,1.html
  7. https://www.gdansk.pl/urzad-miejski/kancelaria-prezydenta/miasta-partnerskie,a,1620
  8. https://www.gdansk.pl/urzad-miejski/biuro-prezydenta/kaliningrad-federacja-rosyjska,a,1645
  9. https://www.olsztyn.eu/pl/o-olsztynie/tozsamosc-miasta/miasta-blizniacze/kaliningrad.html
  10. https://www.olsztyn.com.pl/artykul,olsztyn-zerwal-kontakty-z-kaliningradem-radni-w-koncu-jednomyslni,34449.html
  11. https://www.torun.pl/pl/node/1695
  12. https://www.portalsamorzadowy.pl/polityka-i-spoleczenstwo/radni-torunia-zerwali-wspolprace-z-rosyjskim-miastem-choc-prezydent-byl-przeciwny,357795.html
  13. https://www.um.zabrze.pl/mieszkancy/samorzad/miasta-partnerskie/kaliningrad
  14. https://miastozabrze.pl/2022/03/01/samorzad-miasta-zabrze-solidarny-z-walczaca-ukraina-2/
  15. http://malmo.se/Kommun--politik/Sa-arbetar-vi-med.../Omvarld/Internationellt-arbete/Vanorter.html
  16. http://klgd.ru/city/twins/
  17. https://www.kalmar.se/download/18.7cb0a82315cb118a7a4b3a/1498454378731/Kalelse_AU_170516.pdf
  18. https://www.kalmar.se/kommun-och-politik/internationellt-arbete/vanorter.html
  19. http://admomsk.ru/web/en/city/international/russian#kaliningrad
  20. http://gomel.gov.by/Economic/VneshneEconomic/GorodaPartnery/Kaliningrad.aspx
  21. http://www.admkrsk.ru/citytoday/foreign/cooperation/Pages/kaliningrad.aspx
  22. https://www.severodvinsk.info/?idmenu=237
  23. https://www.patrasevents.gr/article/303087-i-lista-me-tis-23-adelfopoiimenes-poleis-tis-patras-iparxei-ousia-omos
  24. http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus10_reg2.php
  25. 25,0 25,1 http://www.verwaltungsgeschichte.de/koenigsberg.html
  26. http://www.mojgorod.ru/primor_kraj/vladivostok/index.html
  27. http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus_pop_39_3.php
  28. http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus59_reg2.php
  29. 1970 елның Бөтенсоюз җанисәбе. РСФСР, аның территориаль берәмлекләренең, шәһәр җирлекләренең һәм шәһәр районнарының җенес буенча халык саны
  30. 1979 елның Бөтенсоюз җанисәбе. РСФСР, аның территориаль берәмлекләренең, шәһәр җирлекләренең һәм шәһәр районнарының җенес буенча халык саны
  31. 1989 елның Бөтенсоюз җанисәбе. РСФСР, аның территориаль берәмлекләренең, шәһәр җирлекләренең һәм шәһәр районнарының җенес буенча халык саны
  32. 2002 елгы Бөтенрусия җанисәбе. РФ, аның территориаль берәмлекләренең, шәһәр җирлекләренең һәм шәһәр районнарының җенес буенча халык саны
  33. архив күчермәсе, archived from the original on 2013-06-07, retrieved 2014-10-11