Маҗар теле
Внешний вид
(Венгр теле битеннән юнәлтелде)
Маҗар теле | |
Үзисем: |
Magyar nyelv |
---|---|
Илләр: |
Маҗарстан, Румыния, Словакия, Украина, Сербия, Хорватия, Австрия, Словения |
Рәсми халәт: | |
Күзәтүдә тора: | |
Сөйләшүчеләр саны: |
14 млн |
Дәрәҗә: |
– |
Халәт: | |
Классификация | |
Төркем: | |
Язу: | |
Тел кодлары | |
ГОСТ 7.75–97: |
вен 133 |
ISO 639-1: | |
ISO 639-2: | |
ISO 639-3: | |
Маҗар теле яки венгр теле – маҗар халкының туган теле, манси һәм хант телләре белән беррәттән фин-угыр гаиләсенең угыр төркеменә керә. Европада маҗар теленә иң якын телләр булып Фин һәм Эстон телләре тора.
Венгр теле сузык авазларның уникаль фонетикасы белән игътибарны җәлеп итә.
Таралышы
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]Бу телдә, Маҗарстаннан кала, Украинаның Карпат арты өлкәсендә, Сербиядәге Воеводинада, Румыниядәге Трансильваниядә, Словакиядә, Хорватия һәм Словениядә дә сөйләшәләр.
Гади сүзләр таблицасы
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]Башка фин-угыр телләре белән чагыштырма таблица:
ай | яңа | әни | апа | төн | борын | өч | кара | кызыл | сары | яшел | бүре | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Маҗар теле | hónap | új | anya | lánytestvér | éj | orr | három | fekete | vörös, piros | sárga | zöld | farkas |
Башка фин-угыр телләре | ||||||||||||
Фин теле | kuu | uusi | äiti | sisar, sisko | yö | nenä, nokka (томшык) | kolme | musta | punainen | keltainen | vihreä | susi |
Коми теле | тӧлысь | выль | мам | чой | вой | ныр | куим | сьӧд | гӧрд | виж | турунвиж | кӧин |
Коми-пермь теле | месяц, тӧлісь | виль | мамö | сой | ой | ныр | куим | сьӧд | гӧрд | веж | зелёнӧй, турунвеж | кӧин |
ар теле | толэзь | выль | мумы, нэнэ, анай | сузэр | уй | ныр | куинь | сьӧд | горд | ӵуж | вож | кион |
Чирмеш теле | тылзе | у | ава | ака, шÿжар | йÿд | нер | кум | шем | йошкар | саре | ужар | пире |
Эрзә теле | ков | од | ава | патяй | ве | судо, нерь (хайваннарга кулланыла) | колмо | раужо | якстере | ожо | пижэ | верьгиз |
Мукшы теле | ков | од | тядяй | сазор | ве | шалкха | колма | равжа | якстерь | тюжя | пиже | врьгаз |
Вепс теле | ku | uz’ | mam | sizar | ö | nena | koume | must | rusked | pakuine | vihand, viher | händikaz |
Карел теле | kuu | uuzi | emä, muamo | sizär, čikko | yö | nenä, nokka (томшык) | kolme | mušta | ruskie | keldaine | vihrie | hukka |
Эст теле | kuu | uus | ema | õde, sõsar | öö | nina, nokk (томшык) | kolm | must | punane | kollane | roheline | hunt |
Лив теле | kū | ūž | jemā; ǟma | sõzār | īe | nanā | kuolm | mustā | punni | vīri | ōļaz; mõltsi | suž [3] |
Ижор теле | kuu | uuz | emoi | siar | öö | nenä | kolt | mussa | punnain | keltain | haljaz, rohoin | suzi [4] |
Вод теле | kuu | vassõn | emä | sõzar | yy | nenä, nokka (томшык) | kõlmõd, kõm | mussa | kauniz | kõltain | rohoin | susi [5] |
Саам теле | ма̅нн | о̅дт | е̅ннҍ | вуэррьпенҍ | ыйй | нюннҍ | ко̅ллм | чо̅а̅ххпесь | ру̅ппьсесь | руччкесь | руэнн, руэнас | пальтӭсь, чиррм, скуммьп |
Манси теле | э̅тпос | йильпи | сянь, а̅ӈкв уст. | у̅вси, яныг яга̅ги (старшая); йигирись, мань яга̅ги, э̅сь (младшая) | э̅т, э̅ти | нёл | ху̅рум (χūrəm) | сэ̅мыл | вы̅гыр, келп | восьрамхарпа | ня̅рппум оспа | ха̅йтнут, са̅лыпурнуй, салыуй [6] |
Ханты теле | тылщ | илуп | анки | упи | атл | нюл | хэлум | питы | вырты | вусы | няртурн | пастывой |
Тышкы сылтамалар
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]Шулай ук карагыз
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- Сөйләшүчеләр саны буенча телләр исемлеге
- Телләрнең Интернета кулланылышы
- Киң таралган телләр исемлеге
- ↑ Красная книга языков ЮНЕСКО
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 2,7 2,8 Language
- ↑ Šuvcāne V., Ernštreite I, Latviešu-lībiešu-angļu sarunvārdnīca, 1999, 9984-771-74-1, 69, archived from the original on 2007-01-23, retrieved 2020-03-12
- ↑ Чернявский В.,Ижорский язык (Самоучитель),2005
- ↑ Чернявский В.,Водский язык (Самоучитель),2005, 162
- ↑ Афанасьева К.В.,Русско-мансийский тематический словарь