Эчтәлеккә күчү

Сегед

Wikipedia — ирекле энциклопедия проектыннан ([http://tt.wikipedia.org.ttcysuttlart1999.aylandirow.tmf.org.ru/wiki/Сегед latin yazuında])
(Seged битеннән юнәлтелде)
Сегед
маҗар. Szeged
БайракИлтамга
Сурәт
Рәсми исем Szeged
Рәсми тел маҗар теле
Дәүләт  Маҗарстан
Нәрсәнең башкаласы Сегедский яраш[d][1], Чонград[d] һәм Епархия Сегеда-Чанада[d]
Административ-территориаль берәмлек Сегедский яраш[d][1] һәм Чонград[d]
Сәгать поясы Үзәк Аурупа вакыты[d], UTC+01:00 һәм UTC+02:00
Ассоциацияләшкән сайлау округы Individual Constituency Csongrád-Csanád County No. 1[d] һәм Individual Constituency Csongrád-Csanád County No. 2[d]
Диңгез, күл яки елга эчендә яки янында урнашуы Тиса[d]
Геомәгълүматлар Data:Hungary/Szeged.map
Хөкүмәт башлыгы László Botka[d][2]
Халык саны 157 930 (1 гыйнвар 2024)[3]
Диңгез дәрәҗәсе өстендә биеклек 75 метр
Кардәш шәһәр Суботитса[4][5][6], Сэкуени[d], Луҗ[7][8][9], Варна[d], Вэйнань[d][10][11], Рахив[d][12][13], Пула[14][15], Кембриҗ[16][17], Парма[18][19], Дармштадт[20][21], Роттердам, Толедо[22][23], Timişoara[24][25][26], Ларнака[d][27][28][29], Турку[30][31], Тыргу-Муреш[32][33], Одесса[34][35][36], Ницца[37][38], Льеж[39][40][41] һәм Котор[d][42][43]
Мәйдан 28 100 һектар[44]
Почта индексы 6720
Рәсми веб-сайт szegedvaros.hu​(маҗар.)[45]
Харита сурәте
Коллаж
Мәктәп округы Szegedi Tankerületi Központ[d]
Беренче язма телгә алу 1183
Җирле телефон коды 62
Шәрәфле ватандашлар төркеме [d]
Монда җирләнгәннәр төркеме [d]
Объектның күренешләре өчен төркем [d]
Карта
 Сегед Викиҗыентыкта

Сегед (маҗар. Szeged, алман. Szegedin, рум. Seghedin, хорв. Segedin, серб. Segedin, Сегедин) — Маҗарстанның Чонград өлкәсендә урнашкан шәһәр.

Сәгать поясы

[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Халыкара стандарт буенча Сегед Үзәк Европа вакыты (Central European Time, CET) сәгать поясында урнашкан. Бу сан, UTC системасы буенча исәпләгәндә, +1:00 гә тигез.

Тарих

[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Бу җирдә Рим империясе дәвереннән үк кеше яшәгән. Клавдий Птолемей үз язмаларында шәһәрнең борынгы исемен дә телгә ала: Партискум. Һун империясе башлыгы Аттиланың Сегед тирәсендә үз ирәге (ставкасы) булган дип фараз ителә. Сегед исеме беренче мәртәбә 1183 елда телгә алына. Монгол яулары дәверендә вәйран ителгән тиздән кабат төзелгән булган. 14 нче гасырда, Бөек Лайош дәверендә Сегед Көньяк Маҗарстанның иң әһәмиятле шәһәренә әйләнгән. Жигмунд Люксембурглы дәверендә шәһәр белән уратылган, 1498 дә Сегедкә азат король шәһәре статусы бирелгән.

Төрек гаскәре шәһәрне 1526 да талап бетерсә дә, Госман дәүләте составына ул 1543 тә генә кертелгән. Төрекләр дәверендә шәһәр мәэмүри үзәк функцияләрен башкарган: Будин вилаяте, аннары Эгри вилаяте тәркибендәге Сегед санҗагы үзәге булган.

1686 дә Сегед Һабсбурглар тарафыннан басып алына. 1848 елгы инкыйлаб вакытында шәһәр инкыйлаби үзәк ролен үтәгән. 1879 да зур су ташкыны нәтиҗәсендә Сегед тулысынча диярлек юк ителгән.

Беренче бөтендөнья сугышыннан соң чик буе шәһәренә әйләнгән. 1921 дә бирегә Клуж-Напокадан университет күчерелгән.

