Абий Әхмәт Али
Абий Әхмәт Али | |
---|---|
Хәбәшстан премьер-министры | |
Вазыйфага керешкән 2018 елның 2 апреле | |
Туган | 15 август 1976 (48 яшь) Бешаша[d], Gomma[d], зона Джимма[d], Оромия[d], Хәбәшстан[1] |
Җефет | Зинаш Таячев[d] |
Белем | Аддис-Абебский университет[d] |
Абий Әхмәт Али (амһар አብይ አህመድ አሊ, 1976 елның 15 августы, Хәбәшстан (Эфиопия), Оромия төбәге, Агаро) — Хәбәшстан сәясәтчесе, 2018 елның 2 апреленнән Хәбәшстанның премьер-министры. Тынычлык өчен Нобель премиясе лауреаты (2019)[2].
Тәрҗемәи хәле
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]1976 елның 15 августында Хәбәшстанның Оромия төбәге Агаро шәһәрендә туган. Әтисе — Хәбәшстанда һәм Кениянең төньягында яшәүче 25 миллионлы оромо халкына караган мөселман, әнисе — Хәбәшстанда халык саны буенча икенче урында торучы амһар халкыннан христиан, әтисенең дүртенче хатыны. Җимма шәһәрендә урта мәктәпне, «компьютер инженериясе» белгечлеге буенча Аддис-Абебада көллият (2001) тәмамлаган. 2011 елда Гринвич университетының бизнес мәктәбендә (Бөекбритания) магистр дипломы алган. 2013 елда АКШның Оһайо штаты Ашленд шәхси университетында бизнес һәм эшлекле идарә итү өлкәсендә магистратура тәмамлаган. 2017 елда Аддис-Абеба университетында тынычлык мәсьәләләре буенча диссертация яклаган.
Сәясәттә
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]1991 елда, яшүсмер чагыннан ук, оромо халкының демократик оешмасына (ОХДО) кушыла, Менгисту Хайле Мариамга каршы көрәшүче баш күтәрүчеләр хәрәкәтендә катнаша. Хәбәшстан кораллы көчләрендә хәрби хезмәттә була, 1995 елда БМОның Руандадагы тынычлык контингентында хезмәт итә. 1998—2000 елларда Хәбәшстан—Эритрея конфликтында катнаша. Аддис-Абебада программалау буенча белем алгач, 2007 елда «Челтәрдә Хәбәшстан куркынычсызлык мәгълүмат агентлыгы» оештыра.
2010 елда полковник дәрәҗәсендә хәрби хезмәтне калдырып, ОХДО фиркасеннән парламентка үтә, мөселманнар белән христианнар арасында низагларны чишүдә катнаша.
Соңрак хөкүмәттә эшли, 2014 елда фән һәм технологияләр мәгълүмат үзәге директоры итеп билгеләнә. 2015 елда фән һәм технологияләр министры, 2016 елдан Оромия төбәге президенты урынбасары, 2017 елдан ОХДО фиркасенең баш сәркатибе.
2018 елның 2 апреленнән илнең премьер-министры вазифасына керешә[3].
2018 елның 3 июнендә Аддис-Абебада чыгыш ясаганда аңа һөҗүм ясала — граната ыргыталар. Премьер-министрга зыян килми.
2019 елның октябрендә Эритрея белән чикара конфликтларны чишкән өчен Тынычлык өчен Нобель премиясенә лаек була [4].
Гаилә хәле
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]Өйләнгән, өч кыз үстерә. Протестант. Хәбәшстанның 3 рәсми телен (амһар, оромо, тигринья), инглиз телен белә[5].
Сылтамалар
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- Абий Ахмед. ТАСС
Искәрмәләр
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- ↑ 1,0 1,1 https://www.thereporterethiopia.com/article/rise-abiy-abiyot-ahmed
- ↑ Нобель тынычлык бүләге Эфиопия премьер-министры Абий Әхмәт Алига бирелә. Азатлык радиосы, 11.10.2019
- ↑ Dr Abiy Ahmed sworn in as Prime Minister of Ethiopia. April 2, 2018 (FBC)(ингл.)
- ↑ Нобелевскую премию мира 2019 года получил премьер-министр Эфиопии Абий Ахмед Али. РИА Новости, 11.10.2019(рус.)
- ↑ Абий Ахмед. ТАСС(рус.)
Шулай ук карагыз
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]2001–2025 елларда Тынычлык өчен Нобель премиясе лауреатлары |
|
---|---|
Кофи Аннан / БМО (2001) • Джимми Картер (2002) • Ширин Эбади (2003) • Вангари Маатаи (2004) • МАГАТЭ / Мөхәммәт әл-Барадеи (2005) • Гремин–Банк / Мөхәммәт Юныс (2006) • Альберт Гор (2007) • Мартти Ахтисаари (2008) • Барак Обама (2009) • Лю Сяобо (2010) • Эллен Серлиф, Лейма Гбоуэ, Тәвәккүл Карман (2011) • Аурупа берлеге (2012) • Химик коралны тыю буенча оешма (2013) • Кайлаш Сатьяртхи / Мәләлә Юсәфзәи (2014) • Тунис милли сөйләшү дүртлеге (2015) • Хуан Мануэль Сантос (2016) • Атом-төш коралын тыю өчен халыкара хәрәкәт (2017) • Дени Муквеге / Надия Мурад (2018) • Абий Әхмәт Али (2019) • БМО Бөтендөнья азык-төлек программасы (2020) • Мария Ресса / Дмитрий Моратов (2021) • Алесь Беляцкий / Мемориал / Гражданлык ирекләре үзәге (2022) • Нәргиз Мөхәммәди (2023) • Нихон Хиданкё (2024) • | |
Тулы исемлек | (1901–1925) | (1926–1950) | (1951–1975) | (1976–2000) | (2001–2025) |
- Калыпны чакыруда кабатлана торган аргументлар кулланган битләр
- 15 август көнне туганнар
- 1976 елда туганнар
- Pages using infobox officeholder with unknown parameters
- Аддис-Абеба университетын тәмамлаучылар
- Тынычлык өчен Нобель премиясе лауреатлары
- XX гасыр сәясәтчеләре
- XXI гасыр сәясәтчеләре
- Хәбәшстан премьер-министрлары
- Гамәлдәге дәүләт башлыклары
- Әлифба буенча Нобель премиясе лауреатлары