Эчтәлеккә күчү

Калининград

Сылтамалар өстәү
Wikipedia — ирекле энциклопедия проектыннан ([http://tt.wikipedia.org.ttcysuttlart1999.aylandirow.tmf.org.ru/wiki/Калининград latin yazuında])
Калининград
рус. Калининград
Байрак[d]Илтамга[d]
Нигезләнү датасы 1255[1]
Сурәт
Рәсми исем Калининград
Кушамат/тәхәллүс Кёниг һәм Ворота в Россию[2]
ХФӘ билгесе kəˈlɪnɪnɡɹæd
... хөрмәтенә аталган Михаил Калинин
Дәүләт  Россия[3]
Нәрсәнең башкаласы Городской округ Калининград[d][3]
Административ-территориаль берәмлек Городской округ Калининград[d][3]
Сәгать поясы UTC+02:00
Диңгез, күл яки елга эчендә яки янында урнашуы Преголя[d]
Хөкүмәт башлыгы Аминов, Олег Алексеевич[d]
Халык саны 488 690 (1 гыйнвар 2025)[4]
Административ бүленеше Ленинградский район[d], Московский район[d] һәм Центральный район[d]
Диңгез дәрәҗәсе өстендә биеклек 5 метр
Кардәш шәһәр Цайц[5][6][7], Бремерһафен[5][6], Омск[5][8][6], Брест[5][6], Кальяри[5][6], Шербур-Октвиль[5][6], Далянь[d][5][6], Ереван[5][6], Форли[5][6], Гомель[5][9][6][…], Гуюань[d][5][6], Һамбург[5][6], Һродна[5][6], Красноярск[5][10][6], Минск[5][6], Потсдам[5][6], Самар[5][6], Северодвинск[5][11][6], Ярославль[5][6], Баранавичы[6][12], Патры[d][13][14], Карлсхамн[d], Боденвердер[6], Санкт-Петербургның Калинин районы[6], Мюльхаузен[6][15] һәм Катания[6]
Әүвәлгесе Көнигсберг
Алыштырган Көнигсберг
Бүләкләр
Хезмәт Кызыл Байрак ордены
Мәйдан 224,7 км²
Почта индексы 236000
Рәсми веб-сайт klgd.ru​(рус.)​(ингл.)
Нинди веб-биттә тасвирланган meyersgaz.org/place/11035003​(алм.)​(ингл.)
Харита сурәте
Һавадан күренеш
Максималь температура 36,5 °C
Җирле телефон коды 4812
Номер тамгасы коды 39
Шәрәфле ватандашлар төркеме [d]
Монда җирләнгәннәр төркеме [d]
Объектның күренешләре өчен төркем [d]
Карта
 Калининград Викиҗыентыкта

Калинингра́д (1255 елга кадәр — Твангсте; 1946 елга кадәр — Көнигсберг, рус. Калининград; пол. Królewiec, литв. Karaliaučius) — Россия шәһәре, Калиниград өлкәсенең административ үзәге. Илнең иң көнбатыш өлкә үзәге.

Преголя елгасының Калининград култыгына кою урынында урнашкан. 2010 елның җанисәбе буенча шәһәрдә 431 902 кеше яши.[16]

Калининград — халык саны буенча Төньяк-Көнбатыш федераль бүлгенең икенче (беренче — Петербург), Балтыйк буе төбәгендә өченче (Рига һәм Вилнүстән калыша). Эре транспорт төене: тимер юл һәм шоссе юллары; диңгез һәм елга портлары; «Храброво» халыкара аэропорты. Калиниградта Россия ХДФның Балтыйк флоты штабы урнашкан.

Эре машиналар төзү үзәге, металлурия, җиңел, полиграфия сәнәгатьләре дә үсеш алганнар.

Халык

[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
1890[17] 1925[17] 1931[18] 1939[19] 1959[20] 1970[21] 1979[22] 1989[23] 2002[24] 2010[25]
161 166 279 926 315 794 360 577 203 570 296 962 354 788 401 280 430 003 431 902

Милләтләр (2010): урыслар — 87,4%, украиннар — 4,1%, белоруслар — 3,8%.

