Чуаш Автономияле Совет Социалистик Республикасы
Чуаш Автономияле Совет Социалистик Республикасы рус. Чувашская Автономная Советская Социалистическая Республика чуаш. Чăваш Автономиллĕ Социаллă Совет Республики | |||||||||
| |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||
Шигарь рус. «Пролетарии всех стран, соединяйтесь!» чуаш. «Пĕтĕм тĕнчери пролетарисем, пĕрлешĕр!» | |||||||||
Башкала | Чабаксар | ||||||||
Тел(ләр) | чуаш, рус | ||||||||
Акча берәмлеге | сум | ||||||||
Мәйдан | 18 343 кв. км | ||||||||
Халык | 1 338 023 кеше (1989) | ||||||||
Идарә итү төре | Совет республикасы | ||||||||
![]() | |
![]() | |
Чуашиядә борынгы җәмгыять | |
---|---|
Урта гасырлар | |
Һуннар империясе (434 — VI гасыр) | |
Русия патшалыгы составында | |
Казан сарае Приказы (1552 — 1708) | |
Русия империясе составында | |
Казан губернасы (1708 — 1920) | |
ССРБ составында | |
Чуаш автономияле өлкәсе (1920 — 1925) | |
Русия Федерациясе составында | |
Чуаш Республикасы (1992 елдан) | |
«Чуашия» порталы |
Чуаш Автономияле Совет Социалистик Республикасы (рус. Чувашская Автономная Советская Социалистическая Республика, чуаш. Чăваш Автономиллĕ Социаллă Совет Республики, иске офографиясе:Ꚋăваш Автономлӑ Сотсиаллă Совет Респуплӗкӗ) — РСФСР эчендәге автономияле республика.
Башкала — Чабаксар шәһәре.
Тарих[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
Чуаш АССР Чуаш автономияле өлкәсе территориясендә 1925 елның 21 апрелендә оештырыла.
1926 елның 31 гыйнварында Чуаш АССР-ның беренче Конституциясе кабул ителә.
1929–1936 елларда республика Түбән Новгород крае (1932 елдан — Горький крае) составында булган.
1961 елда республика Яңа Чабаксар шәһәренең төзелеше башлана.
1990 елның 24 аперлендә Чуашиянең Югары Советы суверенитет турында декларацияне һәм республиканың яңа исемен (Чуаш Совет Социалистик Республикасы, Чуаш ССР) кабул итә.
1992 елның 13 февральдә «Чуаш ССРның исеме үзгәреш турында» законы кабул итүдән соң, Чуаш ССР үз исемен Чуаш Республикасына алыштыра[1].
Халык[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
Мииләт | 1926, мең кеше (*) |
1939, мең кеше (*) |
1959, мең кеше (*) |
1970, мең кеше (*) |
1979, мең кеше (*) |
1989, мең кеше (*) |
---|---|---|---|---|---|---|
чуашлар | 667,7 (74,7 %) | 777,2 (72,2 %) | 770,4 (73,0 %) | 856,2 (70,0 %) | 887,7 (68,4 %) | 906,9 (67,8 %) |
руслар | 178,9 (20,0 %) | 241,4 (22,4 %) | 263,7 (24,0 %) | 299,2 (24,5 %) | 338,2 (26,0 %) | 357,1 (26,7 %) |
татарлар | 22,6 (2,5 %) | 29,0 (2,7 %) | 31,4 (2,9 %) | 36,2 (3,0 %) | 37,6 (2,9 %) | 35,7 (2,7 %) |
мордва | 24,0 (2,7 %) | 22,5 (2,1 %) | 23,9 (2,2 %) | 21,0 (1,7 %) | 20,3 (1,6 %) | 18,7 (1,4 %) |
барлыгы | 849,2 (100,0 %) | 1 076,8 (100,0 %) | 1 097,9 (100,0 %) | 1 223,7 (100,0 %) | 1 298,6 (100,0 %) | 1 338,0 (100,0 %) |