Могилёв

Могилёв
	Могилёв
	белар. Магілёў
Байрак[d]	Илтамга[d]
Рәсми исем	Магілёў
Белорус телен латинлаштыру (2007 елгы система)	Mahilioŭ
Дәүләт	Белоруссия
Нәрсәнең башкаласы	Могилёв өлкәсе
Административ-территориаль берәмлек	Могилёв өлкәсе
Диңгез, күл яки елга эчендә яки янында урнашуы	Днипро
Хөкүмәт башлыгы	Студнев, Александр Викторович[d]
Халык саны	355 436 (1 гыйнвар 2022)
Диңгез дәрәҗәсе өстендә биеклек	192 метр
Сәгать поясы	UTC+03:00
Кардәш шәһәр	Бардейов[d], Клайпеда, Вийербан, Влотславек, Габрово[d], Чимкәнт, Айзенах, Крагуеватс, Звенигород, Вологда, Берәнск, Красноярск, Пенза, Нәнҗиң, Чжэнчжоу[d], Виттенберг, Тула, Тәбриз, Сумкает, Соколиная гора[d], Омск, Киреч, Чанша[d] һәм Bursa
Нәрсә белән чиктәш	Могилёвский район[d]
Мәйдан	119 км²
Почта индексы	212000–212999
Рәсми веб-сайт	mogilev.gov.by(рус.)(белор.)(ингл.)
Шәрәфле ватандашлар төркеме	[d]
Беренче язма телгә алу	1267
Җирле телефон коды	8222
Монда җирләнгәннәр төркеме	[d]
	Могилёв Викиҗыентыкта

Могилёв (рус. Могилёв, белар. Магілёў, пол. Mohylew, литв. Mogiliavas) — Беларус шәһәре, Могилёв өлкәсенең административ үзәге. Культура һәм икътисад Могилёв өлкәсенең үзәге. Шулай ук шәһәрдә урнашканнар шундый оешмалар ничек Химволокно, Лифтмаш, Строммаш һәм башкалар.

Халык саны — 300 мең тиресе кеше. Шәһәрдә шулай да 40 мәктәп, 4 лицей, 3 университет (Машиналар төзү, Технология, Педагогия) бар.

География[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Климат[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Могилёв климаты
Күрсәткеч	Гый	Фев	Мар	Апр	Май	Июн	Июл	Авг	Сен	Окт	Ноя	Дек	Ел
Абсолют максимум, °C	9,8	12,9	19,8	29,1	32,0	33,0	36,3	36,8	30,6	25,5	14,5	10,9	36,8
Уртача максимум, °C	−3	−2,5	3,0	12,0	18,6	21,5	23,6	22,7	16,7	9,9	2,3	−2	10,2
Уртача температура, °C	−5,3	−5,5	−0,8	6,7	12,9	16,1	18,1	17,0	11,6	6,0	−0,1	−4,2	6,0
Уртача минимум, °C	−7,8	−8,5	−4,2	2,0	7,3	10,8	12,7	11,6	7,1	2,6	−2,3	−6,6	2,1
Абсолют минимум, °C	−37,3	−34,7	−35	−17,7	−4,4	−0,7	3,0	0,9	−4,8	−14,8	−23,5	−33,4	−37,3
Явым-төшем нормасы, мм	39	34	39	41	53	75	81	65	55	54	45	41	622
Чыганак: Погода и Климат

Тарих[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

1812 елгы сугыш[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Солтановка дагы һәйкәл

Рус гаскәренең байрагы һәм литавралы, 1812 елгы вакытының, Могилёв музеяның экспозициясы.

1812 елның 12 июнендә 600-меңле Наполеон гаскәре Россиягә бәреп керә. Өч тапкыр санаучы өстенклекле дошман алдыннан рус гаскәре чигенә башлады. 11 июльнә, 12 км Могилёвдан көньяк-көнбатышрак, Салтановка һәм Фатово авыллары арасында, генерал-лейтенант Николай Раевский җитәкчелегендәге 7-нче пехота корпусы һәм Луи Даву җитәкләгән француз гаскәренә каршы Салтановка кырындагы сугушны башладылар. 2-нче Көнбатыш армиясының күпчелек көчен Днепр елгасы аша йөзеп чыгыну французлардан читкә юнәлдеру өчен, рус гаскәрләре французлар белән капма-каршы сугыш башларга мәҗбүр булганнар.

Халык[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

1840^[32]	1897^[33]	1959^[34]	1970^[35]	1979^[36]	1989^[37]	2009^[38]
23 103	43 119	121 712	202 314	290 361	359 188	358 279

Милли состав (2009): беларуслар — 87,4%, руслар — 7,3%, украиннар — 1,1%.^[39]

Истәлекле урыннар[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Ленин урамы, Европаның 18-нче гысыр стиленда төзелгән
Театр, 19-нче гасырда төзелген һәм башкалар.