Халык

[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
1870[46] 1890[46] 1910[46] 1920[46] 1930[46] 1941[46] 1949[46] 1960[46] 1970[46] 1980[46] 1990[46] 2001[46] 2013
56901 68924 96063 100175 108448 110740 104867 117515 140235 164437 169930 165588 170052

Милләтләр (2011): маҗарлар — 93,5%.[47]

Кардәш шәһәрләр

[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Рәсми сайт

[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Искәрмәләр

[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
  1. ↑ 1,0 1,1 Magyarország helységnévtára, Detailed Gazetteer of Hungary — KSH.
  2. ↑ Szeged települési választás eredményei — National Election Commission, 2010.
  3. ↑ Magyarország helységnévtára, Detailed Gazetteer of Hungary — KSH, 2024.
  4. ↑ https://www.szegedvaros.hu/aranyoldalak/szabadka-szerbia/
  5. ↑ http://szegedtourism.hu/hu/szabadka-szerbia/
  6. ↑ http://www.subotica.rs/index/page/id/3610/lg/sr/
  7. ↑ https://www.szegedvaros.hu/aranyoldalak/lodz-lengyelorszag/
  8. ↑ http://szegedtourism.hu/hu/lodz-lengyelorszag/
  9. ↑ https://uml.lodz.pl/dla-mieszkancow/o-miescie/wspolpraca-z-zagranica/szeged/
  10. ↑ https://www.szegedvaros.hu/aranyoldalak/weinan-shaanxi-tartomany-kina/
  11. ↑ http://szegedtourism.hu/hu/weinan-shaanxi-tartomany-kina/
  12. ↑ https://www.szegedvaros.hu/aranyoldalak/raho-ukrajna/
  13. ↑ http://szegedtourism.hu/hu/raho-ukrajna/
  14. ↑ https://www.szegedvaros.hu/aranyoldalak/pula-horvatorszag/
  15. ↑ http://szegedtourism.hu/hu/pula-horvatorszag/
  16. ↑ https://www.szegedvaros.hu/aranyoldalak/cambridge-egyesult-kiralysag/
  17. ↑ http://szegedtourism.hu/hu/cambridge-egyesult-kiralysag/
  18. ↑ https://www.szegedvaros.hu/aranyoldalak/parma-olaszorszag/
  19. ↑ http://szegedtourism.hu/hu/parma-olaszorszag/
  20. ↑ https://www.szegedvaros.hu/aranyoldalak/darmstadt-nemetorszag/
  21. ↑ http://szegedtourism.hu/hu/darmstadt-nemetorszag/
  22. ↑ https://www.szegedvaros.hu/aranyoldalak/toledo-ohio-egyesult-allamok/
  23. ↑ http://szegedtourism.hu/hu/toledo-ohio-egyesult-allamok/
  24. ↑ https://www.primariatm.ro/timisoara/index.php?meniuId=2&viewCat=88
  25. ↑ https://www.szegedvaros.hu/aranyoldalak/temesvar-romania/
  26. ↑ http://szegedtourism.hu/hu/temesvar-romania/
  27. ↑ Twinnings of Larnaka
  28. ↑ https://www.szegedvaros.hu/aranyoldalak/larnaka-ciprus/
  29. ↑ http://szegedtourism.hu/hu/larnaka-ciprus/
  30. ↑ https://www.szegedvaros.hu/aranyoldalak/turku-finnorszag/
  31. ↑ http://szegedtourism.hu/hu/turku-finnorszag/
  32. ↑ https://www.szegedvaros.hu/aranyoldalak/marosvasarhely-romania/
  33. ↑ http://szegedtourism.hu/hu/marosvasarhely-romania/
  34. ↑ https://www.szegedvaros.hu/aranyoldalak/odessza-ukrajna/
  35. ↑ http://szegedtourism.hu/hu/odessza-ukrajna/
  36. ↑ https://omr.gov.ua/ua/international/goroda-pobratimi/seged-vengriya/
  37. ↑ https://www.szegedvaros.hu/aranyoldalak/nizza-franciaorszag/
  38. ↑ http://szegedtourism.hu/hu/nizza-franciaorszag/
  39. ↑ https://www.szegedvaros.hu/aranyoldalak/liege-belgium/
  40. ↑ http://szegedtourism.hu/hu/liege-belgium/
  41. ↑ https://www.liege.be/fr/vie-communale/services-communaux/international/jumelages-et-partenaires/szeged-hongrie
  42. ↑ https://www.szegedvaros.hu/aranyoldalak/kotor-montenegro/
  43. ↑ http://szegedtourism.hu/hu/kotor-montenegro/
  44. ↑ (unspecified title) — Центральный статистический офис Венгрии.
  45. ↑ Hungarian National Namespace — 2019.
  46. ↑ 46,00 46,01 46,02 46,03 46,04 46,05 46,06 46,07 46,08 46,09 46,10 46,11 архив күчермәсе, archived from the original on 2015-10-25, retrieved 2015-11-24 
  47. ↑ http://www.ksh.hu/apps/!cp.hnt2.telep?nn=0
  48. ↑ Städtepartnerschaften und Internationales (German). Büro für Städtepartnerschaften und internationale Beziehungen. әлеге чыганактан 2013-07-23 архивланды. 2013-07-26 тикшерелгән.
  49. ↑ Villes jumelées avec la Ville de Nice (French). Ville de Nice. әлеге чыганактан 2012-10-29 архивланды. 2013-06-24 тикшерелгән.
  50. ↑ Miasta partnerskie - Urząd Miasta Łodzi [via WaybackMachine.com] (Polish). City of Łódź. әлеге чыганактан 24 June 2013 архивланды. 2013-07-21 тикшерелгән.
  51. ↑ Međunarodna suradnja Grada Pule (Croatian, Italian). Grad Pula. әлеге чыганактан 2012-05-05 архивланды. 2013-07-28 тикшерелгән.
Чыганак — https://tt.wikipedia.org/w/index.php?title=Сегед&oldid=3823250