Административ бүленеш

[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Калининград шәһәре 3 районга бүленә:

  1. Ленинград районы
  2. Совет районы
  3. Үзәк районы

Кызыклы факт

[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

1938—1996 елларда Калининград исемен шулай ук Мәскәү өлкәсендәге Королёв шәһәре йөрткән.

Танылган шәхесләр

[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Моны да карагыз

[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Искәрмәләр

[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
  1. ↑ https://books.google.de/books?id=-4AOAAAAYAAJ&pg=PA1&hl=da#v=onepage&q&f=false
  2. ↑ Словарь топонимических перифраз: названия российских городов — СПб: Алетейя, 2022. — ISBN 978-5-00165-489-6
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 ОКТМО. 185/2016. Северо-Западный ФО
  4. ↑ Численность населения Калининградской области на 01.01.2022—01.01.2025 — Федераль дәүләт статистикасы хезмәте, 2025.
  5. ↑ 5,00 5,01 5,02 5,03 5,04 5,05 5,06 5,07 5,08 5,09 5,10 5,11 5,12 5,13 5,14 5,15 5,16 5,17 5,18 http://klgd.ru/city/twins
  6. ↑ 6,00 6,01 6,02 6,03 6,04 6,05 6,06 6,07 6,08 6,09 6,10 6,11 6,12 6,13 6,14 6,15 6,16 6,17 6,18 6,19 6,20 6,21 6,22 6,23 https://www.klgd.ru/city/pasport_07052021.pdf
  7. ↑ https://www.zeitz.de/Leben/Partnerst%C3%A4dte/index.php?object=tx,3429.1.1&ModID=9&FID=3429.392.1&NavID=3429.276&La=1
  8. ↑ http://admomsk.ru/web/en/city/international/russian#kaliningrad
  9. ↑ http://gomel.gov.by/Economic/VneshneEconomic/GorodaPartnery/Kaliningrad.aspx
  10. ↑ http://www.admkrsk.ru/citytoday/foreign/cooperation/Pages/kaliningrad.aspx
  11. ↑ https://www.severodvinsk.info/?idmenu=237
  12. ↑ https://baranovichy.by/goroda-pobratimi-ru
  13. ↑ https://www.patrasevents.gr/article/303087-i-lista-me-tis-23-adelfopoiimenes-poleis-tis-patras-iparxei-ousia-omos
  14. ↑ https://greekreporter.com/2015/04/01/russian-sailing-ship-docks-in-patras-for-twinning-with-kaliningrad/
  15. ↑ https://www.muehlhausen.de/rathaus-erkunden/partnerstaedte/kaliningrad-russland/
  16. ↑ http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus10_reg2.php
  17. ↑ 17,0 17,1 http://www.verwaltungsgeschichte.de/koenigsberg.html
  18. ↑ http://www.mojgorod.ru/primor_kraj/vladivostok/index.html
  19. ↑ http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus_pop_39_3.php
  20. ↑ http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus59_reg2.php
  21. ↑ 1970 елның Бөтенсоюз җанисәбе. РСФСР, аның территориаль берәмлекләренең, шәһәр җирлекләренең һәм шәһәр районнарының җенес буенча халык саны
  22. ↑ 1979 елның Бөтенсоюз җанисәбе. РСФСР, аның территориаль берәмлекләренең, шәһәр җирлекләренең һәм шәһәр районнарының җенес буенча халык саны
  23. ↑ 1989 елның Бөтенсоюз җанисәбе. РСФСР, аның территориаль берәмлекләренең, шәһәр җирлекләренең һәм шәһәр районнарының җенес буенча халык саны
  24. ↑ 2002 елгы Бөтенрусия җанисәбе. РФ, аның территориаль берәмлекләренең, шәһәр җирлекләренең һәм шәһәр районнарының җенес буенча халык саны
  25. ↑ архив күчермәсе, archived from the original on 2013-06-07, retrieved 2014-10-11 
Чыганак — https://tt.wikipedia.org/w/index.php?title=Калининград&oldid=3536455