Кардәш шәһәрләр[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Искәрмәләр[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

[_65d8476b181245b5-1] Страница председателя

[_491764451e81a197-2] Численность населения на 1 января 2022 г. и среднегодовая численность населения за 2021 год по Республике Беларусь в разрезе областей, районов, городов, поселков городского типа — Национальный статистический комитет Республики Беларусь, 2022.
https://wikidata.org/wiki/Track:Q6520738https://wikidata.org/wiki/Track:Q111411657

[_3c98df77c3b4f0bc-3] ttps://goridcentr.csgpb.by/pobratimy/virtualnaya-ekskursiya/bardejov-slovatskaya-respublika/

[_915ba1419b3c1d28-4] ttps://www.bardejov.sk/bardejov/partnerske-mesta

[_54e3a6d30f0799f8-5] ttps://www.klaipeda.lt/en/municipality/foreign-relations/305

[_dca0695eaf8d2e68-6] ttps://goridcentr.csgpb.by/pobratimy/virtualnaya-ekskursiya/villerban-frantsiya/

[_f3857efc7e486d58-7] ttps://goridcentr.csgpb.by/pobratimy/virtualnaya-ekskursiya/gabrovo-bolgariya/

[_5748d64b22a17a48-8] ttps://gabrovo.bg/bg/page/1292

[_1bdb624a4126281c-9] ttps://goridcentr.csgpb.by/pobratimy/virtualnaya-ekskursiya/ajzenah-germaniya/

[_64b0e9b60012f2d8-10] ttps://www.eisenach.de/rathaus/partnerstaedte/mogilew/

[_b999afcc53fecf70-11] ttps://goridcentr.csgpb.by/pobratimy/virtualnaya-ekskursiya/kraguevats-serbiya/

[_3df3f39ff96aba4c-12] ttps://goridcentr.csgpb.by/pobratimy/virtualnaya-ekskursiya/zvenigorod-rossijskaya-federatsiya/

[_465335e88221f8f0-13] ttp://www.bryansk032.ru/?j=171&m=180

[_dd717aff3b606cb8-14] ttp://www.admkrsk.ru/sites/eng/rel/Pages/Mogilev.aspx

[_691c76dc4ccb7f28-15] ttp://documents.penza-gorod.ru/doc2-354.html

[_acd1c93e03586140-16] ttps://goridcentr.csgpb.by/pobratimy/virtualnaya-ekskursiya/penza-rossijskaya-federatsiya/

[_dee60cb8db895b78-17] ttp://wb.nanjing.gov.cn/njszfwsbgs/201810/t20181023_616096.html

[_2926d7269c8e3010-18] ttps://goridcentr.csgpb.by/pobratimy/virtualnaya-ekskursiya/nankin-kitajskaya-narodnaya-respublika/

[_f348db21d4049148-19] ttps://mogilev-region.gov.by/news/kitayskiy_chzhenchzhou_stal_16-m_gorodom-pobratimom_mogileva

[_c94fb2eab6464338-20] ttps://goridcentr.csgpb.by/pobratimy/virtualnaya-ekskursiya/chzhenchzhou-kitaj/

[_da76828bee9f350c-21] ttps://goridcentr.csgpb.by/pobratimy/virtualnaya-ekskursiya/lyutershtadt-vittenberg-germaniya/

[_e94e8d8f115aebb0-22] ttps://www.wittenberg.de/leben/stadtportrait/partnerstaedte.html

[_34ef3ce6807b14ba-23] ttps://goridcentr.csgpb.by/pobratimy/virtualnaya-ekskursiya/tula-rossijskaya-federatsiya/

[_00066073ca7a7800-24] ttps://goridcentr.csgpb.by/pobratimy/virtualnaya-ekskursiya/tebriz-islamskaya-respublika-iran/

[_9f901451633cb180-25] ttps://goridcentr.csgpb.by/pobratimy/virtualnaya-ekskursiya/sumgajyt-azerbajdzhanskaya-respublika/

[_699ca13b8f248cb0-26] ttps://goridcentr.csgpb.by/pobratimy/virtualnaya-ekskursiya/sokolinaya-gora/

[_1b9ecb5e504914b8-27] ttps://goridcentr.csgpb.by/pobratimy/virtualnaya-ekskursiya/omsk-rossiya/

[_11d2134ea6a3dd52-28] ttps://admomsk.ru/web/en/city/international/foreign#mogilev

[_4bec03524dc7b498-29] ttps://goridcentr.csgpb.by/pobratimy/virtualnaya-ekskursiya/kerch/

[_4b4b492e7fa553bc-30] ttps://goridcentr.csgpb.by/pobratimy/virtualnaya-ekskursiya/chansha-kitaj/

[_d91b1528ee0246ac-31] ttps://goridcentr.csgpb.by/pobratimy/virtualnaya-ekskursiya/bursa-turetskaya-respublika/

[32] Статистические таблицы о состоянии городов Российской империи, 1840

[33] ttp://demoscope.ru/weekly/ssp/rus_lan_97_uezd.php?reg=793

[34] ttp://demoscope.ru/weekly/ssp/ussr59_reg2.php

[35] ttp://demoscope.ru/weekly/ssp/ussr70_reg2.php

[36] ttp://demoscope.ru/weekly/ssp/ussr79_reg2.php

[37] ttp://demoscope.ru/weekly/ssp/sng89_reg2.php

[38] архив күчермәсе (PDF), archived (PDF) from the original on 2010-09-18, retrieved 2010-09-18

[39] ttps://archive.is/20120523225241/belstat.gov.by/homep/ru/perepic/2009/itogi1.php

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]

[22]

[23]

[24]

[25]

[26]

[27]

[28]

[29]

[30]

[31]

[32]

[33]

[34]

[35]

[36]

[37]

[38]

[39]

к б ү Беларусның зур шәһәрләре
1,000,000+	Минск
500,000+	Һомел
250,000+	Могилёв \| Витебск \| Гродно \| Берис
100,000+	Бобруйск \| Барановичи \| Борисов \| Пинск \| Орша \| Мозырь \| Солигорск \| Новополоцк